In 1840 bouwde Johannes Deprez (van de Oosthofmolen te Snellegem) een watermolen naast de Waalbeek of Meerschbeek om graan te malen en olie te slaan. Hij kreeg daartoe op 9 juli 1841 de toestemming van de Bestendige Deputatie van de provincie West-Vlaanderen (dus een regularisatie). De molen werd gebouwd op grond van "den disch" en was eigendom van Karel Deprez, molenaar uit Leke, en Jacobus ten Pieter, molenaar uit Snellegem.

In 1854-1858 liet toenmalig molenaar Seraphinus Deprez ten westen van de watermolen een windmolen aanbouwen, toen de "Koutermolen" genaamd. De watermolen fungeerde verder als oliemolen, de windmolen werd als korenmolen gebruikt. Bij de bouw worden enkele oude molenonderdelen hergebruikt, zoals onder meer blijkt uit het jaartal "1784" op het klauwijzer.

Opeenvolgende eigenaars:
- 1840, opbouw watermolen: a) Depré Karel, molenaar te Snellegem, b) Depré Jacobus, c) Depré Franciscus en d) Depré Pieter
- 20.04.1852, deling: Depré-Compernolle Seraphinus, molenaar te Snellegem (notaris Halte - moulin à eau)
- 21.04.1903, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Compernolle)
- 09.01.1905, erfenis: de kinderen (overlijden van Seraphinus Depré)
- 14.04.1906, maatschappij: Burgerlijke Maatschappij Casteleyn Lodewijk en deelhebbers (notaris Van Hoestenberghe - stoomoliemolen en graanwindmolen)
- 04.08.1906, verkoop: a) De Laere Charles (overleden op 13.03.1916 - hij viel uit de galerij van de windmolen), molenaar te Snellegem, b) Masschaele Charles, c) Casteleyn Pieter, d) Casteleyn Louis, e) De Pauw Emiel, f) Allemeersch August, g) Cool Bernard, h) Vandenbussche Edward, i) Jonckheere Jan-Baptist en j) Van Oost Amand (notaris Standaert - vandaar de naam "Boerenmolen)
- 06.10.1919, verkoop: a) Masschaele Charles, b) Casteleyn Louis en c) Van Oost Amand (notaris Vanderheyde)
- 08.07.1921, verkoop: Desopper-Delrue Edmond August Louis, winkelier te Gits (notaris Vanderheyde)
- 14.01.1952, erfenis: a) Rotsaert-Desopper Oscar Jacobus (voor 1/4 naakte eigendom + 1/4 naakte eigendom), molenaar te Snellegem en b) Desopper Edmond August (voor 1/2 volle eigendom + 1/4 vruchtgebruik), molenaar te Snellegem (overlijden van vrouw Delrue)
- 04.09.1971, erfenis: a) Rotsaert-Desopper Oscar Jacobus, de weduwe (voor 1/4 naakte eigendom + 1/4 naakte eigendom), zonder beroep te Snellegem en b) Desopper Edmond August (voor 1/2 volle eigendom / 1/4 vruchtgebruik), molenaar te Snellegem (overlijden van Oscar Rotsaert)
- 10.02.1976, erfenis: Rotsaert-Desopper Oscar Jacobus, de weduwe, te Snellegem (overlijden van Edmond Desopper)

De windmolen werd al in 1886 uitgerust met een gasmotor om ook op windstille dagen graan te kunnen malen. De watermolen werd voor 1906 met een stoommachine voorzien: "stoomoliemolen".

Tien landbouwers, gegroepeerd in de "Maatschappij – Burgerlijke Casteleyn Lodewijk en deelhouders" kochten in 1906 de molen en staan samen in voor de uitbating, wat de benaming als Boerenmolen verklaart. Molenaar Charles Delaere viel op 13 maart 1916 uit de galerij van de molen.

In 1922 registreerde het kadaster de opsplitsing van de percelen. Het molenerf werd in 1921 verkocht aan molenaar Edmond Desopper-Delrue; de watermolen werd omgebouwd tot het huidige woonhuis, maar in de Waalbeek zijn nog sporen van de molen zichtbaar.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Architecturale beschrijving van het watermolengebouw (Agentschap Onroerend Erfgoed)

Ten oosten bij de molenromp aansluitend, een woonhuis van anderhalve bouwlaag en vier traveeën, deels gevat onder zadeldak, deels onder plat dak. De woning loopt ten oosten door over de Waalbeek, een herinnering aan de vroegere functie van het bouwvolume als watermolen. In het westelijke gedeelte van het woonhuisvolume is de gasmotor van de stellingmolen ondergebracht. Witgekalkt volume op gepekte plint; lijstgevels met geprofileerde gootlijst afgelijnd. Getoogde muuropeningen met nieuw schrijnwerk aan voorgevel; achtergevel met rondbogige bovenvensters.

Zie ook: Snellegem, Boerenmolen (de naastgelegen windmolen)

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Chr. Devyt, "Westvlaamse windmolens. Inventaris volgens de toestand op 1 januari 1965", Brugge, 1966, p. 110;
Luc Devliegher, "De molens in West-Vlaanderen", Tielt/Weesp, 1984, p. 238-239 (Kunstpatrimonium van West-Vlaanderen, 9);
Jeroen Cornilly, "Monumentaal West-Vlaanderen. Beschermde monumenten en landschappen in de provincie West-Vlaanderen. Deel III. Arrondissementen Brugge, Diksmuide, Oostende en Veurne, Brugge, 2005, p. 110;
Marcel Desmedt, "Molens en molenaars te Snellegem", in: Brugs Ommeland, XVI, 1976, p. 71-90;
J. Noterdaeme, "Molens en molenaars te Snellegem", in: Brugs Ommeland, XVI, 1976, p. 191-195;
Jozef Penninck, "De 'Boeremolen' te Snellegem", in: Brugs Ommeland, XII, 1972, p. 102-104;
J. N(oterdaeme), "Windmolens te Snellegem", in: Biekorf, LIV, 1953, p. 115-117;
W. Roels, "Snellegem, Boerenmolen", in: Molenecho's, IV, 1976, nr. 1, p. 3;
W. Roels, "In memoriam" (Edmond Desopper), in: Molenecho's, IV, 1976, p. 18;
"De Boerenmolen te Snellegem", in: Curiosa, februari 1995, p. 14-16.