Asper (Gavere), Vlaanderen, Oost-Vlaanderen
- Naam
- Warandemolen, Overbekemolen
- Ligging
- Kapellestraat 58
9890 Asper (Gavere)
westzijde
1,5 km NW v.d. kerk
kadasterperceel A535
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
- Gebouwd
- voor 1745
- Verdwenen
- 1930, sloop
- Type
- Staakmolen met open voet
- Functie
- Korenmolen, later ook oliemolen
- Bescherming
- niet,
- Database nummer
- 2390
Karakteristiek
Beschrijving / geschiedenis
De Warandemolen was een houten korenwindmolen aan de westzijde van de Kapellestraat (nr. 58), aan de thans rechtgetrokken bocht, op anderhalve kilometer ten noordwesten van de kerk van Asper.
De staakmolen werd voor 1745 gebouwd.
Hij staat aangeduid op:
- de Villaretkaart (1745-1748) als een staakmolen met de benaming "Moulin de Tenie"
- de Ferrariskaart ca. 1775) methet bruin symbool van een staakmolen op teerlingen met de benaming "Moulin Overbeke".
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met het grondvlak van een staakmolen op teerlingen
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) met de tekening van een staakmolen
Tussen 1818 en 1832 werd hij eveneens ingericht als oliemolen. De olie-installatie werd voor 1884 weer verwijderd.
Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Asper in 1818:
"il y a deux moulins à vent dans la commune d'Asper servant à moudre du grain. Ils appartiennent à Vlaminck Ad(hema)r et à Vandenberghe P(ier)re. Ils sont d'un égal rapport. Ayant été impossible de s'en procuer les baux, l'expert a pris des informations exactes et multipliées et il les évalue à un revenu brut de f. 400". In 1834 werd de korenwindmolen ingedeeld in klasse 1 met een kadastraal inkomen van 210 frank.
Eigenaars na 1810:
- 1818, eigenaar: Vandenberghe Pieter Livinus, landbouwer te Asper
- voor 1832, eigenaar: Vandenberghe Pieter Livinus, de weduwe, landbouwster te Asper
- 1832, deling: Vandenberghe Pieter Livinus (jr.), molenaar te Asper (registratie op 15.02.1832, notaris Bouykens - graan- en oliewindmolen)
- 13.01.1884, erfenis: de kinderen (overljiden van Lievin Vandenberghe - graanwindmolen)
- 03.11.1917, verkoop: Hautekeete-Van Poucke Leo Pieter, molenaar te Nazareth (notaris Van Innis)
In 1890 werd een stoomlocomobiel van 13,5 PK geplaatst ("locomobile de 13,5 chevaux sans condensation"), maar er werd ook nog met de wind gemalen.
De staakmolen werd afgebroken in 1930 en vervangen door een maalderij. De zonen André en Firmin Hauttekeete namen de maalderij over, André was zakenman en zorgde voor de logistiek, Firmin was de molenaar. In 1972 werd de maalderij stopgezet.
Er bleef een foto bewaard van bij de sloop in 1930, genomen door E. Van Hauwaert uit Asper in 1930. Deze foto werd uitgegeven als prentkaart door "L. Hautekete-Van Poucke. Maalderij Asper", zoals het opschrift vermeldt. We kunnen er op zien hoe twee molenstenen zijn neergelaten. Deze werden wellicht hergebruikt in de maalderij. Bovendien was de molenwal al gedeeltelijk afgegraven. De straatnaam "Warandemolen" (iets meer noordelijk gelegen) verwijst nog naar de molen.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Literatuur
Archieven en landkaarten
- Villaretkaart (1745-1748)
- Ferrariskaart ca. 1775)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844)
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855)
Werken
De Potter F. & Broeckaert J., Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen,reeks I, deel 1, Gent, 1864-70.
Vermeiren-Vanwelden M., Van Haspra tot Asper, Asper, 1987.
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962);
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-B", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1996.
Torie Mulders (pseudoniem van Hector Vindevogel), "De windmolens tussen Schelde en Leie", in: Handelingen van de Koninklijke Geschied- en Oudheidkundige Kring van Kortrijk, XXII, 1946-1948, p. 46-107 (56).