De verdwenen Hoeygatmeulen (naam naar de ligging) was een korenwindmolen die ook "Den Nieuwe Meulen" werd geheten (cf. het land- en kaartenboek van Hamme van 1772-1776).

Deze molen bestond al in 1520. De molenberg met houten staakmolen op teerlingen stond ingeplant in de zuidwerthoek van het erf, aan een viersprong op de straathoek van Hooigat met Vossestraat.
Hij behoorde in 1775 toe aan mevrouw de barones de Kessel evenals het bijhorende molenhuis en andere gebouwen.

We zien hem aangeduid op:
- Land- en  Kaartenboek van Hamme (1772-1776) met een tekeningetje van een staakmolen met de benaming "Den Nieuwe Meulen"
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen zonder benaming
- Atlas der Buurtwegen (ca.1844) met het grondvlak van een staakmolen op tekeningen en met de aanduiding "Hoygat, hameau"
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "Hooigat Molen"
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) met een tekeningetje van een staakmolen met de benaming "Hoeygat molen".

Eigenaars na 1820:
- voor 1834, eigenaar: De Vos Jan Joseph Francis, eigenaar te Antwerpen
- later, erfenis: de Vos de Hamme Rosalie Caroline Joséphine, echtgeote Van der Beken Pasteel te Turnhout-Korsendonk en b) Borel Charles Frédéric, eigenaar te Brussel (overlijden van Jan Joseph De Vos)
- 18.04.1839, erfenis: a) de Vos de Hamme Sophie Caroline Joséphine, weduwe de Baillet Jacques Joseph, te Antwerpen en b) Borel Charles Frédéric, eigenaar te Brussel (notaris Van Dael)
- 06.01.1857, deling: a) Mercier Julia Maria en consoorten (voor naakte eigendom), zonder beroep te Brussel en b) Borel Charles (voor vruchtgebruik), eigenaar te Brussel (notaris Van Bevere)
- 03.06.1866, erfenis: Mercier Julia Maria en consoorten (overlijden van Charles Boret)
- 03.09.1867, deling: de Burtin de Blommendael Marie Thérèse Charlotte, rentenierster te Beveren-Waas (notaris Van Bevere)
- 06.11.1871, verkoop: Van Hecke-De Buc Pieter, molenaar te Hamme (notaris De Weert)
- 24.11.1875, erfenis: de kinderen (overlijden van Pieter Van Hecke)
- 19.09.1876, deling: Van Hecke Jan Victor, broers en zussen, molenaar te Hamme (notaris De Vuyst)
- 09.03.1880, deling: a) Van Hecke Joannes Victor, molenaar te Hamme, b) Van Hecke Charles Louis, molenaar te Hamme, c) Van Hecke Jan-Baptist, molenaar te Hamme, d) Van Hecke Benedikt, molenaar te Hamme en e) Van Hecke Melanie, huishoudster te Hamme (notaris De Vuyst - windmolen en maalmachien)
- 18.05.1881, deling: a) Van Hecke Joannes Victor, molenaar te Hamme, b) Van Hecke Jan-Baptist, molenaar te Hamme, c) Van Hecke Benedikt, molenaar te Hamme en d) Van Hecke Melanie, zonder beroep te Hamme (notaris De Vuyst - deel van Charles-Louis)
- 07.05.1884, erfenis: a) Van Hecke Jean Victor (voor 2/3), molenaar te Hamme, b) Van Hecke Benoit (voor 1/3), molenaar te Hamme (na overlijden van Jan-Baptist Van Hecke en Melanie Van Hecke)
- 09.07.1885, deling: Van Hecke-Smet Benedikt, molenaar te Hamme (notaris De Vuyst - moulin à vent et à vapeur)
- 12.09.1911? erfnis: a) (voor 1/2 volle eigendom + 1/2 naakte eigendom) Van Hecke Jozef Frederik, ontvoogde minderjarige zonder beroep te Hamme en b) Voor 1/2 volle eigendom + 1/4 vruchtgebruik) Van Hecke-Smet Benedikt, de weduwe, zonder beroep te Hamme (overlijden van Benedikt Van Hecke)
- 24.03.1920, verkoop: Van Hecke-Goossens Pieter Emiel, te Hamme (notaris Van Geeteruyen - graanwind- en stoommolen).

Kort voor 1880 werd een stoommaalderij naast de windmolen opgetrokken.

De staakmolen werd in 1928 gesloopt. Het sloopmatiraal werd in De Belgische Molenaar te koop aangeboden.

Op het erf werd naast de molendam een mechanische maalderij opgericht in 1876 (volgens het kadasterarchief). In 1928 werd de staakmolen afgebroken, de molendam verdween eveneens. Op het erf bleef een molensteen liggen.

Ten noorden staat nog het haaks ingeplant boerenhuis en voormalig molenaarshuis. Het is een lage en langgerekte woning, zeven traveeën tellend onder een mank zadeldak , op de voorgevel door cijferankers 1645 gedateerd. Zoals blijkt uit sporen in het metselwerk, in de 19de eeuw en eerste helft van de 20ste eeuw uitgebreid. Ten westen staan er ruggelings aan de straat gelegen bedrijfsgebouwen in verankerde baksteenbouw met getrapte daklijsten en pannen zadeldaken.
Hiertoe behoort een rechthoekig maalderijgebouw met enkele lage getoogde vensters op rollaag en waarvan twee met ijzeren roedenverdeling.
Deze hoeve 't Molenhof met molenaarshuis en maalderijgebouw is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archiefbronnen en kaarten
- Land- en  Kaartenboek van Hamme (1772-1776)
- Ferrariskaart (ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca.1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Werken
Gemeentehuis Hamme, Ommelooper & Terrier ofte Landt & Caerteboek Der Prochie van Hamme ende Heerlykhede van St Anne Liggende binnen den Lande van Dendermonde, 1772-1776 by Jan Baptiste van Huffel, gesworen Landt-meter, 20ste wijk, nr. 162.
A. Van Bossche, Malen en molens in Hamme, Hamme, 2005, p. 70-71.
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Eerste aflevering. De arrondissementen Aalst en Dendermonde", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XIV, 1960, 3 (Gent, 1962), p. 126-127;
Herman Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 3. Gemeenten G-H-I, Rotem, Studiekring Ons Molenheem, 2000.
Chris Bogaert, Helena Duchêne, Kathleen Lanclus & Mieke Verbeeck, "nventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Berlare, Buggenhout, Lebbeke, Waasmunster, Hamme en Zele, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 20N.
Jerome Vercammen, "Oude molens te Zogge: Het Hooigat", in: "Ons Dorp" (tijdschrift van Hamme-Zogge), 1973.
Jerome Vercammen, "Oude windmolens", in: Ons Dorp (tijdschrift van Hamme-Zogge), 1973.
De Belgische Molenaar, 1928 (advertentie sloopmateriaal)

Persberichten
Hamme telde vroeger 33 windmolens, in: Het Nieuwsblad, 18.11.2009.