Molenechos's Homepage Molenechos.org

Berendrecht (Antwerpen), Vlaanderen - Antwerpen

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Oostmolen, Buitenmolen (I)
Ligging
Molenakker 5
2040 Berendrecht (Antwerpen)
zuidwestzijde
zijde Windmolenweg
ten W v.d. Antwerpsebaan
Oostmolengeest
Vlaanderen - Antwerpen
Gebouwd
voor 1655
Verdwenen
1819, verplaatst naar Woensdrecht (NL)
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
---,
Database nummer
5406

Beschrijving / geschiedenis

De Oostmolen was een houten korenwindmolen aan de zuidwestzijde van Molenakker (nr. 5), ten westen van de Antwerpsebaan, op de Oostmolengeest,

Deze standaardmolen staat aangeduid op de kaarten van:
- Van Gelre (1655)
- Fricx (1712)
- W.T. Hattinga in de atlas Staats-Brabant (1729)
- Stynen (1748)
- Ferraris (ca. 1775) met het bruin symbool van een standaardmolen en met de benaming "Buyten Meulen"
- kadasterplan van 1819.

Eigenaar Karel Jozef Verbeeck verkocht de molen in 1819 aan zijn familielid P.J. Verbeeck uit Kapellen. Laatstgenoemde wilde de molen verplaatsen naar Woensdrecht. Aanvankelijk dacht hij aan de plaats waar tijdens de Tachtigjarige Oorlog een standaardmolen afbrandde. P.J. Verbeeck bood aan om de vroeger gebruikelijke cijns te betalen. Aangezien er in Woensdrecht geen andere korenmolen bestond, ging de raad van harte met dit voorstel akkoord. Men had echter buiten de waard van het domein gerekend, dat beweerde dat de grond van de vroegere molen zijn eigendom was; De gemeente kon het tegendeel niet bewijzen en bood Verbeek een ander perceel aan, dat eigendom was van het Algemeen Burgerlijk Armbestuur, gelegen aan de Rijzende Weg (voorheen Molenweg), op de duinrand ten noorden van Woensdrecht. De molen kwam er en sinds de Tachtigjarige Oorlog had Woensdrecht weer een molen.

Latere eigenaars te Woensdrecht waren A.P. de Jong-Soffers (1882) en Jacobus de Jong (1911).  In 1881 werd de molen van een stoommachine voorzien, in 1904 van een oliemotor, gevolgd in 1913 door een gasmotor. De windmolen te Woensdrecht werd in 1924 afgebroken wegens bouwvalligheid.

Lieven DENEWET & Ton MEESTERS

Literatuur

C. Adriaenssens, "Geschiedenis en merkwaardigheden van Berendrecht", 1939, p. 74-75.
G. Geerts, "Berendrecht in West-Brabant", 1982, p. 64-65.
H. Holemans & P.J. Lemmens, Molens van de Voorkempen en van Groot-Antwerpen, Nieuwkerken, Ten Bos, 1983, p. 25-26.
G. Kockelberg, Historische molenvermeldingen in en om Antwerpen. Een blik op de 1000-jarige geschiedenis der Antwerpse molens", Antwerpen, 1986, p. 88-89.
"De windmolens" (te Berendrecht), Polderheem, 1982.
A.J. Pijnen, "De korenmolen van Hoogerheide, deel 1", in: Tijding, 1982, nr. 2, p. 28-31.
A. Delahaye, W. van Ham e.a., "Woensdrecht en Hoogerheide. Kleine geschiedenis van een historische Tweeling", p. 158-159.
Hugo Lambrechts-Augustijns, "De oostmolengeest-molen", in: Polderheem, 1e kwart. 1997, 32ste jg, nr.1, p. 22-36.