Bellem (Aalter), Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Naam
- Molen Goethals
- Ligging
Vaart-Noord
9881 Bellem (Aalter)
hoek met Leistraat
bij brug van Bellem
ten noorden van de Gentse Vaart
Kadasterperceel A290
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Gebouwd
- ca. 1800 (voor 1809) (hout) / 1855 (steen)
- Verdwenen
- 1918 - oktober, oorlogsschade / 1931, onttakeld / na 1940, afbraak romp
- Type
- Stenen stellingmolen
- Functie
- Oliemolen, later ook korenmolen
- Bescherming
- niet,
- Database nummer
- 2444
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
Na 1800 zijn er ons te Bellem slechts twee molens bekend, nu beide gesloopt. Een uittreksel uit het proces-verbaal van afpaling der gemeente, van 27 mei 1809, bij het opmaken van het Frans kadaster, vermeldt: «Il y a deux moulins à vent dans la commune. Ils ne forment qu'une classe. Ces moulins sont occupés par les propriétaires. L'expert soussigné estime leur produit égal à ceux de 1e classe de Sommerghem, qui sont évalués en revenu de 360 F, le tiers déduit». De windmolen behoorde in 1834 tot de eerste klasse, met een kadastraal inkomen van 228 frank.
De molen Goethals stond op de hoek van Vaart-Noord en de Leistraat, nabij de brug van Bellem aan de noordzijde van de Gentse Vaart.
Hij werd rond 1800, in ieder geval voor 1809, gebouwd als een houten oliewindmolen door Jan-Ferdinand Goethals.
Eigenaars:
- ca. 1800, opbouw: Goethals Jan Ferdinand, te Bellem
- later, eigenaar: a) Goethals Pierre, olieslager te Bellem en b) Goethals Caroline Fernardine, begijn te Gent
- 21.12.1849, deling: Goethals Pierre, olieslager te Bellem (onderhandse akte)
- 14.10.1886, erfenis: de kinderen (overlijden van Pierre Goethals)
- 08.06.1887, verkoop: Goethals-Colle Hippoliet, molenaar te Bellem (notaris Van Hove - stenen graan- en oliewindmolen)
- 14.03.1914, gift: Goethals-Muys Maurice, landbouwer te Bellem (notaris Blomme - molen)
- 17.11.1915, erfenis: en de kinderen (overlijden van Angelique Colle, weduwe van Hippoliet Goethals)
Mulder Hippoliet Goethals-Colle plaatste in 1889 een stoomtuig ("locomobile") bij.
De molen geraakte beschadigd door beschieting in oktober 1918. Vanaf de jaren 1930 werd met een elektromotor gemalen. De molen werd in 1931 onttakeld: het wiekenkruis verdween. Na 1940 brak men ook de stenen kuip van deze molen af. Tot na 1950 maalde Maurice Goethals met een elektrische motor.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Literatuur
Arthur Verhoustraete, "Molens binnen het maalgebied van het Land van de Woestijne", Appeltes van het Meetjesland, jaarboek 2, 1950, p. 32-42.
A. Verhoustraete, "Molens van Bellem", Appeltjes Meetjesland, II, 1950, p. 48.
Alfons Ryserhove & Romano Tondat, "Oud-Bellem", Ons Meetjesland, III, 1970, 1.
Alfons Ryserhove & Romano Tondat, "Oud-Bellem 3", Ons Meetjesland, V, 1972, 1.
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962);
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-B", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1996.
Denis Pieters m.m.v. Stefaan De Groote, "Meetjesland in de Grote Oorlog", Brugge, De Klaproos, 2015, p. 51 (met 2 Duitse oorlogsfoto's).
Mailbericht Noël Van Elsen, 15.01.2015.