Molenechos's Homepage Molenechos.org

Ronsele (Lievegem), Vlaanderen, Oost-Vlaanderen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Molen van Ronsele
Ligging
Ronselestraat 7
9932 Ronsele (Lievegem)
200 m NW v.d. kerk
kadasterperceel A250
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
Gebouwd
1550
Verdwenen
1918-oktober, oorlog
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet,
Database nummer
2453

Beschrijving / geschiedenis

De Molen van Ronsele was een houten korenwindmolen in de Ronselestraat 7, op 200 meter ten noordwesten van de kerk. Het was een eenvoudige staakmolen met open voet, aanvankelijk uitgerust met slechts één steenkoppel.

In de middeleeuwen waren er amper een 100-tal inwoners. De heerlijkheid besloeg een areaal van 28 bunder. De gebouwen waren in hout opgetrokken.  Een brand teisterde het dorp in 1601. Het landboek van 1671 vermeldt dat toen 50% van de dorpsoppervlakte (251 ha) uit bossen bestond.

De heer van Ronsele liet in 1550 een korenwindmolen bouwen, die de banmolen werd van het dorp.
De Molenhoeve waar de molen stond, vinden wij al vermeld in een renteboek van de heerlijkheid van Ronsele van 1479 en was toen eigendom van de dorpsheer Opicius Adorne.

Jacob Adornes was heer van Ronsele in de eerste helft van de 16de eeuw. Zijn zoon Anselmus Opitius Adornes (1520-1610), gehuwd met Anna van Braeckel, volgde hem op in de heerlijkheid. Hij was de bezitter van de molen in 1556.

In 1617 liet Lambert Adomes nog een graanrosmolen bijbouwen.

De windmolen staat aangeduid op de Pourbuskaart van het Brugse Vrije (1571, kopie van 1601) en de Ferrariskaart van ca. 1775 met het bruin symbool van een staakmolen.

Uit het proces-verbaal van de gemeente Ronsele uit 1808:
"il n'y a qu'un moulin à vent dans la commune. Il sert à moudre du grain. Il est occupé par le propriétaire. J'estime qu'en raison du peu de population de la commune, son revenu ne peut être porté qu'à 200 net."

Eigenaars na 1830:
- voor 1833, eigenaar: a) de Drack-Baudequin de Peuthy Gaspard en b) de Drack barones Stéphanie, echtgenote de Brias
- 16.09.1833, deling: de Brack barones Mathilde, echtgenote de Candole, rentenierster te Marseille (F) (notaris Bruggheman)
- 22.10.1838, verkoop: de Drack barones Pulchérie Maximilienne Joséphine Ghislaine, echtgenote de Roisin baron Alphonse, te Lesdain (notaris Van de Wattyne)
- 05.09.1860, verkoop: de Baudequin de Peuthy barones Marie Pulchérie, weduwe de Drack Gaspard (notaris Claeys)
- 29.09.1873, verklaring: (van deling geregistreerd op 16.12.1865) du Chastel de la Hovarderie-de Draeck graaf Charles Antoine Gabriël Marie, eigenaar te Ronsele (notaris Claeys)
- 04.09.1876, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Charles du Chastel de la Hovarderie)
- 07.01.1884, verkoop: De Nève-Sierens Paul, eigenaar en landbouwer te Ronsele (notaris Van Hove)

Op het einde van de 19de eeuw verkochten de familieleden van de voormalige feodale heer, de hoeve aan Paulus De Neve, pachter van het Goed ten Boomgaarde. Zij verbouwden de hoeve. Deze bestaat nog werd op 5 oktober 2009 opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

De molen zelf werd door de bombardementen tijdens de oktoberdagen van 1918 vernield.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

"Meetjeslandse Toponiemen tot 1600. Deel VIII: Het Ambacht Zomergem - Band 1: Oostwinkel & Ronsele. Bijeengezant door Achiel De Vos en Luc Stockman, verklaard en aangevuld door Flor Van de Walle en Magda Devos. Uitgegeven door de Stichting Achiel De Vos, Sint-Denijs-Westrem, 2006.
Maurice Ryckaert, "Bijdrage tot de geschiedenis van Ronsele", Gent, 1950, p. 149-151.
Maurice Ryckaert, "De identiteitskaart van Ronsele", Ons Meetjesland, XVI, 1983, 2.
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962);
H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 6. Gemeenten O-R", Opwijk, 2006, p. 60.
L. Goeminne en Y. Coutant, "Prijsschatting van de windmolen te Ronsele in 1556", in: "Appeltjes van het Meetjesland", Jaarboek van het Heemkundig Genootschap van het Meetjesland, Maldegem, nr. 44, 1993, p. 115-128.
C. Bogaert, K.Lanclus & M. Verbeeck, "Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Gent, Kantons Waarschoot - Zomergem, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 12N5", Brussel - Turnhout, 1994.