Moulin de l'Abbaye Saint-Remy

In 1230 stichtte graaf Gilles de Walcourt, heer van Rochefort, een cisterziënzerinnenabdij in de brede vallei van de Biranrivier, op 2 km ten noorden van Rochefort. De naam van het nonnenklooster was aanvankelijk "Abbaye Secours Notre-Dame".
In 1464 werden de nonnen vervangen door monniken, en werd de oorspronkelijke naam langzamerhand vervangen door die van Saint-Remy, die de patroon was van de nabijgelegen parochiekerk. Vandaar de huidige naam: Notre-Dame de Saint-Remy.
Doorheen de eeuwen werd de abdij niet gespaard: de Calvinisten plunderden ze in 1568. In 1650 en de daarop volgende jaren richtten de Lorreinen er eveneens veel verwoestingen uit.
Ondanks alle reddingspogingen werd in 1794 ten gevolge van de Frans revolutie de abdij opnieuw geplunderd. Ze werd dan verkocht als nationaal goed.
In 1887 zijn Cisterziënzertrappisten uit Achel de abdij komen heroprichten. De goed bewaarde neogotische abdijgebouwen dateren dus uit de XIXe eeuw.

Haaks op de langse schuur van de abdijhoeve, staan twee gebouwen. Ze staan in het verlengde van elkaar en zijn gebouwd met bakstenen en blauwe steen, omstreeks het midden van de XVIIIe eeuw. Ze vallen op door hun ongewone grote omvang.
Het eerste gebouw is de molen: hij vertoont twee volle verdiepingen met daarboven een zolderstrook. Middenin de vloer van de eerste verdieping ligt een steen waarin het wapen is gebeiteld van de abten de Ghequier of Villegia en het jaartal 1755.
In de linkervleugel van dat eerste gebouw waren er twee  maalstoelen (thans verwijderd). Zij werden vroeger aangedreven door een (thans verwijderd) groot metalen waterrad (diameter: circa 10 m) dat beschermd werd door een schuin afdak. De hogergelegen verdiepingen deden dienst als graanzolder.

 Aimé Smeyers, Alsemberg & Jean-Paul Vingerhoed, Corroy-le-Grand
-------------
Située dans un magnifique bâtiment, la grande roue métallique "de dessus" montée sur son axe en bois ne reste plus. L'étang de réserve est rélié au moulin via un canal. Le mécanisme et les deux paires de meules ne restent plus. Le moulin fonctionna durant toute la guerre 40-45, pour l'approvisionnement de la population de Rochefort.

Anselot N. & de Ponthier L., "Autour et alentours du moulin de Belvaux dans l’ancienne prévôté de Revogne”, 1984, 179 p.
Collard A., “Le moulin de Behogne (des origines à la Révolution française)”, Cahier Cercle Historique de Rochefort (CCHR), n° 40, 2005, p. 27-63.
Collard A., “Le moulin de Behogne, Coup d’oeil sur Rochefort”, Cercle historique de Marche-en-Famenne, Hotton et Rendeux, Annales 2007, pp. 19-23.
Collard A., “Le Molinia: ses moulins et ses fermes (Forzée)”, Cahier Cercle Historique de Rochefort (CCHR), n° 38, 2003, p.104-121.
Fourneau E., “Villers-sur-Lesse, Le moulin et les anciennes usines, 1314-1969”, Ecole Communale, Villers-sur-Lesse, 1991, 36 p.
Streignard B., “Le moulin de Lessive”, 36 p.
Armand Collard, Philippe Collignon & Jacky Berg, "L'Entité de Rochefort à la belle époque", t. 1, 1993.
Armand Collard & Jacky Berg, "L'Entité de Rochefort à la belle époque", t. 2, 1996.
"Les chemins de l'eau: les réseaux hydrauliques des abbayes cisterciennes du nord de la France et de Wallonie", coordination redactionnelle par Virginie Boulez, Raymond de Fays ... [et al.]. - Namur : Institut du patrimoine wallon, 2004, 144 p., ill., plans;
Thomas Coomans (samenstelling en redactie), "Abdijmolens tussen Rijn en Schelde [...]", Utrecht, Clavis Stichting Publicaties Middeleeuwse Kunst, Kunsthistorische Monografieën, deel XIX, 2003, 136 p., ill. plans.

Mailberichten
Michel Vanhouche, 06.08.2025.