Wielsbeke, Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Naam
- Wielsbekemolen
- Ligging
- de Maurissenstraat 5
8710 Wielsbeke
zuidzijde
hoek Schoolstraat en de Maurissenstraat
Molenhoek
kadasterperceel C156
Vlaanderen - West-Vlaanderen
- Gebouwd
- voor 1712
- Verdwenen
- ca. 1875
- Type
- Staakmolen met open voet
- Functie
- Korenmolen
- Database nummer
- 2739
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Wielsbekemolen was een houten korenwindmolen, type staakmolen op teerlingen, gelegen aan de oostzijde van de Maurissenstraat (nr. 5) op de zuidhoek van de Molenstraat (nr. 71) en de Schoolstraat , in het vroegere gehucht Molenhoek.
We vinden de staakmolen terug op:
- Fricxkaart (1712)
- Landboek van Wielsbeke uit 1720. Hij was toen eigendom van jonker Frans de Crombrugghe die ook een achtergelegen rosmolen bezat.
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen, ten zuiden van de weg op de hoek met de Schoolstraat, met vermelding: "Moulin de Wielsbeke". Het gehucht wordt "Grae Molenhoeck" [sic] genoemd.
- Primitief kadasterplan van ca. 1830.
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1842) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen.
De staakmolen werd rond 1875 afgebroken (geregistreerd door het kadaster in 1878), de molenwal werd later afgegraven. In 1895 werd de grond door de baron van Eyll de Kerckhove de ter Elst verkocht aan brouwer Emiel Lambrecht uit Oostrozebeke, die er een woning en café "In de Molendam" liet optrekken. De voormalige herberg is een hoge bakstenen eenlaagsbouw van vier traveeën onder zadeldak en is opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.
Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: a) van Pottelsberghe de la Potterie Marie Josèphe Colette, b) van Pottelsberghe de la Potterie Joseph Hyacinthe Maximiien en c) Vanderbrugge Charles Jean Stéphane, eigenaar te Gent.
- 06.12.1844, deling: Vanderbrugge Theresia Josephina, echtgenote de Kerchove Emmanuel, eigenares te Wetteren (notaris Eggermont)
- 1870, huwelijk: de Kerchove de ter Elst Emmanuel Marie, eigenaar te Wetteren
- 20.10.1873, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Emmannuel de Kerchove de ter Elst)
- 06.04.1874, deling: van Eyll de Kerchove de ter Elst (later gehuwd met Barcelanne d'Exaerde) Gustave, eigenaar te Leignon (notaris Meganck)
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Literatuur
Archiefbronnen en landkaarten
- Fricxkaart, 1712.
- Ferrariskaart, ca. 1775.
- Rijksarchief Kortrijk, 301/69 - Gemeente Wielsbeke. Oud Archief. nr. 1. Register van onroerende goederen, landboek, opgemaakt door J. De Vos. 1720, 1 deel.
- Rijksarchief Kortrijk, Fonds Colens, nr. 164: Landbouck der prochie Wielsbeke, door F. De Vos, 1720.
- Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Wielsbeke, 1878/1, 1895/9.
- Atlas der Buurtwegen, ca. 1842
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen, ca. 1850 (niet aangeduid)
Kadastrale kaart van P.C. Popp, ca. 1855
Literatuur
- C. Verbrugghe, "De toestand te Wielsbeke in het jaar 1720 en relaties met vroegere en latere tijden (deel 1)", in: Leiesprokkels, jaarboek 9, 2006, p. 213-253.
- P. Santy & K. Devooght, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Wielsbeke, Deelgemeenten Ooigem en Sint-Baafs-Vijve, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL36, 2008.
- P. V(an de Maele), Over mulders en molens in Wielsbeke dat was, in Leiesprokkels, jg. 7, nr. 1, 1988, p. 20-26; nr. 2, 1988, p. 50-57.
- Herman Holemans, Wind- en watermolens in de provincie West-Vlaanderen. Kadastergegevens, deel 8 (W-Z), Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.
- F. Hollevoet, e.a., Als straten gaan ... praten, Tielt, 2005.
- M.-C. Martens, In vogelvlucht over Wielsbeke, Wielsbeke, 1999, 2 delen.