De Plaatse- of Kerkemolen was een houten graanwindmolen aan de zuidoostzijde van de Berglaan (nr. 9), op 250 meter ten zuidwesten van de kerk, Hij stond er op een natuurlijke, niet hoge dam.

De staakmolen werd voor 1574 gebouwd: we vinden hem vermeld in de penningkohieren van Anzegem. Na vernieling rond 1580 tijdens de godsdiensttroebelen werd hij voor 1612 herbouwd. 

Pieter Melandre, Anzegem, doodslag op Ghysele Godefroit (1619)[1]

Pieter Melandre was er rond 1612 de molenaar ("molenare van zijne stijle gheweest binnen de prochie van Hanseghem"). In mei 1612 deed hij een "manslach" op Ghysele Godefroit. In het bewaarde remissiedossier van 1619 (Geheime Raad / Spaanse periode, Algemeen Rijksarchief Brussel) vroeg hij om gratie. In het dossier steekt o.m. een advies van de pastoor van Anzegem ten gunste van Pieter Melandre. Hij bekomt remissie op 16 augustus 1619.

We zien de staakmolen aangeduid op:
- Kaart van de kasselrij Oudenaarde (1669, in Stadsarchief Oudenaarde), als een staakmolen
- Villaretkaart (1745-1748) als een staakmolen met de benaming "M(oul)in d'Anseghem"
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen en de benaming "Moulin d'Anseghem".
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1845) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) 
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Deze koren- en oliewindmolen was in 1782 eigendom van de heer Vander Bruggen, later Emmanuel Borluyt-Vander Bruggen. De molendam zelf was in 1780 eigendom van Mijnheer de la Douve.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Borluyt-Vander Bruggen Emmanuel Louis Joseph, eigenaar te Gent
- later, mutatie: de weduwe en kinderen (overlijden van Emmanuel Borluyt)
- 29.11.1849, erfenis: de kinderen: a) Borluyt Ghislain, eigenaar te Gent, b) Borluyt Alphonse Jean Baptiste, eigenaar te Gent, c) Borluyt Marie, eigenares te Gent en d) Borluyt Amelie Charlotte, eigenares te Gent (overlijden van de weduwe Vander Bruggen van Emmanuel Borluyt)
- 07.02.1862, deling: Kervyn de Volkaersbeke - Van Rockolfing Philippe, eigenaar te Nazareth (notaris Eggermont)
- 10.12.1862, ruil: De Pau-Vermandel Donaat Theophiel Isidore, landbouwer te Kruishoutem (notaris Van Assche)
- 09.03.1909, erfenis: en de kinderen (overlijden van vrouw Vermandel)
- 21.03.1919, deling: a) De Pau Marie Valerie, b) De Pau Céline Nathalie, c) De Pau Herman, d) De Pau Suzanne en e) De Pau Zulma (notaris Vanseverein)
- 29.08.1922, erfenis: a) De Pau Herman, zonder beroep te Sint-Baafs-Vijve en b) De Pau Celine Nathalie, zonder beroep te Sint-Baafs-Vijve

In het bevolkingsregister van 1880 vinden we onder sectie E, huisnummer 57, Wyhuysse Ignatius terug als molenaar. Hij was geboren in Waregem in 1819. Daarna kwam molenaar Rogghe Camille geboren in Elsegem in 1849. Hij was gehuwd met Ottevaere Sidonie, geboren in Anzegem in 1854. Het gezin vertrok naar Pecq op 22.03.1884. Op 25.10.1888 kwamen van Vurste de familie De Vrève Charles Louis in Velsique, geboren op 22.06.1837 en gehuwd met De Winter Rosalie (°Ooike, 1838). Charles Louis was molenaar en herbergier. Het gezin had 6 kinderen die allen nog in Vurste waren geboren: Henri op 20.02.1864, Marie op 03.02.1865, Remi op 11.10.1866, Camille op 13.03.1868, Julma op 20.03.1869 en Marie Julie op 11.010.1870. Het gezin vertrok naar Leupegem op 25.08.1891.

Daarna kwamen de molenaars Francis Verleyen, geboren in Zegelsem op 10.8.1852 en zijn neef Charles Verleyen, eveneens geboren in Zegelsem op 12.8.1885. Hun opvolger was molenaar Theophile Bacquère, geboren in Mater op 14.2.1873. Hij was gehuwd te Nazareth op 4.4.1884 met Irma Meirlaen geboren te Nazareth op 4.4.1884. Zij verlieten de molen op 30.12.1921 en vestigden zich in Wortegem-Bauvelo.

De volgende molenaar was Gustaaf Derijcke, geboren in Anzegem op 19.1.1875 en gehuwd met Julie Mathilde Vervaeke, geboren in Wortegem op 2.3.1882 en er gehuwd op 3.7.1901. Zij kwamen van Tiegem van de Meulewijk op 7.1.1922. Hij goot rond de hoge teerlingen betonmuren, zodat een vierkant torenkot werd bekomen. Volgens Torie Mulders had "het gedoe er niets bij gewonnen voor het schoone".

Zoon Leo (Leonard) Derijcke volgde zijn vader op, die naar de Stenen Molen te Zwevegem getrokken was. Leonard was geboren in Anzegem op 3.1.1902 en gehuwd in Wortegem op 2.11.1928 met Nuyttens Zulma (°Wortegem 16.3.1900). Zij maalden met de windmolen tot in 1932, die in augustus werd afgebroken.

Er werd verder gemalen in een elektrisch aangedreven maalderij tot in 1945. De maalderij werd verder bediend door de molenaar Georges Eeckhout die in de Bevrijdingslaan 62 in Anzegem-Kaster woonde tot in de jaren 1960. De woning werd afgebroken en een nieuwbouw werd opgetrokken voor dokter Thierry de Borchgrave, Berglaan, 9, Anzegem.

In Anzegem waren er nog enkele maalderijen.
In de Statiestraat 41 was een maalderij van Eduard Depreester, geboren te Elsegem op 9.11.1860 en overleden in Anzegem op 10.10.1931. Hij was gehuwd met Ursula Van Craeynest, geboren in Gijzelbrechtegem op 27.9.1865 en in Anzegem overleden op 17.2.1937. Zoon Georges Depreester heeft de maalderij verder uitgebaat.
In de steenweg op Vichte hadden we molenaar Gabriel Pannecoucke, geboren in Anzegem op 26.03.1905 en gehuwd met Bertha De Wulf in Ledegem op 16.05.1939 en in De Pinte geboren op 07.07.1908 
In de Arendstraat 81 (Waterkot) woonde Vanhoutte Amedée, geboren in Anzegem op 25.9.1889 en gehuwd met De Bosschere Marie Helene, geboren in Anzegem op 6.8.1889. Hij was landbouwer en molenaar op de watermolen het Tjammelskot, die net over de grens met Oost-Vlaanderen in Wortegem staat. Het gebouw ervan bestaat nog. Ook zijn broer Alberic Vanhoutte, geboren in Anzegem op 6.2.1894 en gehuwd met Clara Mespreuve Clara, was ingeschreven als landbouwer-molenaar.
In de bevolkingsregister van 1845 staat Ivan Dezutter ingeschreven als molenaar. Hij woonde in de Klytstraat 36 (Buyckstraat), was geboren in Anzegem rond 1795. Hij was gehuwd met Barbara Vertriest, geboren te Tiegem rond 1799. Waarschijnlijk was hij de molenaar van de Kruiswegmolen in Anzegem.

Etienne Devogelaere, Frans Speleers & Lieven Denewet

Archieven en landkaarten
- Algemeen Rijksarchief Brussel, Geheime Raad / Spaanse periode, doos 941 - Remissies 1619.
- Stadsarchief Gent, 28-2/10, penningkohieren van Anzegem, 1574.
- Kaart van de kasselrij Oudenaarde (1669, Stadsarchief Oudenaarde)
- Villaretkaart (1745-1748)
- Ferrariskaart (ca. 1775) 
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1845) 
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) 
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)

Werken
Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie, in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (p. 99)(uitgegeven handschrift uit 1931).
G.K. Kockelberg, Molens van Anzegem, in: Ons Molenheem, XXX, 2005, nr. 2, p. 28-32.
P. Mattelaer, Molens van groot-Anzegem, in: 33ste Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring "De Gaverstreke", Waregem, 2005, p. 147-198, ill.
Herman Holemans, Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-B, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1993.
Etienne Devogelaere & Frans Speleers, De Anzegemse wetenswaardigheden, op internet (geraadpleegd op 30.01.2012).
Frans Speleers, Anzegem in oude prentkaarten, Zaltbommel.
R. De Clercq, F. Speleers, L. Goeminne, "Bevolking en grondbezit te Anzegem in de 18de eeuw", Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke, jg. 30, 2002, p. 347-382.