Petegem-aan-de-Schelde (Wortegem-Petegem), Vlaanderen, Oost-Vlaanderen
- Naam
- Stenen Molen
- Ligging
- Zonnestraat
9070 Petegem-aan-de-Schelde (Wortegem-Petegem)
oostzijde
2,1 km NW v.d. kerk
kadasterperceel A393
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Gebouwd
- voor 1819
- Verdwenen
- 1940, oorlog
- Type
- Stenen grondzeiler
- Functie
- Korenmolen, oliemolen
- Bescherming
- niet,
- Database nummer
- 4888
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Molen Dhaenens was een stenen koren- en oliewindmolen, type grondzeiler, aan de oostzijde van de Zonnestraat, op 2,1 km ten noordwesten van de kerk van Petegem.
Hij staat aangeduid op de kaart van Vandermaelen (ca. 1850) als "Steene Molen". De molen bezat een vrij brede, witgekalkte romp.
De molen werd gebouwd tussen 1775 en 1798 als een oliemolen, maar werd later ook ingericht als een korenmolen. Hij staat nog niet aangeduid op de Ferrariskaart, maar we vinden hem wel terug in een verkoopsadvertentie in de "Gazette van Gend" van 31 december 1798: "Wordt te koop gesteld: een schone, onlangs nieuw gebouw-de stenen oliemolen, met 65 roeden erf, te Petegem-Oudenaarde, “ten Berge”, eigendom van Judocus Ronsse aldaar. De molen paalt ten N. aan grond van de burger Surmont, ten W. Cornelis Verstraeten, ten O. en Z. een stuk zaailand. Ingesteld op 350 £ gr. wisselgeld. Inlichtingen bij J.B. van Tieghem, agent in Petegem."
Eigenaars:
- tot 1799: Ronsse Judocus
- 1799, openbare verkoop
- 1821, eigenaar: Van Tieghem Pierre
- voor 1834 eigenaar: Van Tieghem-Van Heddeghem Pierre, de weduwe en de kinderen (kinderen: a) Van Tieghem Richard, brouwer te Petegem-Oudenaarde en b) Van Tieghem Melanie, echtgenote Reynaert Charles, landbouwer te Helkijn), brouwster te Petegem-Oudenaarde
- 12.11.1845, verkoop: Van Tieghem Frederic en consoorten, molenaar te Petegem-Oudenaarde (onderhandse akte)
- later, erfenis: de weduwe en consoorten (overlijden van Van Tieghem Frederic)
- 08.12.1893, verkoop: Hamelinck Maria Octavie, weduwe Lauwick Louis, eigenares te Gent (onderhandse akte)
- 26.05.1896, deling: Groverman-Lauwick Octave, advocaat te Gent (onderhandse akte)
- 04.07.1897, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Octave Groverman)
- 23.11.1911, deling: Groverman Robert, advocaat te Gentbrugge (notaris Vanderdonckt)
- 19.06.1913, verkoop: (voor 1/2 vruchtgebruik) De Smet-Van Tieghem Adolf, landbouwer te Petegem-Oudenaarde (voor 1/2 vruchtgebruik) Dhaenens-Van Tieghem Theodoor, winkelier te Oudenaarde en (voor naakte eigendom), a) Dhaenens Marie, zonder beroep, b) Dhaenens Urbain, c) Dhaenens Bertha en d) Dhaenens Martha, zonder beroep te Oudenaarde (notaris Vanderdonckt)
- 09.06.1930, erfenis: (voor 1/2 vruchtgebruik) De Smet-Van Tieghem Adolf, de weduwe Idalie, landbouwster te Petegem-Oudenaarde, (voor 1/2 vruchtgebruik) Dhaenens-Van Tieghem Theodoor, de weduwe en (voor naakte eigendom) a) Dhaenens Marie, b) Dhanenens Urbain, c) Dhaenens Bertha en d) Dhaenens Martha, zonder beroep te Oudenaarde (overlijden van Adolf Dhaenens).
De molen draaide nog in de vroege jaren 1930 maar ondervond dan veel concurrentie van drie motormolens: op Petegem-Plaats, op het "Eeckhoute" en die van burgemeester Schepens te Moregem.
De molen brandde af in mei 1940 bij de inval van de Duitsers. ER volgde geen heropbouw
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Literatuur
"Gazette van Gend", 31 december 1798 of 11 nivôse jaar VII.
De Backer R.- Deketele K.- Roberti E.- Vandystadt P., Petegem, Heerlijkheid aan de Schelde, Oudenaarde, 1986.
Planquaert J., Petegem, Twintig eeuwen geschiedenis, Brussel, 1948.
Julien Th. Vandeputte, "De molens van het arrondissement Oudenaarde uit hun geschiedenis", Oudenaarde, 1974, p. 202.
Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963).
M. Verbeeck & A. Tack, Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Oudenaarde, Kanton Oudenaarde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15N2, Brussel - Turnhout, 1998.
H. Holemans, Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 6. Gemeenten O-R, Opwijk, 2006.
Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (59).
Mailbericht John Verpaalen, Roosendaal, 13.08.2014.