Molenechos's Homepage Molenechos.org

Broechem (Ranst), Vlaanderen - Antwerpen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Vremdermolen
Ligging
Van den Nestlaan 70
2520 Broechem (Ranst)
hoek Ranstsesteenweg
kadasterperceel C550
Vlaanderen - Antwerpen
Gebouwd
voor 1235 / voor 1550 / na 1584
Verdwenen
1584 - 10 juni, oorlog / 1931, sloop na grote stormschade
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet,
Database nummer
2882
© Verzameling Ons Molenheem

Beschrijving / geschiedenis

De Vremdermolen was een houten korenwindmolen die al voor 1235 bestond. In dat jaar verleende Egidus Berthout aan de abdij van Sint-Bernaards het recht om de molen (Vremdermolen?) als banmolen aan te wijzen.

Zoals de Broechemmolen werd ook de Vremdermolen op 10 juni 1584 afgestookt. Daarna werd de molen op Vremderhoeven (grens met Vremde) door particulieren herbouwd.

In 1642 verkocht Lenaert Hendrikx-Kieboom (pachter alsdan was Adriaan Bollaerts) de molen aan de abdij van Sint-Bernaards.
Op 14 november 1797 werd Vremdermolen als zwart goed door de Fransen verkocht aan Louis Pommier uit Parijs voor de som van 101.000 florijnen.

Kadasterbeschrijvingen:
- ca. 1811: "il existe dans la commune deux moulins à vent. Ils sont réellement d'une valeur bien différente et formeront deux classes. Le premier, appartenant à Ockers meunier, est beaucoup mieux placé et plus à la portée des consommateurs; il formera la première classe, que sera évaluée brute en égard aux éaluations données aux mêmes usines dans les communes voisines à 50 f. Le deuxième moulin, appartenant au Sr Hermans , étant plus mal placé et moins à la portée des consommateurs, a réellement un p rix de moindre de 2/5 de celui de 1re classe, il sera donc évalué brut à 451 f."
- 1831: "standaerd molen als vorige, met twee paar steenen, in goeden staat van onderhoud, hebbende de zelve ruimte als voorgaende (= Broechemmolen), maer niet voordeelig gelegen, verhuurt met landgebouw aan Michiel Zoomer)

Eigenaars na 1810:
- 1811, eigenaar: Hermans
- vor 1834, eigenaar: Hermans Louis, rentenier te Durffel; huurder-molenaar: Zoomer Michiel
- 10.06.1838, verkoop: Coemans Pierre Lambert, de erfgenamen, te Gent (notaris Hermans)
- later, erfenis: a) Coemans Pierre Maximilien Auguste Emile, b) Coemans Maria Edmond Florestan, c) Coemans Henri Eugenie Lucie Gaëtan, d) Coemans Adrien Louis Cesar en e) Coemans Auguste ALbert Florimond Amedée (overlijden van één of meer van de erfgenamen van Pierre Lambert)
- 28.10.1856, verkoop: a) Coemans Pierre Maximilien Auguste Emile, onderpastoor te Gent, b) Coemans Henri Eugène Lucien Gajetan, onderpastoor te Gent en c) Coemans Auguste Florimond Amedée, onderpastoor te Sint-Niklaas (notaris Notelteirs - de delen van Coemans Lambert, zonder beroep te New Orleans en Coemans Adrien, zonder beroep te Gent), huurder-molenaar in 1856: De Schutter
- 01.12.1898, deling: Coemans Amedée Eugène Marie Joseph, zonder beroep te Gent (notaris Landrieu); huurder-molenaar: Van Eester.

Na een tijd gedraaid te hebben met slechts één roede, werd de molen in 1931 zodanig door een storm gehavend, dat hij gesloopt moest worden.

De voormalige nabijgelegen boerderij, die in 1981-1982 werd verbouwd en ingericht werd tot café met de benaming "Molenhoeve" en thans in gebruik is als wellness-sauna, verwijst nog naar het bestaan de molen.
Het eigenlijke molenhuis, waar de laatste molenaar woonde, was gelegen tegenover de hoeve aan de Broechemsesteenweg.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Luc Verachtert, "De molens van Groot-Ranst", in: Ons Molenheem, jg. 31, 2006, nr. 4, okt.-dec., p. 80-89, ill., krt.;
H. Holemans & P.J. Lemmens, Molens van de Voorkempen en van Groot-Antwerpen, Nieuwkerken, Ten Bos, 1983, p. 25-26;
G. Plomteux, R. Steyaert & L. Wylleman, Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Antwerpen, Arrondissement Antwerpen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 10N2 (Ho-Ra), Brussel - Gent, 1985.
A. De Belser, Bijdrage tot de geschiedenis van Broechem, Broechem, 1963
A. De Belser, Sedert 1830... Bijdragen tot de geschiedenis van Broechem V, Heemkundige kring Broechem, 1957.
Armand De Lattin, Omzwervingen in de provincie Antwerpen. Het labeurgewest bezuiden Antwerpen, tot aan de Nete, (onuitgegeven), 1953, p. 74-77.
J. Th. De Raadt, Notice historique sur Broechem et ses seigneurs (Bulletin du cercle archéologique, litteraire et artistique de Malines. Mémoires, rapports et documents, dl. I, Mechelen, 1889, p. 62-109).
H. Eggenstein, Broechem (Toerisme, jg. XXIII, nr. 1, januari 1944, p. 3-5).
Grepen uit het oude Broechem. Bijdragen tot de geschiedenis van Broechem II, Heemkundige kring Broechem, 1951.
L. Luckx, Broechem in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1974.
J. Roelants, Santhoven met omgeving van gister, nu en morgen, Brecht, 1934.
G. Springael, Eenige historische herinneringen en bijeenrapelingen over Broechem en omstreken, Antwerpen, 1898.
Mailbericht Luc Sels, Broechem (Ranst), 14.10.2014.

Overige foto's

Vremdermolen, Broechem (Ranst), Foto coll. S. Heijché, Turnhout, uitg. als prentkaart Stichting Levende Molens, Roosendaal | Database Belgische molens
© Foto coll. S. Heijché, Turnhout, uitg. als prentkaart Stichting Levende Molens, Roosendaal
Vremdermolen, Broechem (Ranst), Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Verzameling Ons Molenheem
Vremdermolen, Broechem (Ranst), Foto: L. Vaes, Lier (fragment). Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Foto: L. Vaes, Lier (fragment). Verzameling Ons Molenheem
Vremdermolen, Broechem (Ranst), Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Verzameling Ons Molenheem