Wortegem (Wortegem-Petegem), Vlaanderen, Oost-Vlaanderen
- Naam
- Stampkotmolen, Westbroekmolen, Westbroeckmolen
- Ligging
- Waregemseweg 25
9790 Wortegem (Wortegem-Petegem)
westzijde Processiestraat
300 m NW v.d. kerk
kadasterperceel A834
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Gebouwd
- voor 1571
- Verdwenen
- 1910, sloop
- Type
- Staakmolen, later stenen windmolen
- Functie
- Oliemolen
- Bescherming
- niet
- Database nummer
- 7424
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Stampkotmolen of Westbroeckmolen was een oliewindmolen die behoorde tott de hoeve Westbroeckhof, in de Waregemseweg nr. 25, aan de westzijde van de Processiestraat, op 300 meter ten noordwesten van de kerk van Wortegem.
Hij is opgenomen in de penningkohieren van Wortegem van 1571.
De staakmolen werd in 1881 vervangen door een stenen windmolen.
Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Wortegem uit 1820:
"il existe cinq moulins à vent, dont 4 de la 1e classe et un de 2e classe.
la 1ère construite de bois et briques servent à moudre des grains et presse l'huile, ils sont exploités par leurs propriétaires, excepté le n° 9, Section C, qui est en location moyennant la somme de 200 francs. J'estime la 1ere classe à 150 frs., déduction du tiers pour frais d'entretien 50 frs., reste en produit net 100 frs."
La 2ième, construite en bois, sert à moudre des grains, est exploité par son propriétaire. J'estime qu'à raison de sa construction et situation il doit être évalué à 120 F; déduction du tiers pour frais de réparation 40 frs., reste en produit net 80 frs."
De windmolen werd in 1834 ondergebracht in klasse 1, met een kadastraal inkomen van 190 frank.
Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: a) De Ridder Constantin, burgemeester te Wortegem en b) Van Cauwenberghe Jean Ferdinand (+ 16.11.1809), gehuwd met Van Damme Cathérine (+11.06.1819), de kinderen: a) Van Cauwenberghe Philippe François (+1838), b) Van Cauwenberghe Pierre François (+1834) en c) Van Cauwenberghe Eugène Alexandre (+1848)
- 23.12.1851, deling: Vancauwenberghe-De Cock Louis, molenaar te Wortegem (notaris Saby)
- 21.05.1880, erfenis: de weduwe Eugenie De Cock en de kinderen (overlijden van Louis Vancauwenberghe)
- 18.11.1896, erfenis: a) Vancauwenberghe Jules, landbouwer te Wortegem, b) Vancauwenberghe Remi, c) Vancauwenberghe Achille en d) Vancauwenberghe Cyrille (overlijden van Eugenie De Cock).
De windmolen werd in 1910 gesloopt. De olieslagers Vancauwenberghe legden zich toe op de landbouw op hun hofstede, dicht bij de plek waar de molen gelegen was.
De twee pletstenen en de doodsbedsteen werden door de huidige eigenaar opgegraven. Op 21 februari 2015 werden ze overgebracht naar de Tarandusmolen van Dikkelvenne. De stenen hebben een diameter van 1,7 meter en een dikte van 42 cm, 15 en 28 cm.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Literatuur
Archieven en kaarten
Stadsarchief Gent, Penningkohieren van Wortegem, 1571.
Werken
- Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Derde aflevering. De arrondissementen Oudenaarde en Sint-Niklaas", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XVI, 1962, 2 (Gent, 1963), p. 100-101.
- H. Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten U-Z", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", Opwijk, 2008.
- Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (82).
- Verbeeck M. & Tack A. 1998: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Oudenaarde, Kanton Oudenaarde, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 15N2, Brussel - Turnhout.
Mailbericht Sylvan Deseure, Werken, 21.02.2015.