Molen van Emblem
noordzijde
hoek met Emblemseweg
bij grens Broechem
Molenveld
kadasterperceel A15
De Molen van Emblem was een houten korenwindmolen aan de noordzijde van de Kreupelstraat (nr. 75A), op de hoek met de Emblemseweg, nabij de grens met Broechem.
De standaardmolen werd gebouwd in 1796, met toelating van de administratie van het departement de Twee Neten, door Cornelis Vekemans uit Boechout.
We zien hem aangeduid in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1842) met de benaming "Moulin d'Emblehem" en op de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (c. 1850° als "M(oul)in d'Emblehem".
In kadasterdocumenten vinden we de volgende beschrijvingen:
- 1831: "eenen standerdmolen van grooten omganck hebbende twee paar moelnsteenen, in goeden staat van onderhoud, niet voordelig gelegen, wordt bemaald door de eigenaar".
- ca. 1834: "le seul moulin à vent existant dans la commune n'est en activité que pour les besoins des habitans. Son évaluation peut donc être à peu près la même que celle donnée aux mêmes usines dans les communes voisines; il sera donc évalué brut à f. 750,00 et net à f. 500,00".
Eigenaars:
- 1796, oprichting: Cornelis Vekemans uit Boechout
- voor 1834, eigenaar: Ockers-Vloeberghs Cornelis Jozef, molenaar te Broeckem
- 19.01.1858, afstand: Ockers-Peeters Pierre Louis, molenaar te Broechem (notaris Anthoni)
- 16.09.1878, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Pierre Ockers)
- 05.02.1883, deling: Ockers Josephus Alfonsius, onderpastoor te Boechout (notaris Anthoni)
- 10.01.1884, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Josephus Ockers)
- 03.01.1888, erfenis: a) Ockers Melchior Eugenius, priester te Brussel en b) Ockers Frans Edouard, priester te Brussel
De familie Ockers, ook eigenares van de Broechemmolen te Broechem, verpachtte de molen van Emblem steeds aan een Van Rompaey:
- in 1834 aan Cornelius Van Rompaey
- na hem aan Johannes Franciscus Ludovicus ("Jan") Van Rompaey, geboren te Antwerpen op 13 februari 1824 en overleden te Emblem op 17 oktober 1869, gehuwd met Maria Biermans
- tot 1914, aan Carolus Gommarus ("Karel") Van Rompaey, geboren te Emblem op 6 december 1868 en overleden te Antwerpen op 20 december 1925, gehuwd met Maria Antonia Josepha Peeters.
Tijdens het onweer op maandagavond 23 juli 1894, viel de bliksem op de windmolen en sloeg een houten molenroede in splinters, zodat het ene stuk hier en het andere stuk elders wegvloog. Vervolgens maakte de bliksem een opening onder de as om boven langs de kap uit te komen. In de molen ontstond brand die speodig geblust kon worden. De schade werd op 250 frank geraamd. De schade werd hersteld.
De molen werd in 1914 door de Belgische genie opgeblazen.
Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS
Het Weekblad van Maldeghem en Zeeuwsch-VlaanderenÂ, zondag 29 juli 1894, jg. 4, nr. 30.
Tijdens het vreeselijk onweder dat te Emblehem Maandag avond woedde [= 23 juli 1894], is de bliksem op den windmolen van den maalder gevallen en heeft eene roede aan splinter geslagen, zoodanig dat het een stuk hier, en het andere daar gevlogen was. Vervolgens heeft hij eene opening onder de as gemaakt om boven langs de kap uit te komen. In den molen had hij een weinig brand gesticht, welke spoedig gebluscht was. De stoffelijke schade wordt op 250 frank gerekend.
Gedrukte bronnen
Het Weekblad van Maldeghem en Zeeuwsch-VlaanderenÂ, zondag 29 juli 1894, jg. 4, nr. 30.
Werken
Luc Verachtert, "De molens van Groot-Ranst", in: Ons Molenheem, jg. 31, 2006, nr. 4, okt.-dec., p. 80-89.
H. Holemans & P.J. Lemmens, Molens van de Voorkempen en van Groot-Antwerpen, Nieuwkerken, Ten Bos, 1983, p. 52.
Herman Holemans, "Provincie Antwerpen - Volledig overzicht van bestaande & verdwenen wind- water- & rosmolens", Kinrooi, Studiekring "Ons Molenheem", 1986, p. 27.
Herman Holemans, "Wind- en watermolens van de provincie Antwerpen. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 1. Gemeenten A-G", Opwijk, Studiekring "Ons Molenheem", 2009, p. 49.
Lieven Denewet, "Honderd bespookte molens in Vlaanderen. Een verzameling molensagen van de kuststreek tot het Maasland", Molenecho's, XX, 1992, nr. 2-3.
R. Schoonvliet, "Vereeuwigd Emblem", Emblem, 1981.
J.B. Stockmans, "Geschiedenis van Lier en omliggende gemeenten", Lier, 1910.
"Verdwenen molens", Kunst en Heem, II? 1973, p. 5, nr. 2.
De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.