Molenechos's Homepage Molenechos.org

Leest (Mechelen), Vlaanderen - Antwerpen

Verdwenen molen

karakteristiek

Naam
Steinemolen
Ligging
Kapellebaan
2811 Leest (Mechelen)
Steinemolenveld
kadasterperceel C178
Vlaanderen - Antwerpen
toon op kaart
Gebouwd
1783
Verdwenen
1912, sloop na zware storm
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Database nummer
6958

Beschrijving / geschiedenis

De Steinemolen was, ondanks zijn benaming, geen stenen maar een houten korenwindmolen. De benaming is afgeleid van een familienaam.  De “van Steynemolens” waren goudsmeden die in de 14de eeuw naar Mechelen kwamen en er als oude adellijke familie veel aanzien had. Jan van Steynemolen die in 1346 vermeld werd als schepen van Mechelen had er eigendommen alsook te Heffen en te Leest. Hij was de stamvader van een aanzienlijk geslacht tot hetwelk verschillende schepenen, doch ook geleerden, zoals Rombout van Steynemolen (16de eeuw) behoorden. Het geslacht stierf uit einde 17de eeuw. De bewering dat in de nabijheid een watermolen stond, is onjuist gebleken.

De molen was gelegen op het Steinemolenveld (Hoogveld), bij de spoorweg in de huidige Kapellebaan.
Hij werd opgericht mits octrooi van 4 november 1783 door Peter Jan Van Breedam, molenaar te Blaasveld.

Kadastrale beschrijvingen:
- uit 1811:
"Moulin à vent pour les grains; il suffit au delà pour la consommation locale. Ce moulin est exploité par le propriétaire lui-même. Il serait difficile d'évaluer son produit réel. Cependant lorsque cette nature de propriété est affermée, il est à notre connaisance que la population est assez généralement la base du prix qui est de 1 florin par chef de famille. La population de cette commune est de 1579 dont le 1/6 qui est de 266 formerait à peu près le produit net de ce moulin ce qui donnerait f. 490 mais de peur d'ereur et toutes déductions faites, pour réparations, la valeur locative de ce moulin sera portée au taux net annuel de f. 450".
- uit 1831: "standerd graeanwindmolen hebbende twee paar molensteenen. Hij is in goeden staet en windgunstig gelegen"

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Van Breedam-Van Doorslaer Petrus Frans, molenaar te Leest
- 06.08.1836, erfenis: Van Breedam Marie Anne, echtgenote Dierckx Jan-Baptist, molenaar te Leest (testament d.d. 13.06.1836 voor notaris De Cocq: "windmolen, woning, stal, schuur, pelmolen, stokerij en andere gebouwen")
- 14.04.1874, deling: a) Dierckx Antoinette, te Leest en b) (broer) Dierckx Egide, molenaar en stoker te Leest
- 14.11.1881, verkoop: Dierckx Egide, molenaar en stoker te Leest (notaris Vanmelckebeke)
- 05.07.1886, erfenis: Dierckx Emmanuel, molenaar en jeneverstoker te Leest, en zijn broers en zussen  (overlijden van Egide Dierckx)
- 13.10.1886, verkoop: Van Winghe-De Boeck Franciscus, landbouwer te Hombeek (notaris Cluydts: graenmolen genaemd Steinemolen, paarden- of pelmolen, herberg "Het Molenhuis" met afhankelijkheden en hof, weide en bosch")
- 19.12.1905, erfenis: de weduwe en kinderen (overlijden van Franciscus Van Winghe)

De Steinemolen werd in 1912, na een zware storm, gesloopt. De bewering dat de molen op 28 september 1914 door de Duitse troepen werd afgestookt, klopt niet. Bij de ometing door het kadaster na de afbraak in 1912 zien we op de schets duidelijk de vier teerlingen van een staakmolen.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Algemeen Rijksarchief Brussel, Raad van Financiën, nr. 1918 (oprichtingsoctrooi)
G. Heiregeerts, "Leest geweest", s.p., 1978.
L. Van Damme, "De etsen van Barth Verschaeren", Mechelen, 1986.
J.A. Huysmans, "Steinen Molen", in: De Band, augustus 1980
H. Van de Ven, "In den echten Oude Steine Molen", in: 't Vaartland, IV, 1976, nr. 2, p. 7.
Interview met eigenaar-boer Slachmulders van hoeve Steynemolen, in: De Band, november 1977.
J.A. Huysmans, "Steinen Molen", in: De Band, augustus 1980
H. Holemans & P. Lemmens, "Molens van Klein-Brabant, Mechelen en de Rupelstreek", Nieuwkerken-Waas, Ten Bos, 1987, p. 47-48.
G.K. Kockelberg, "De Molens van Mechelen", in: Ons Molenheem, s.l., s.d. [2005], p. 18-20, ill.
Herman Holemans, "Wind- en watermolens van de provincie Antwerpen. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 2. Gemeenten H-O", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", 2010.
H. Thys, Molens in het arrondissement Mechelen, circa 1865-1870, in Heemkundig Handboekje voor de Antwerpse Kempen, Borgerhout, jg. 14, 1966, p. 3-14.
P. Lemmens, Molenoverzicht uit het arrondissement Mechelen van 1830 tot heden, Borgerhout, 1963. Overdruk uit het Heemkundig handboekje voor de Antwerpse randgemeenten, 1963, X, 4.