Molenechos's Homepage Molenechos.org

Putte, Vlaanderen - Antwerpen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Nieuwe Molen, Dorpsmolen, Molen Van Aken
Ligging
Molenlei
2580 Putte
Molenberg
kadasterperceel B928
Vlaanderen - Antwerpen
Gebouwd
1795
Verdwenen
1940 - 15 mei, oorlog
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
---,
Database nummer
3004
© Prentkaart (coll. A. Smeyers, Alsemberg)

Beschrijving / geschiedenis

De Dorpsmolen of molen 'Van Aken' was een houten korenwindmolen in de Molenlei, ten zuiden van de Mechelbaan.

Deze standaardmolen werd gebouwd in 1795. De oprichters waren Adrian Daems, Jan Baptist Van der Vucht uit Putte en Judocus Van den Broeck uit Rijmenam. Zij stapten op 18 decmeber 1795 naar notaris H. Wouters om een bouwovereenkomst op te stellen met molenmaker Jan Frans Janssens uit Putte, samen met twee getuigen: Peter Van Deuren en Jacobus op de Beeck. Enkele weken voordien werd deze molenmaker door de mannen aangesproken om de molen in elkaar te timmeren. Na enige tijd over en weer gepraat werd door notaris Hendrik Wouters een bouwcontract (acte N° 40 van 10.12.1795) opgesteld. 

Kadastrale beschrijving uit ca. 1830:
"is in hout vervaardigd, hebbende eenen omgang en twee paar molensteenen. Hij is gunstig gelegen aan het dorp en in een goeden staat, hij is in het jaar 1821 bij openbaare toewijzing verhuurt geworden en het netto beloop verhuur na aftrek van een derde deel volgens de wet van verval, kosten van onderhoud en herstelllingen is f. 312,15. De pachter is Van den Eynde, molenaar te Putte".

Eigenaars na 1820:
- 1820, huurder-molenaar: Van den Eynde Jacobus Henricus, Putte (°Werchter 1780, gehuwd in 1806 met Maria Catharina Vermeren; in 1821 kochten ze de Kroonmolen van Mechelen)
- voor 1834, eigenaar: Van der Vucht Jan-Baptist en deelhebbers, burgemeester te Pulle
- 02.06.1836, erfenis: a) Van den Eynde-Vermeren Jacob, molenaar te Putte en b) Montel Joannes, advocaat te Brussel (testament)
- 26.01.1844, verkoop: a) Van den Eynde-Vermeren Jacob, molenaar te Putte en b) Cels François Jean Gommair Antoine, zonder beroep te Lier (notaris Cliert)
- 04.01.1859, verkoop: Peeters-Meeussens Jan-Baptist, molenaar te PUtte (notaris Dams)
- 26.07.1869, verkoop: Van Aken-Decoster François Constant, landbouwer te Putte (notaris Borré)
- 13.09.1885, erfenis: de weduwe en kinderen (overlijden van Petrus Van Aken)
- 04.03.1896, deling: Van Aken-Wauters Petrus Jozef, molenaar te Putte (notaris Mertens)
- 02.05.1920, erfenis: de weduwe en kinderen (overlijden van Petrus Van Aken)
- 04.02.1921, afstand: Van Aken-Geerts Henri Joseph, molenaar te Putte (notaris Mertens)

De laatste molenaar was Josephus (Jef) Van Aken, die zijn vader Petrus opvolgde. Jef was geboren te Onze-Lieve-Vrouw-Waver op 27 oktober 1887 en huwde in 1921 met Geerts Ludwina ("Wiene van Jef Van Aken"). Zij werd geboren te Putte op 8 juli 1888. Uit hun huwelijk kwamen er twee kidneren. De oudste, Josepha, werd geboren te Putte op 8 december 1922. Ze huwde te Putte met René Van Eyken. René werd geboren te Rotselaar op 4 april 1921. De tweede, Marcel, werd geboren te Putte op 3 mei 1926 en werd huisarts te Vorst-Kempen. Hij overleed op 14 april 1978.

De molen werd geraakt en volledig vernield door een artilleriebombardement van het Belgisch leger op 15 mei 1940.

Molenaar Josephus (Jef) Van Aken maalde onder de oorlog op de vuurmolen. Hij overleed in Leuven op 14 februari 1961, zijn vrouw Ludwina Geerts overleed in Putte op 26 mei 1957.

Na de tweede wereldoorlog werd de vuurmolen in de Molenlei (waar nu de drukkerij is) nog een tijdje uitgebaat door schoonzoon René Van Eyken, de man van de oudste dochter Josepha Van Aken.

Lieven DENEWET, Florent VAN VLASSELAER & Herman HOLEMANS

Literatuur


H. Holemans & P.J. Lemmens, Molens der Zuiderkempen, Nieuwkerken, 1978, p. 91-94;
G.K. Kockelberg, "De molens van Putte", in: Ons Molenheem, Opwijk, jg. 31, 2006, nr. 3, juli-september, p. 65-68, ill.
"Zo was Putte", p. 48.
Florent van Vlasselaer, "Graanwindmolens in Groot Putte", Jaarboek van Heemkring Het Molenijzer-Putte, IX, 2000-2001.
F. Torfs, Het vroegere Putte met Grasheide en Peulis, Nieuwkerken,  1984.
François Van der Jeught, "Jacobus Henricus Van den Eynde (°1780), molenaar van Putte, ook eigenaar van de Kroonmolen in Mechelen", in: Molenwijzer (tijdschrift van de Heemkring Het Molenijzer van Putte), december 2015, jg. 34, nr. 4, p. 17-25.
Hugo Lambrechts-Augustijns, "De handgraanmolen in Putte", Het Molenijzer (Heemkring Het Molenijzer Putte), jg. 2004, nr. 2.
Hugo Lambrechts-Augustijns, "Molenaar Cornelis Van den Eynde", Het Molenijzer (Heemkring Het Molenijzer Putte), jg. 2006, 3.

Mailberichten
Jos Van Eyken, 15.02.2024.

Overige foto's

Nieuwe Molen, Dorpsmolen, Molen Van Aken, Putte, Prentkaart Nels (coll. D. Vandenbulcke, Staden) | Database Belgische molens
© Prentkaart Nels (coll. D. Vandenbulcke, Staden)
Nieuwe Molen, Dorpsmolen, Molen Van Aken, Putte, Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Verzameling Ons Molenheem
Nieuwe Molen, Dorpsmolen, Molen Van Aken, Putte, Prentkaart Nels. Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Prentkaart Nels. Verzameling Ons Molenheem
Nieuwe Molen, Dorpsmolen, Molen Van Aken, Putte, Prentkaart ed. J. Schryvers, Putte, voor 1914. Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Prentkaart ed. J. Schryvers, Putte, voor 1914. Verzameling Ons Molenheem