De Pantesmolen was een staakmolen, opgericht door Pieter Pante in 1700, Hij stond in de Westeindestraat, huidig huisnummer 96, op 600 meter ten westen van de kerk van Maldegem. Tijdelijk was het een staakmolen op torenkot: in de stenen onderbouw werd er olie geslagen, terwijl in het houten molenkast graan werd gemalen. Na zijn heroprichting in 1908 werd het een gewone staakmolen op teerlingen, enkel om graan te malen.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Pante Pieter, te Maldegem
- 15.03.1842, erfenis: a) De Vos Bernard, olieslager te Maldegem, b) De Vos Leonard, olieslager te Machelen, c) De Vos Sophia, zonder beroep te Maldegem, d) De Vos Amelie, echtgenote Himschoot Pierre, molenaar te Maldegem en e) Pante Rosalie, echtgenote Van Nieuwenhuyze, handelsagent te Maldegem (overlijden van De Vos Marie Thérèse (echtgenote Pante Pieter)
- 12.10.1850, verkoop: De Vos Leonard en consoorten, olieslager te Maldegem (onderhandse akte - "tous les droits que la vendeuse Pante Rosalie, dénommée ci-dessus, possède en vertu et par succession de sa mère Anne Cécile Dalle, que pour ses soeurs consanguines feues Thérèse et Sophie De Vos" - une soeur consanguine = een halfzus langs vaderszijde)
- 27.05.1853, verkoop: De Vos-De Smet Leonard, molenaar te Maldegem (notaris Wallyn - graan- en oliewindmolen)
- 11.09.1885, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Leonard De Vos)
- 1896, deling: a) De Vos Hippoliet, b) De Vos Nathalie, zonder beroep te Maldegem en c) De Vos Richard, molenaar te Maldegem (notaris Wallyn - een oliestamper en korenmolen door wind en stoom)
- 16.11.1916, erfenis: a) De Vos Richard, molenaar te Maldegem en b) De Vos Nathalie, zonder beroep te Maldegem (overlijden van Hippoliet De Vos)

In 1886 werd een stoommachine geplaatst, maar er werd ook nog met de wind olie geslagen en graan gemalen.

Op donderdagmorgen 9 april 1908, rond 9 uur, viel de molen om aan de zijkant. Men was bezig met het plaatsen van nieuwe molenstenen. Men had een groot aantal zakken op de ene zijkant gestapeld, waardoor de molen kantelde. Men wees ook op de slechte toestand van de molenstaak. Geheel de molen was verpulverd, maar tijdens de val bevond zich niemand in de molen. Verschillende graanzakken, die klaar stonden om gemalen te worden, bevonden zich onder het puin.

Voor de heroprichting werd een staakmolen gehaald te Opwijk (bij het station) en werden er onderdelen hergebruikt van de Molen De Vos (I) te Maldegem, die in 1908 ingestort was.

Op maandag 19 februari 1912 liep de molen bijna door de vang. 's Avonds rond 20 uur stak er plots een hevige wind op, terwijl Camiel en Honoré De Vos, twee zonen van Pieter De Vos, met vier volle zeilen aan het malen waren. Ze konden de molen niet meer vangen (doen stoppen). De molenkast begon te waggelen en er steeg rook op uit het vangwiel. Terwijl geburen kwamen toegelopen, gelukte het Camiel De Vos toch om de molen stil te leggen. Zo kon brand vermeden worden. Een verslag over het gebeuren verscheen in "Het Weekblad voor Oost- en West-Vlaanderen en Zeeland" van zondag 25 februari 1912.

De molen geraakte vervallen in de jaren 1920 vervallen en werd gesloopt in 1927 bij de verkaveling en aanleg van de Nieuwstraat. Het bakstenen maalderijgebouw aan de straat werd gebouwd in 1931.

Het voormalig molenaarshuis staat op de oude rooilijn ingeplant. Het telt vijf traveeën en heden twee bouwlagen onder pannen zadeldak. Het dateert oorspronkelijk uit het einde van de 18de of begin van de 19de eeuw (cf. bouw van de windmolen). Volgens  het kadasterarchief dateert het in zijn huidige vorm van 1886. Verankerd witgeschilderd dubbelhuis met getoogde vlak omlijste deur en benedenvensters met groengeschilderd schrijnwerk met kleine roedeverdeling en bewaarde duimen van de luiken. Vierkante omlijste bovenvensters.
Rechts aansluitend, op de nieuwe rooilijn ingeplant, staat nog de maalderij: een bakstenen maalderijgebouw onder pannen pseudo-mansardedak. Volgens het kadasterarchief dateert het van 1931. De maalderij-infrastructuur is nog aanwezig.

Zowel het molenaarshuis als het maalderijgebouw zijn opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

"Het Weekblad voor Oost- en West-Vlaanderen en Zeeland", Maldeghem, Zondag 25 februari 1912, jg. 21, nr. 8, p. 2, kol. 2-3.
A. Willems, "Twintig Windmolens te Maldegem", 3 afl., in: Het Volk, maart-april 1960.
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962).
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 5. Gemeenten M-N", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2004.
D. Verstraete, "Molens van Maldegem", in: Vrij Maldegem - Katholiek weekblad, 14 mei 1960, nr. 20.
Chris Bogaert & Kathleen Lanclus, "Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Oost-Vlaanderen, Gemeenten: Assenede, Eeklo, Kaprijke, Maldegem en Sint-Laureins, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 21N.
Mailbericht Robert Van Ryckeghem, Sint-Andries, 14.08.2014.
Mailbericht John Verpaalen, Roosendaal, 27.07.2015.