De getijdenwatermolen Van der Cruyssen dateerde van 1831. Frans Van der Cruyssen-Van Reeth, maalder te Boom, had te Noeveren (grens met Niel, Hellegat) een stuk grond gekocht van Willem Verstrepen en deelhebbers, steenbakkers te Boom. Hij vroeg de oprichting aan in 1830.

Door schenking op 1 april 1862 (akte notaris Peeters) kwam de ‘naakte eigendom van de molen’ alsook het huis en het land in handen van Gerard Van der Cruyssen-van Reeth (zoon uit het eerste huwelijk van Frans). Frans Van der Cruyssen was intussen hertrouwd met een Peeters, vandaar deze schenking waarschijnlijk. Frans behield wel het vruchtgebruik ervan, samen met zijn nieuwe echtgenote. Het vruchtgebruik zou eindigen in 1872, maar eindigde de facto reeds eerder met het ovelrijden van Frans Victor Van der Cruyssen op 29 mei 1866.

In 1874 werd de molen voorzien van een stoommachine (40 à 44 pk) zodat het rad verwijderd werd.
In 1885 werd er een nieuwe stoommachine geïnstalleerd. Er kwam een nieuwe eigenaar in 1897, nl. Edward van den Wijngaert-Van der Cruyssen. De molen veranderde nog eens van eigenaar in 1898 (Maatschappij “A. Van der Cruyssen en Cie”). De molen werd vergroot in 1904 en kwam zo voor een stukje op grondgebied Niel te liggen.
In 1922 werd Waldemar Lewie-Blankaert eigenaar en in 1941 werd de molen gedeeltelijk afgebroken. De laatste restanten verdwenen pas in juni 2013.

Johan VERMANT

PVR, "Actiegroep tegen afbraak watermolen", Het Nieuwsblad, 11.07.2019.
Inwoners van de wijk Hellegat in Niel en de wijk Noeveren in Boom hebben een actiegroep opgericht tegen de plannen van de Vlaamse Waterweg, om alle bomen langs de Scheibeek te kappen en de gewelven van de watermolen te slopen.
“Wij werden over de plannen nog niet geïnformeerd, maar we vernamen de intenties van de Vlaamse Waterweg via een goede bron”, benadrukt Jaak Vandeputte, de woordvoerder van de actiegroep. “De Vlaamse Waterweg gaat aan de Scheibeek, op de grens tussen Niel en Boom, alle bomen kappen en tevens de gewelven van de oude watermolen slopen. Dit plan zou voor de omgeving een regelrechte ramp betekenen. Deze groene long moet bewaard blijven, alsook de gewelven van de historische oude molen. Die behoort nu eenmaal tot de plaatselijke geschiedenis.”
En daar blijft het volgens het comité niet bij. “Naar verluidt hangt er nog meer onheil boven ons hoofd. Geruchten doen de ronde dat alles hier volgebouwd zal worden met appartementen. Daarom zijn we gestart met een petitie. We hebben enkele borden aan de Scheibeek geplaatst die iedereen kan ondertekenen. In september gaan we met deze petitie naar de gemeenteraden van Boom en Niel en vragen we de politici onze actie te steunen.”
Caroline Peelaerts, communicatieverantwoordelijke van de Vlaamse Waterweg, ontkracht de geruchten die de bewoners hebben opgevangen deels. “Het is waar dat de Vlaamse Waterweg een plan aan het uitwerken is in verband met de Scheibeek. Die beek, die dienst moet doen als een buffering, staat volledig droog. Een nieuwe constructie dringt zich op. Voor de uitvoering ervan zal een aantal bomen moeten sneuvelen, maar de rest van het bos blijft onaangeroerd.” (pvr)

Gemeentearchief Boom

Popp. Kadasterkaart
Herman Holemans, Wind- en watermolens in de provincie Antwerpen. Nieuwkerken, Studiekring Ons Molenheem, 1978.
H. Holemans & P.J. Lemmens, Molens van Klein-Brabant, Mechelen en de Rupelstreek. Nieuwkerken, Ten Bos / Studiekring Ons Molenheem, 1987
B. Lamot, Hoe Boom groeide. Antwerpen, 1957.
P.J. Lemmens, Heemkundige handboekjes. Molens Arrondissement Antwerpen. VIII,2.
E. Steenackers, Boom in het verleden. Lier, 1907.
J. Struye
M. Verelst, De verdwenen watermolen op de Steilse Kil, in: Molenecho's, VI, 1978.
A. Vinck, Zo was … Boom. Zaltbommel, 1973.
Marcel Verboven, Marcel Vereycken, Johan Vermant, Sprokkelen rond windmolens, Boom, Geschiedkundige studiegroep Ten Boome.

Persberichten
PVR, "Actiegroep tegen afbraak watermolen", Het Nieuwsblad, 11.07.2019

Mailberichten
Roger Van Raemdonck, Niel, 25.07.2013