Molenechos's Homepage Molenechos.org

Bottelare (Merelbeke), Vlaanderen - Oost-Vlaanderen

Verdwenen molen

karakteristiek

Naam
Molen van Bottelare, Molen De Craene
Ligging
Sint-Annastraat 36
9820 Bottelare (Merelbeke)
noordoostzijde
hoek met Vredestraat
tegenover de Schoolstraat
Vlaanderen - Oost-Vlaanderen
toon op kaart
Gebouwd
voor 1745
Verdwenen
1909, sloop
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Database nummer
2743
© Prentkaart (coll. L. Denewet, Hooglede)

Beschrijving / geschiedenis

De Molen van Bottelare of molen Craene was een houten korenwindmolen aan de noordoostzijde van de Sint-Annastraat (nr. 36), op de hoek met de Vredestraat en tegenover de Schoolstraat, op 300 meter ten noordwesten van de kerk van Bottelare. De staakmolen stond op een molenwal en had een open voet. In de omgeving van de molen stond in 1821 een rosmolen.

De molen werd voor 1745 gebouwd.

We zien hem aangeuid op:
- Villaretkaart (1745-1748) als een staakmolen met de aanduiding "Moulin"
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen
- Sanderuskaart (1641)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met het grondoppervlak van een staakmolen op teerlingen
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) 
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) met een tekeningetje van een staakmolen.

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Bottelare uit 1821:
"il existe dans la commune deux moulins. Le premier appartenant à Séraphin Van de Velde, est mû par des chevaux. L'expert n'a pu se procurer les baux de ces deux usines, étant exploitées par leur propriétaires, mais estime que comparativement aux moulins de la même espèce, situés dans le canton, ils doivent être évalués en revenu brut savoir: le moulin à vent f. 180 brut et f. 120 net, déduction faite de f. 60 pour réparations."

Eigenaars na 1830
- voor 1834, eigenaar: Van de Velde Seraphin, molenaar te B ottelare
- later, erfenis: de erfgenamen van de volgende overleden personen: a) Van Hecke Isabelle, b) Verleysen Jan-Baptist, c) De Raedt Marie Cathérine en d) Verleysen Romain
- 12.10.1853, deling: a) Van de Velde Ange, geneesheer te Zele, b) Van de Velde Joséphine, zonder beroep te Bottelare, c) Van de Velde Barbe, zonder beroep te Bottelare en d) Van de Velde Constance, zonder beroep te Bottelare (notaris Eggermont)
- 23.12.1865, verkoop: Van de Velde Camille, stoker en landbouwer te Sint-Maria-Oudenhove, later molenaar te Bottelare (notaris Verstraeten)

Molenaars-huurders waren leden van de familie De Craene, vandaar ook de benaming van de molen in de volksmond.

De windmolen werd in 1909 gesloopt. De familie De Craene maalde verder met de "Mekanieke Maalderij Sint-Anna", die echter verderop - in de Lindestraat 4, bij de dorpsplaats van Bottelare - was gelegen. Aldaar was er vroeger ook een olieslagerij: de twee aangetroffen pletstenen in de tuin werden in augustus 2014 vakkundig hersteld door de firma RMT uit Deinze. De laatste molenaar was Frans De Craene.

Het oude molenhuis van de verdwenen windmolen bestaat nog en staat dwars op de Sint-Annastraat. Verder wijst ook de straatnaam Molenhoekstraat op het bestaan van deze enige Bottelaarse windmolen.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Landkaarten
- Villaretkaart (1745-1748) als een staakmolen met de aanduiding "Moulin"
- Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen
- Sanderuskaart (1641)
- Atlas der Buurtwegen (ca. 1844) met het grondoppervlak van een staakmolen op teerlingen
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) 
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855) 

Werken
"Inventaris van de wind- en watermolens in de provincie Oost-Vlaanderen naar gegevens van het Archief van het Kadaster. Tweede aflevering. De arrondissementen Eeklo en Gent", in: Kultureel Jaarboek voor de provincie Oost-Vlaanderen, XV, 1961, 2 (Gent, 1962);
Herman Holemans, "Oostvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 5. Gemeenten M-N", Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2004.
"Zo gingen de wieken..." in Merelbeke, in: Infomagazine Merelbeke, september 2010, p. 10-14.
Frans De Potter & Jan Broeckaert, Geschiedenis van de gemeenten der provincie Oost-Vlaanderen, reeks I, arrondissement Gent, deel 5, Gent, 1864-1870.
Daniël Van Durme, "Gerenoveerde pletstenen", mailbericht 23.09.2014.
Mailbericht Anna De Craene, dochter van molenaar Frans De Craene, 15.06.2015.

Overige foto's

Molen van Bottelare, Molen De Craene, Bottelare (Merelbeke), Prentkaart. Verzameling Ons Molenheem | Database Belgische molens
© Prentkaart. Verzameling Ons Molenheem