De Doornmolen is een hoge stenen stellingmolen aan de Heirweg Zuid 91, op 2,4 kilometer ten zuiden van de kerk van Ingelmunster, tegen de grens met Lendelede en gelegen op het hoogste punt van Ingelmunster (ca. 38 meter).

De naamgeving is gebaseerd op het toponiem "ten Doorn" ("Cense ten Doorne", iets meer ten  noorden op de Ferrariskaart van ca. 1775).

We vinden hem aangeduid op de Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen op teerlingen en - telkens nog als staakmolen en onder de benaming "Doornmolen" - op de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844), de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) en de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855).

De molen werd opgericht in 1772. Jan Palmans uit Ledegem bekwam op 16 maart 1771 het octrooi van de Oostenrijkse keizerin Maria-Theresia voor de oprichting van een graan- en oliewindmolen. Hij had al op 17 juni 1769 zijn aanvraag ingediend. Tegen de oprichting werd verzet aangetekend door o.m. Jan Baptist Lapeire, eigenaar van de "Walbruggemolen" van Ingelmunster.

Blijkens een advertentie in de Gazette van Gent van 7 en 21 juli 1796 werden door de erfgenamen van wijlen Balthazar Steverlynck in Ingelmunster openbaar verkocht, op drie opeenvolgende verkoopdagen, resp. 14 juli 1796 in de herberg van Olivier Martens, op 28 juli in de herberg van de weduwe van Pieter van Biervliet en op 11 augustus in de herberg van Antone van Biervliet, allen gevestigd in Ingelmunster:
Koop VI: een welgesitueerden korenwindmolen, met roskot en gerieflijk woonhuis.
Koop VII: een welgesitueerde korenwindmolen, "souffisantelyk geconstrueerd tot het slagen van olie" en daartoe voorzien van octrooi, met een nieuw woonhuis, 336 roeden groot in erf; gebruikt door de erfgenaam Louis Steverlynck, nog tot 30 oktober 1797.
Koop VIII: nog een korenwindmolen met bijhorende gebouwen en een nieuw woonhuis, groot in erf 307 roeden; de molen is - net zoals de voorgaande - voorzien van een octrooi voor het slaan van olie; actueel in pacht gebruikt, nog tot 30 september 1797, door Pieter Jacobus Braem.
Koop IX: een welgesitueerde oliewindmolen, met een octrooi voor het malen van graan, met een nieuw woonhuis en een olieciterne, 164 roeden groot in erf; de molen is vrij voor onmiddellijke ingebruikneming.
Alle voornoemde goederen zijn gelegen binnen Ingelmunster, palende O., Z. en N. de dorpsplaats ("de Plaetse"). Inlichtingen bij deelsman Libbrecht d'oude, in Ingelmunster.

De staakmolen werd in 1817 herbouwd, nog altijd als staakmolen. Op de P.C. Poppkaart (ca. 1850) wordt de weg Heirweg Zuid aangeduid als Ouden Brugschen Aerde weg met aanduiding van landelijke bebouwing en staakmolen met aanpalende hoeve.

In 1856 gebeurde een heroprichting in steen, met een zeer hoge romp, ingericht als graan- en oliemolen.

Eigenaars:
- 1772, oprichting: Palmans Jan, Ledegem
- voor 1830, eigenaar: Vansteenkiste Pieter Joseph, molenaar te Ingelmunster
- 20.12.1847, erfenis: Vandenbroucke Jan-Baptist en consoorten, molenaar te Ingelmunster- 22.10.1877, erfenis: Van den Broucke Louis Franciscus, de kinderen (kinderen: a) Van den Broucke Pieter, b) Van den Broucke Paul en c) Van den Broucke Andries) (overlijden van Louis Van den Broucke)
- 12.02.1920, verkoop: a) Vandenberghe Aimé, landbouwer te Hulste, b) Vandenberghe Marie, c) Vandenberghe Augusta en d) Vandenberghe René (notaris Vestraete)
- 09.03.1924, deling: a) Vandenberghe Aimé, landbouwer te Hulste, b) Vandenberghe Marie en c) Vandenberghe Augusta (notaris Maertens)
- 27.12.1925, deling: a) Vandenberghe Amatus Jacobus en b) Vandenberghe Augusta Bertha (notaris Verstraete)
- 02.05.1930, erfenis: Verhaeghe-Vandenberghe Arthur Joseph, landbouwer te Ingelmunster (overlijden van Amatus Vandenberghe)
- 24.03.1961, verkoop: Bruggeman-Vuylsteke Andreas Leo Joseph, landbouwer te Ingelmunster (notaris Verstraete - oude molenkuip)
- 12.02.1977, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Andreas Bruggeman)
- 01.03.1978, afstand: Bruggeman-Bogaert Noël Gaspard, landbouwer te Ingelmunster (notaris Laga)
- eind 2013, verkoop: Delaere Bart & Vanneste Elisah

Een spectaculaire brand (wegens het door de vang gaan van het gevlucht) vernielde de molen op 10 augustus 1883 (zie hierna in bijlage). Nadien werd het gelijkvloers nog een tijdlang als rosmolen gebruikt en later als mechanische maalderij.

De torenhoge romp is nu leeg, maar domineert de agrarische omgeving. Daarom is de romp zeer beschermenswaardig. Hij is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

In 2011-2013 werd de hoeve (woonhuis, bijgebouwen, stallingen en erf), de molenromp en de aanpalende weiden, met een totale oppervlakte van 15.421m², te koop aangeboden door Noël Bruggeman-Bogaert. De site werd eind 2013 aangekocht door Bart Delaere en Elisah Vanneste. In de toekomst willen ze de buitenbouw herstellen, maar er wordt geen completering met de aanbreng van nieuwe wieken voorzien.

Bouwkundige beschrijving van de molenromp
Ongeveer 21 m hoge romp van 1856, gelegen op de molenberg afgezoomd met canadapopulieren en een meidoornhaag.
Deze bakstenen stellingmolen had zes zolders met stelling ter hoogte van de derde zolder waar een dubbele rij stellinggaten te zien is. Schuin boven elkaar gestelde muuropeningen: korfboogpoort en meestal dichtgemetselde rondboogvensters en -deuren; strekken met platte laag van afgeronde steentjes en druiplijst van smalle gesinterde steentjes. Links van de poort, twee gietijzeren ringen om paarden aan vast te maken (eveneens sporen rechts van de poort). Ter hoogte van de vroegere gaanderij of stelling, twee schuin getrokken schoorstenen voor de vuring van de olieslagerij. De binneninrichting is volledig uitgebroken. Op 9 m hoogte is een betonnen vloerplaat gegoten (in de jaren 1980 zendmast van lokale radio).
In de muur op de benedenverdiepingen zien nog sporen van de vuister (om het gebroken, oliehoudende zaad op te warmen).

Het molenerf met de hoeve en de molenromp werd op 5 oktober 2009 vastgesteld als bouwkundig erfgoed.

Lieven DENEWET, Gabriël HOUTHOOFD & Herman HOLEMANS

Bouwkundige beschrijving van de Doornmolenhoeve (Agentschap Onroerend Erfgoed)

Ten oosten van de molen, z.g. "Doornmolenhoeve". Kleine hoeve met lage losstaande bestanddelen, L- vormig opgesteld rondom een onverhard erf. Verankerde baksteenbouw onder licht gebogen zadeldaken (Vlaamse en mechanische pannen). Erftoegang ten Z.W. via landweg en gietijzeren hek.
Ten oosten, boerenhuis met naar verluidt behouden balk waarin jaartal 1773, doch huidig uitzicht uit het tweede kwart van de 19de eeuw. Zeven traveeën en anderhalve bouwlaag. De halve verdieping is toegevoegd, zie de verhoogde zijgevels met vlechtingen. Rechthoekige en licht getoogde muuropeningen onder strek van helrode bakstenen; alternerend blinde en niet- blinde venstertjes op de halve verd. Vernieuwd houtwerk.
Ten zuidoosten, dicht bij het boerenhuis, klein nutsgebouw het laatste kwart van de 19de eeuw, gemarkeerd door gestileerde windborden en gootlijsten. Ten noorden, lange, sterk verbouwde stal uit het tweede kwart van de 19de eeuw en dwarsschuurvleugel. De dubbele rij vlechtingen en lichtgleuven in derechter zijgevel wijzen op een oudere kern.
Dichter bij de molen, voormalig  wagenhuis uit het tweede kwart van de 19de eeuw, later verbouwd tot koeienstal. In de twee linker traveeën, dichtgemetselde rondboogvenstertjes met strek en platte laag van gesinterde baksteen. De linker zijgevel is verhoogd opgetrokken, ziede dubbele vlechtingen; dichtgemetseld uilengat in de geveltop.

Schrikkelijken brand. - De schoonste steenen windmolen van Vlaanderen, toebehorende aan de weduwe Vanden Broucke, en gebruikt door de kinders Vanden Broucke, staande langs den ijzerenweg van Ingelmunster naar Lendelede en alom gekend onder den naam van "Hoogen Doorn", is vrijdag namiddag, 10 augusti, de prooi der vlammen geworden.
Ten gevolge van den geweldigen wind, draaide de molen met eene zeer groote snelheid dat het vuur in den asse kwam.
De muldersknecht, Loncke, dit bemerkende legde de molen stil en klom op de wieken tot aan de asse om de zeilen los te snijden.
Intusschentijd was de vange (waarmede men den molen stil  legt) reeds half verkoold, tegen het steeds aangroeiend geweld van den wind, machteloos geworden, .... zij lostte en den molen begon op nieuw met eene overgroote snelheid te draaien.
De muldersknecht wierd tienmaal in de hoogte geslingerd met gevaar van in den vuurgloed neêr te storten, viel eindelijk op de gaanderij van den molen en was het linkerbeen en rechter arm alsook twee ribben gebroken, men vreest voor zijn leven.
Intusschen zette de brand met eene ongehoorde snelheid voort, en ten 3 1/2 uren namiddag stond gansch den molen in vlam.
De kop ingevallen zijnde, de molen geleek niet slecht aan eenen vuurberg. Brandende kolen, ter grootte van een kinderhoofd, werden door den wind opgehaald en in de lucht geslingerd om duizende meters verder neêr te vallen.
De schrik heerschte onder de talrijke bewoners van het gehucht, elk dacht van zelfbehoud .... en niet zonder reden.
Na sedert meer dan een uur, eene aanhoudende vuurregen onderstaan te hebben, ontstond er brand in eene peerd hofstede, bewoond door De Bruyne, gelegen op eenen afstand van 600 meters van den brandenden molen. - Al de gebouwen eene h ooimijt en eene houtmijt zijn totaal vernield; - men heeft slechts de beesten en eenige meubels kunnen redden.
Er ontstond insgelijks brand in een houten kot dat gebruikt was door Martin, smid en wagenmaker; in eenige oogenblikken was het totaal verbrand.
Het vuur zette zijn vernieling voort en slechts 's anderdags 's morgends was elk gevaar verdwenen.
De gebouwen der hofstede zijn tegen brandgevaar verzekerd, de verbrande inhoud, bestaande in een groote hoeveelheid hooi en strooi, 8000 kilos tarwe van overjaar, de vlas oogst en rogge oogst van 1883, al het alaam en een groot getal meubelaire voorwerpen zijn niet verzekerd.
Wat de molen betreft, de gebouwen met medegaande werk zijn sedert vijf jaren niet meer verzekerd, terwijl de verbrandende koopwaren, bestaande in 25 000 kil. koolzaad, eene groote hoeveelheid andere olie zaden, tarwe en rogge, alsook verscheidene honderden kilos koeken tegen brandgevaar verzekerd zijn.
Het metselwerk van den molen, dat eene hoogte heeft van 80 voeten boven den grond, is op verschillige plaatsen in stukken gesprongen. Men vreest dat hij zal invallen.
De totale schade wordt geschat op 50 000 fr.
Bron: Gazette van Brugge en der provincie West-Vlaanderen, 13 augustus 1883 (90ste jaargang, nr. 96), p. 2, kol. 5.
Exemplaar in: Stedelijke Bibliotheek, Brugge.

------------------------------------

Johan Roelstraete, "Stamreeks Jo Steverlynck (1600-1942)".

I. Bernaert Stevelyn

II. Joannes Stevelyn (1580 ? - 1645 Gullegem)    
x 1604 Janne de Bruyne (+/- 1575 - 1644 Gullegem) = 8 kinderen (4° Martyne)

II. Olivier Stevelynck (1617 Gullegem - 1672 Gullegem)    
x 1643 Josyne van Coorselis (1620 Gullegem - 1660 Gullegem) = 6 kinderen    
x 1660 Josyne Vermote ( 1620 - 1679)

IV. Joannes Stevelynck (1645 Kortrijk - 1724 Gullegem)    
x 1669 Gullegem: Helena van de Moortele (1645 - 1675 Marke) = 3 kinderen    
x 1675 Bissegem: Catheline Lambelin (1652 Bissegem - 1720 Gullegem) = 8 kind.

V. Antonius Steverlynck (1677 Marke - 1749 Oekene)
x 1717 Moeskroen: Maria Joanna Bayaert (1696 Moeskr. - 1741 Oekene) = 10 kind.    
x 1745 Oekene: Maria Theresia Van Neste

VI. Balthazar Josephus Steverlynck (1725 Oekene - 1796 Ingelmunster)    
x 1752 Moorslede: Anna Maria Franciska Mulle (1730 Moorslede – 1785 Ingelmunster) = 10 kinderen    
x 1787 Moorslede: Maria Joanna Ramaut (1741 Staden - 1802 Moorslede)
- Hun 1° kind Judocus Balthazar (1754 Oekene - 1820 St Eloois-Winkel) x Marie Anne Thérèse Hollebeke (1756 Geluwe - 1816 St Eloois-Winkel was zoals vader molenaar op de Peenemolen en eind 1700 agent municipal te Oekene
- Hun 2° kind Ludovicus Franciscus (1755 Oekene - 1826 Kortrijk) x 1778 Lendelede: molenaarsdochter      Joanna Theresia Van de Maele (°1758 Lendelede - ?) heeft 9 kinderen waaronder 6° Florentin (1790       Ingelmunster- 1853 Lille) x 1817 Rosalie Van de Walle (°1798 Izegem - ?) stamvader van de Franse       tak met 13 kinderen geboren te Lille
- Hun 3° kind is Johannes Albertus Donatus, zie VII

VII. Joannes Albertus Donatus Steverlynck (1757 Oekene - 1811 Kortrijk)   
x 1783 Lendelede: Maria Agnes Catharina Loncke (1759 Lendelede - 1818 Lendel.)

VIII. Leonard Steverlynck (1791 Ingelmunster - 1867 Harelbeke)   
x 1817 Harelbeke: Rosalia Francisca Foulon (1795 Bellegem - 1840 Harelbeke)

IX. Joannes Steverlynck (1821 Harelbeke - 1889 Vichte)    
x 1856 Bavikhove: Antonia Defraeye (1817 Beveren-Leie - 1891 Vichte)

X. Aloïs Steverlynck (1857 Vichte - 1912 Vichte)    
x 1886 Harelbeke: Maria Elodia Deweer (1859 Harelbeke - 1928 Vichte)

XI. Baldewijn Steverlynck (1893 Vichte - 1976 Kortrijk)    
x 1923 Roeselare: Isabelle Rodenbach (1903 Ieper - 1929 Kortrijk) = 5 kinderen    
x 1938 Brugge: Cecile Van Dycke (1908 Brugge- 2008 Kortrijk) = 8 kinderen

XII. Jozef Steverlynck (1942 Brugge -)

----------------

Ingelmunster - Verkoping van vier windmolens en een roskot
Gazette van Gent, 7 en 21 juli 1796
Door de erfgenamen van wijlen Balthazar Steverlynck worden in Ingelmunster openbaar verkocht, op drie opeenvolgende verkoopdagen, resp. 14 juli 1796 in de herberg van Olivier Martens, op 28 juli in de herberg van de weduwe van Pieter van Biervliet en op 11 augustus in de herberg van Antone van Biervliet, allen gevestigd in Ingelmunster:
Koop VI: een welgesitueerden korenwindmolen, met roskot en gerieflijk woonhuis.
Koop VII: een welgesitueerde korenwindmolen, "souffisantelyk geconstrueerd tot het slagen van olie" en daartoe voorzien van octrooi, met een nieuw woonhuis, 336 roeden groot in erf; gebruikt door de erfgenaam Louis Steverlynck, nog tot 30 oktober 1797.
Koop VIII: nog een korenwindmolen met bijhorende gebouwen en een nieuw woonhuis, groot in erf 307 roeden; de molen is - net zoals de voorgaande - voorzien van een octrooi voor het slaan van olie; actueel in pacht gebruikt, nog tot 30 september 1797, door Pieter Jacobus Braem.
Koop IX: een welgesitueerde oliewindmolen, met een octrooi voor het malen van graan, met een nieuw woonhuis en een olieciterne, 164 roeden groot in erf; de molen is vrij voor onmiddellijke ingebruikneming.
Alle voornoemde goederen zijn geelgen binnen Ingelmunster, palende O., Z. en N. de dorpsplaats ("de Plaetse"). Inlichtingen bij deelsman Libbrecht d'oude, in Ingelmunster.

----------------

"Bart en Elisah de nieuwe eigenaars van Doornemolen", De Weekbode, 03.01.2014.
Ingelmunster/Lendelede. - Op de grens van Ingelmunster met Lendelede staat de Doornemolen op de boerderij van vroeger Noël Bruggeman en nu de nieuwe eigenaars Bart en Elisah Delaere-Vanneste. In de toekomst zullen ze de buitenbouw van deze molen herstellen. Opnieuw wieken eraan brengen, is een te dure investering.

Literatuur

Archiefbronnen
Algemeen Rijksarchief Brussel, Financiële Raad, nr. 1881. Aanvraag door Jan Palmans om een graan- en oliewindmolen te mogen oprichten in Ingelmunster, 17.06.1769.
Algemeen Rijksarchief Brussel, Financiële Raad, nr. 1885. Octrooi aan Jan Palmans uit Ledegem voor de oprichting van een graan- en oliewindmolen in Ingelmunster, 16.03.1771.

Gedrukte bronnen
Gazette van Gend, 8 en 21 juli 1796.
Gazette van Brugge en der provincie West-Vlaanderen, 13 augustus 1883 (90ste jaargang, nr. 96), p. 2, kol. 5. Exemplaar in: Stedelijke Bibliotheek, Brugge.

Werken
Gaby Goethals, "Molens en molenaars te Ingelmunster", Den Hert, jg. 50, 2011, p. 16-33.
Blondeel W., Carron F. e.a., Ingelmunster in oude en nieuwe prentkaarten, Handzame, 1978.
Den Hert, Centrum Ingelmunster in oude kaarten, in Den Hert, XVI, 2, 1995, p. 56 e.v.
Goethals G., Landelijk leven te Ingelmunster, onuitgegeven studie, s.d..
Mullebroeck E., Verscheure S., Een kijk op Ingelmunster, Nieuwkerken-Waas, 1985.
Goethals G., Studie van de Popp-kaart en -legger Ingelmunster, in Den Hert, XI, 2, 1990, p. 13-54.
Landboek De Vos (1736), bewaard op het gemeentehuis.
Verscheure A., Ingelmunster na de Franse Revolutie, Ingelmunster, 1999, p. 161.
Luc Devliegher, De molens in West-Vlaanderen, Tielt/Weesp, 1984, p. 235 (Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, 9).
De Gunsch A., Metdepenninghen C. & Vanneste P. m.m.v.Tansens A., Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie West-Vlaanderen, Arrondissement Roeselare, Kantons Hooglede - Izegem - Lichtervelde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 17N2, Brussel - Turnhout, 2001.
Luc Devliegher, De molens in West-Vlaanderen, Tielt/Weesp, 1984, p. 234 (Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, 9);
Gabriël Houthoofd, Bouwhistorische studie van de Doornmolen in Ingelmunster, in: Molenecho's, XXIV, 1996, nr. 2, p. 72-82 en in Den Hert, 1997, nr. 34, p. 17-28.
Albert Verscheure, Brouckens molen en de Doornmolen in de jaren 1800-1900, Den Hert, 1998, nr. 36, p. 2.
Albert Verscheure, "Molenroute te Ingelmunster", Den Hert, jg. 6, 1985, 2, p. 14 e.v.; 1986, 11, p. 14-17.
Herman Holemans, Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel III. Gemeenten H-J, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1995.
Johan Roelstraete, "Stamreeks Jo Steverlynck (1600-1942)".

Persberichten
- Prachtige hoeve met authentieke windmolen te Ingelmunster, in: 2dehands.be, kapaza.be (17, 18 mei 2011)
- "Prachtige boerderij te Ingelmunster", kapaza.be, 07.08.2011.
- "Bart en Elisah de nieuwe eigenaars van Doornemolen", De Weekbode, 03.01.2014.
- Patrick D., "Zot van Erfgoed: stem nu!" Krant van West-Vlaanderen, 23.02.2018.