Molenechos's Homepage Molenechos.org

Lillois-Witterzée (Braine-lAlleud), Wallonië - Waals-Brabant

Bestaande molen

karakteristiek

Naam
Moulin de Lillois
Ligging
rue du Moulin
1428 Lillois-Witterzée (Braine-lAlleud)
cadastre série A 275
Wallonië - Waals-Brabant
toon op kaart
Geo positie
50.641495, 4.360360 (Google Streetview)
Eigenaar
Privaat
Gebouwd
Voor 1834 / 1857
Type
Stenen stellingmolen
Functie
Korenmolen
Kenmerken
Bootvormige kap, boven elkaar geplaatste vensters
Gevlucht/Rad
Verwijderd
Inrichting
Nog gedeeltelijk
Toestand
Onderste deel kap nog aanwezig; kuip brokkelt open
Bescherming
---,
Niet beschermd
Molenaar
Geen
Openingstijden
Op afspraak
Database nummer
723
© Foto: Jean-François Piraux, 25.03.2012

Beschrijving / geschiedenis

Voor 1834 werd hier een standerdmolen gebouwd om graan te malen.
Deze waaide om in 1857. In 1859 werd de molen aangekocht door molenmaker Eugéne Ghigny-Denis uit Glabai. Hij verving de standaardmolen door een stenen stellingmolen (met gemetselde gaanderij).

De kadastrale atlas van P.-C. Popp (ca.1860) geeft een merkwaardige voorstelling van deze molen: Section A 275b - Moulin à vent, Ghigny, Eugéne, constructeur de moulins, Glabais. Op het algemeen "plan parcellaire" staat duidelijk een stenen molen afgebeeld (met verwijzing "plan"). En, inderdaad, in de rechter benedenhoek van het plan, vinden we een "Développement du Village et du Hameau Witterzée", waar, bij dit perceel, opnieuw het woord "plan" is aangeduid, maar waarop wel duidelijk een staakmolen is te zien. Besluit: Popp heeft, bij de opmaak van zijn kadastrale atlas de periode nog gekend van de staakmolen, maar ook die van zijn opvolger in steen.

Eigenaars na 1830:
-voor 1834, eigenaar: Geerts-Sarmentier Pierre Jacques, militair te Lillois-Witterzée
- 28.04.1847, verkoop: Piron Jean François, hoefsmid te Lillois-Witterzée (notaris Castelain)
- 11.02.1859, verkoop: Ghigny-Denis Eugène, molenmaker te Glabais
- 15.03.1894, erfenis: a) Dubuisson-Ghigny César (voor 5/12), landbouwer te Lillois-Witterzée en b) Ghigny Eugène (voor 7/12), landbouwer te Lillois-Witterzée
- 08.01.1908, erfenis: Dubuisson-Ghigny César, landbouwer te Lillois-Witterzée (overlijden van Eugène Ghigny)
- 12.05.1921, erfenis: Dubuisson Arthur César, industrieel te Lillois-Witterzée
- 08.05.1925, verkoop: Sampoux-Jambers Raymond Joseph Chislain, landarbeider, te Lillois-Witterzée (notaris Baudoux)
- 29.01.1959, afstand: Leroy-Sampoux Jean Léopold Marie Joseph, onderdirecteur, te Braine-l'Alleud (notaris Bonnayer - moulin désaffecté)
- 06.05.1975, erfenis: de weduwe (overlijden van Jean Leroy)

Een prentkaart uit 1904 toont dat nog slechts één roede van hekwerk voorzien was en dat de molen dus niet meer in bedrijf was. In 1921 was de molen in het kadaster omschreven als opslagplaats. De romp en de bootvormige kap bestaan nog, maar van deze kap blijft steeds minder over. De kuip brokkelt af. De gemetselde omgang is gesloopt. Spijtig hoe deze imposante, niet-beschermde windmolen geheel verloren dreigt te gaan.

Lieven DENEWET & Aimé SMEYERS

---------------------------

Le moulin a été bâti en 1858-1859 sur l'emplacement d'un autre détruit en 1857 par un ouragan. Il avait trois paires de meules. Il cessa ses activités meunières lorsqu'il perdit ses ailes au début du XXème siècle.

Le moulin appartenait à madame Nelly Sampoux épouse Leroy, pharmacienne (Pharmacie Centrale à Braine-l'Alleud) et échevine des Travaux. Son grand espoir était de remettre des ailes à son moulin. Malheureusement, elle est décédée en 1982 sans pouvoir réaliser son rêve.
Il existe une asbl "Les amis du moulin" pour refinancer ses ailes.

Chantal HEMERYCK & Véronique STEVEN-DUFOND 

Literatuur

Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 7: arrondissement Nijvel (F-O)", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem", 1998.
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961.
Y.J., "Braine-l'Alleud. Troisième cortège Un pan de l'histoire a défilé dans le centre-ville", Le Soir, 13.09.2000.

Overige foto's

Moulin de Lillois, Lillois-Witterzée (Braine-lAlleud), Nog met molenkap. Foto: Robert Van Ryckeghem, 1991 | Database Belgische molens
© Nog met molenkap. Foto: Robert Van Ryckeghem, 1991
Moulin de Lillois, Lillois-Witterzée (Braine-lAlleud), Npg met molenas en askop. Foto ca. 1960. Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Npg met molenas en askop. Foto ca. 1960. Verzameling Ons Molenheem
Moulin de Lillois, Lillois-Witterzée (Braine-lAlleud), Prentkaart uit 1904 (coll. Aimé Smeyers, Alsemberg) | Database Belgische molens
© Prentkaart uit 1904 (coll. Aimé Smeyers, Alsemberg)
Moulin de Lillois, Lillois-Witterzée (Braine-lAlleud), Prentkaart L.P., ca. 1900.  | Database Belgische molens
© Prentkaart L.P., ca. 1900.
Moulin de Lillois, Lillois-Witterzée (Braine-lAlleud), Kadastrale Atlas Lillois, ca. 1860 | Database Belgische molens
© Kadastrale Atlas Lillois, ca. 1860