Molenzorg

Ordingen (Sint-Truiden), Limburg


Arduinen blokken, afkomstig van de watermolen, in het kasteeldomein van Ordingen. Foto: Jos Van Nuffel, Deurne, 20.02.2018
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Molen van Ordingen

Ligging
Kloostermolenlaan 3
3800 Ordingen (Sint-Truiden)

ten zuidwesten
bij het Kasteel van Ordingen
op de Melsterbeek
kadasterperceel A41bis


toon op kaart
Type
Bovenslag watermolen
Functie
Hennepklopper, korenmolen
Gebouwd
voor 1700
Verdwenen
1933, veranderd in landgebouw; later geheel gesloopt
Beschrijving / geschiedenis

De Molen van Ordingen was een watermolen met bovenslagrad, ingericht als graan-, olie- en hennepbraakmolen, op de Melsterbeek, in het zuidwesten van de Kloostermolenlaan (nr. 3), dicht bij het kasteel van Ordingen.

Hij werd voor 1700 gebouwd.  De molen behoorde toe aan het kasteel van Ordingen, een voormalige commanderij van de Duitse orde.

We vinden hem aangeduid op:
- Ets van Romein de Hooghe, 1700. 
- Rijksarchief Hasselt, Nr. 3031 'Eluccidatie der geometrique Caerte figuratief der jurisdictie en inliggende gronden van Ordingen en nr. 3162 bis.
- Villaretkaart (1745-1748).
- Ferrariskaart (ca. 1775).
- Rijksarchief Hasselt, Fonds Alden Biesen, nr. 3030, figuratieve kaart van Ordingen, anoniem, niet gedateerd maar rond 1784 te situeren (het noorden ligt onderaan)
- Tekening van Philippe de Corswarem (1759-1839), begin 19de eeuw
- Kadasterarchief Limburg, Primitief plan, s.d., J.J. Cremers; Verzamelplan, 1823, 'overzien' 1842.
- Kadasterarchief Limburg, Mutatieschetsen.
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1845)
- Topografische kaart Ph. Vandermaelen (ca. 1850).

In 1841 was deze "waterkoornmolen ... met draeiwerk, het welk de waters van boven ontvangt...", eigendom van Charles de Pitteurs-Hiegaerts, rentenier en bewoner van het kasteel van Ordingen.

Eigenaars na 1840:
- voor 1844, eigenaar: de Pitteurs Hiégaerts Charles, volksvertegenwoordiger en burgemeester te Ordingen
- 1866, erfenis: de Pitteurs Hiégaerts Leon (en broers), burgemeester te Ordingen
- 1868, deling: de Pitteurs Hiégaerts baron Leon, gehuwd met de Cartier d'Yves barones Marie Isabelle
- 1904, liquidatie: a) de Pitteurs Hiégaerts baron Antoine, te Ordingen (naakte eigendom), b) de Pitteurs Hiegaerts-de Cartier d'Yves, de weduwe barones Marie Isabelle, eigenaarster te Ordingen (vruchtgebruik)

De Bestendige Deputatie van de provincie Limburg keurde op 22 oktober 1847 de vastgestelde pegelhoogte van 0,900 meter goed. De toenmalige eigenaar was Charles de Pitteurs Hiégaerts.

Voor 1875 werd de watermolen buiten werking gesteld, alhoewel "sieur de Pitteurs-Hiegaerts" nog op 24 november 1871 toestemming had gekregen van de Bestendige Deputatie van de provincie Limburg om veranderingswerken uit te laten voeren aan zijn molen.

Op het laatst werd met een motor gemalen, die in 1933 buiten gebruik werd genomen. Het gebouw werd voor zijn sloop nog gebruikt als landgebouw.

In de kasteeltuin zijn arduinen blokken te zien die van de watermolen afkomstig zijn.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS 

Literatuur

Archieven en landkaarten
- Ets van Romein de Hooghe, 1700.
- Rijksarchief Hasselt, Nr. 3031 'Eluccidatie der geometrique Caerte figuratief der jurisdictie en inliggende gronden van Ordingen en nr. 3162 bis.
- Villaretkaart (1745-1748).
- Ferrariskaart (ca. 1775).
- Rijksarchief Hasselt, Fonds Alden Biesen, nr. 3030, figuratieve kaart van Ordingen, anoniem, niet gedateerd maar rond 1784 te situeren (het noorden ligt onderaan)
- Tekening van Philippe de Corswarem (1759-1839), begin 19de eeuw
- Kadasterarchief Limburg, Primitief plan, s.d., J.J. Cremers; Verzamelplan, 1823, 'overzien' 1842.
- Kadasterarchief Limburg, Mutatieschetsen.
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1845)
- Topografische kaart Ph. Vandermaelen (ca. 1850).

Werken
- Bamps C., "La famille de Pitteurs", in L'ancien pays de Looz, 1899, p. 56-57.
- Beschrijving van abdijen, kloosters en kastelen als domein verkocht tijdens de Fransche republiek met de verkoop acten, in De Maasgouw, 1889, p. 201.
- Brustem, grensburcht. Ordingen, kommanderijdorp, Wandelingen in Sint-Truiden, Sint Truiden, 1991.
- De Maegd C., Van den Bossche H.J., "De Verloren Tuinen van Ordingen", Open Monumentendag Vlaanderen, Sint-Truiden, 1999.
- De Maegd C. & Van den Bossche H., "Historische tuinen en parken van Vlaanderen. Inventaris Limburg. Deel 1: Gingelom, Halen, Herk-de-Stad, Nieuwerkerken, Sint-Truiden, Brussel, Agentschap RO-Vlaanderen. Onroerend Erfgoed, 2003.
- Denewet Lieven, "Inventaris van de Limburgse watermolens met hun pegelhoogtes (1846-1849)", Molenecho's, 39, 2011, nr. 2.
- de Saumery P.L., "Les délices du païs de Liège", (Luik, 1743), Anastatische herdruk, Brussel, 1977, p. 370.
- Driessen W., De neogotische parochiekerk te Ordingen", in Limburg, 1978, p. 251-259.
- Grauwels M., "De heerlijkheid en de heren van Ordingen", Het Oude Land van Loon, jg. 26, 1971, p. 61-139.
- Holemans Herman & Smet Werner, "Limburgse watermolens. Kadastergegevens: 1844-1980", Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1985, p. 63-64;
- "Langs Molenbeek en Melsterbeek in Sint-Truiden. De vier elementen", Sint-Truiden, Stadsbestuur, 2010 (Reeks: Open Monumentendag).
- "Molens in Sint-Truiden - Gingelom - Borgloon", Tongeren, Werkgroep Molenzorg Zuid-Limburg, 1983;
G.K. Kockelberg, "Molens van Sint-Truiden", in: Ons Molenheem, Studiekring voor wind- en watermolens, Opwijk, jg. 30, nr. 4, okt.-dec. 2005, p. 87.
- Poplimont C., "La noblesse belge", Brussel, deel 1, 1854, p. 88, 156-157.
- Sint-Truiden ingekaderd 1830-1914, Tentoonstellingscatalogus, Sint-Truiden, 1998, p. 110.
- Tisseron de Quincy M., "Généalogie de la maison des barons de Pitteurs, in Archives généalogiques des hommes du jour, biographies, généalogie, nécrologie et chronique des beaux-arts", 1857.
- Tulkens P., "Ordingen in de tweede helft van de 18de eeuw: een Haspengouws dorp in de ban van de Duitse Orde", Leuven, Licentiaatsverhandeling, 1997.
- Vandenbosch R., Familiekroniek en Jeugdherinneringen, Zepperen, 1990.

Mailbericht
- Jos Van Nuffel, Deurne, 20.02.2018.

Overige foto's

<p>Molen van Ordingen</p>

Foto: Jos Van Nuffel, 20.02.2018

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: dinsdag 1 mei 2018

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens