Molenromp van de stellingmolen "Braetsmolen" of "Oostmolen", thans zogenaamd "De Wieke", gelegen in de Brugseweg nr. 9, op amper een honderd meter ten noordwesten van de kerk van Oostkamp. Gebouwd als bakstenen stellingmolen (koren- en oliemolen), die later  zelfzwichting op één roede kreeg. Sinds 1978 is de molen van de openbare weg gescheiden door een appartementsgebouw (nr.11). Thans ingericht als tentoonstellingsruimte en o.m. gebruikt door verenigingen, kunstenaars en musici.

In 1842 kreeg Francis Vanderhaeghe, de toenmalige koster van de parochie, van de gemeente de toestemming om een windoliemolen te bouwen vlakbij de Sint-Pieterskerk. De molen moest minstens op 38 meter afstand van de weg staan. Het bouwjaar 1842 komt voor op een beschilderde jaarsteen boven de toegang. Na het overlijden van Vanderhaeghe in 1842, hertrouwde zijn weduwe met David Derynck, die de taak van molenaar overneemt (vandaar de "Derynckmolen").

Opeenvolgende eigenaars:
- 1842, opbouw: Vanderhaeghen-Maes François, koster te Oostkamp
- 1843, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van François Vanderhaeghen - registratie op 11.04.1843)
- 1876, rectificatie: Derynck-Maes David (Brigitte Maes is de weduwe van François Vanderhaeghen, molenaar te Oostkamp)
- later, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van David Derynck)
- 11.02.1878, deling: Derynck-Maes David, de weduwe en de kinderen, molenarin te Oostkamp (notaris Jacqué - stenen windmolen)
- 02.06.1889, erfenis: de kinderen van de beide huwelijken (overlijden van Brigitte Maes)
- 08.11.1890, verkoop: Braet-Jonckheere Alfons, molenaar te Oostkamp (notaris Claeys)
- 22.06.1897, erfenis: a) Braet-Deloof Alfons Bernard, molenaar te Oostkamp en b) Braet Cyriel, minderjarige te Oostkamp (overlijden van Alfons Braet sr.)
- 22.02.1921, erfenis: a) Braet-Deloof Alfons Bernard, de weduwe en de kinderen, molenarin te Oostkamp en b) Braet Cyriel (overlijden van Alfrons Bernard Braet)
- 26.05.1923, afstand: Braet-Deloof Alfons Bernard, de weduwe en de kinderen, molenarin te Oostkamp (notaris Proot - stoomoliemolen)
- 1925, rectificatie, a) Braet-Deloof Alfons Bernard, de weduwe en de kinderen, molenarin te Oostkamp en b) Braet Camille, Braet Marcel, Braet Valère, Braet Rachel, Braet Julien, Braet Syrenus, Braet Gaston en Braet Paula
- 13.04.1932, verkoop: a) Braet Rachel Maria, b) Braet Julien Trajan Ghislain, c) Braet Sirenus Diederick, d) Braet Gaston Willem en c) Braet Paula Juliana (notaris Claeys - motormolen)
- 24.07.1936, verkoop: a) Braet-Bultinck Julien Trajan Ghislain, brouwer te Oostkamp en b) Braet-Hollevoet Syrenus Diederich, brouwer te Oostkamp (notaris Claeys - motormolne)
- 28.06.1952, deling: Braet-Gelaude Julien Trajan Ghislain, brouwer te Oostkamp (notaris Van Caillie - motormolen)
- 03.05.1971, verkoop: Pollet-Uyttersprot Gery Julies Louis, geneesheer te Oostkamp (notaris Claeys - puinen)
- 29.10.1975, verkoop: Van Haerents-Desangere Walter Frans, beheerder te Torhout (notaris Vileyn - achtergrond met puinen)
- 17.05.1988, maatschappij: nv Verinvest (Vanhaerents), te Torhout (notaris Lomée - inbreng van o.a. 'gerestaureerde molen met bijgaande gebouwen' H739k3)
- 1992, verkoop: gezusters a) De Pré Simonne - Fochedie Luc en b) De Pré Ani, te Oostkamp. Zij installeerden er een kaarsengieterij met tentoonstellingsruimte en cafétaria. Na vijf jaar uitbating werd het ambachteijk bedrijf verhuurd.
- 1999, verkoop: Gemeente Oostkamp.

Op 8 november 1890 werd de molen door notaris Henri Claeys openbaar verkocht. Het woonhuis met stalling, wagenhuis, schuur en windmolen werden aangekocht door Alfons Braet, postmeester uit Oedelem. Op 20 mei 1891 gaf het schepencollege hem de toestemming om een stoommachine op zijn goed te installeren, om zo een olieslagerij op te starten. In 1897 bouwde de familie Braet een groot herenhuis vóór de molen (cf. nr. 7).
In 1904 werd de molensite achteraan uitgebreid met brouwerij "Help u zelve", samen met de olieslagerij, maalderij, brouwerij en steenkoolhandel in het bezit van de familie Braet. In 1925 is er sprake van een motormolen en in 1935 werd het gevlucht verwijderd. De brouwerij stopte in 1955 met het brouwen van bier en vanaf datzelfde jaar werd de molen gebruikt als magazijn. Daarna was de molen eigendom van brandweercommandant Julien Braet, die de molen gebruikte voor de opslag van brandweermateriaal (de brandweer is in die periode gevestigd aan de overzijde van de straat cf. nr. 30).

In 1975 werd de molen verkocht aan aannemer Vanhaerents uit Torhout. Deze aannemer (Veinvest nv) knapte de romp op en verkocht hem in 1992 aan de gezusters Simonne en Ani De Pré. Zij installeerden er een kaarsengieterij met tentoonstellingsruimte en cafetaria "De Wieke". Na 5 jaar uitbating werd het ambachtelijk bedrijf verhuurd. De gemeente Oostkamp kocht de romp in 1999 aan en gebruikte de benedenverdieping voor cultuurevenementen.

Met de ingebruikname van dienstencentrum OostCampus in 2014 was er binnen het gemeentebestuur afgesproken om een deel van het vrijgekomen patrimonium te verkopen om het kostenplaatje te verzachten. Cultuurmolen De Wieke staat op de lijst van verkoopbare panden.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bouwkundige beschrijving (Agentschap Onroerend Erfgoed)

Oorspronkelijk wit beschilderde, bakstenen molenromp, vermoedelijk sinds de jaren 1970 vrij ingrijpend gerestaureerd o.m. vervangen van de bakstenen door een nieuwe steen, doch met weglating van de druiplijsten boven de oorspronkelijke rondboogvensters. Romp van 19 meter hoog met een breedte onderaan van 9 meter en bovenaan van 4,5 meter. Wit beschilderd, bakstenen voorportaaltje met ingang afgewerkt met een driehoekig fronton, gedateerd met jaarsteen "1842". In de romp, thans licht getoogde openingen. Het gaande werk van de molen, o.m. de wieken en de houten ommegang, is ontmanteld. Naast de molen liggen o.m. de molenstenen geïntegreerd in de nieuwe aanleg. Voormalige opslagruimte op de benedenverdieping, daarboven vier zolders.

Literatuur

Werken
Luc Devliegher, "De molens in West-Vlaanderen", Tielt/Weesp, 1984, p. 218-221 (Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, 9);
G. Claeys, "De gemeente Oostkamp", Brugge, 1953;
G. Claeys, Kroniek van Oostkamp, Brugge, 1985, p. 257, 329.
G. Claeys, "Oostkamp in oude prentkaarten", Zaltbommel, 1972, nr. 4-5, 7.
T.O., "Wat gebeurt er met Oostkamps laatste windmolen?", in: Het Volk, 15 augustus 1974;
Wb., "Oostkampse molen nu expositiezaal", in: Het Nieuwsblad, 29 september 1978;
A. Braet, "De familie Braet: daar bij de molens...", in: Oud Ruysselede, Halfjaarlijks tijdschrift van Heemkring Doomkerke-Kruiskerke-Ruiselede, Ruiselede, jg. 1 (1984), nr. 1 (wintermaand), p. 27-34, ill.;
G.K. Kockelberg, "Molens van Oostkamp", in: Ons Molenheem, Studiekring voor wind- en watermolens, Opwijk, jg. 30, nr. 4, okt.-dec. 2005, p. 94, ill.
A. Braet, "Het Geslacht Braet door de eeuwen heen (1295-1980)", Erembodegem, 1981.
B. Bouljon, Het Oostkamp, Ruddervoorde, Hertsberge en Waardamme van toen. Een verzameling foto's van de vier Oostkampse deelgemeenten in de 19de en de eerste helft van de 20ste eeuw, Brugge, 1984, p. 8.
B. Bouljon, Oostkamp, Hertsberge, Ruddervoorde en Waardamme in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1981, nr. 38.
J. Demulder, De Wieke, in Heemkundige Kring Oostkamp, jg. 4, nr. 8, 2003, p. 46-61.
L. Devliegher, Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, Deel 1, Beeld van het Kunstbezit, Tielt, 1965, p. 322-323.
Sebastian Vande Ginste, "Hoe zou het zijn met de werkgroep De Wieke?", Heemkundige Kring Oostkamp -nieuwsbrief, 2001, 1, p. 2.
De Wieke, in De Merel, jg. 30, nr. 3, 2000, p. 2-3.
J. Van Slambrouck, De molens van Oostkamp, in Ons Molenheem, vol. 30, p. 200, p. 75, 94.
A. Vanwalleghem, m.m.v. Silvie Creyf, "Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen. Inventaris van het bouwkundig erfgoed. Provincie West-Vlaanderen. Gemeente Oostkamp. Deel I: Deelgemeente Oostkamp", Brussel, Vlaamse Overheid - Agentschap R-O Vlaanderen - Onroerend Erfgoed, 2007, p. 69-70.

Persberichten
AFT, "Schildersnest", in: Het Nieuwsblad, 08.10.2009.
"Verkoopt gemeente De Wieke?", Brugsch Handelsblad, 07.11.2014.
"Uitbatingsvoorwaarden De Wieke", Krant Van West-Vlaanderen editie Torhout, 23.09.2016.
KPK, "Oostkamp. Tearoom in voormalige molen", Het Laatste Nieuws, 28.09.2016.

Mailberichten
mevr. Ani De Pré, 06.03.2016. Zij was (samen met haar zus Simonne) in 1992-1999 eigenares en uitbaatster van een kaarsengieterij, tentoonstellingsruimte en cafetaria.