De Grote Molen of Thouroutmolen was aanvankelijk een houten en later een stenen koren- (later ook olie-)windmolen aan de noordzijde van de Langepijpestraat (nr. 47).

De Grote Molen gold als de belangrijkste molen van het oude Torhout. Hij ressorteerde onder de heerlijkheid Wijnendale. Hij verving sinds de 16de eeuw een andere molen langs de stadsvest (ongeveer langs het tracé van de huidige Karel de Ghelderelaan).

Deze molen was aanvankelijk een houten graanwindmolen, type staakmolen. Voor 1830 werd het een stenen oliewindmolen, type bergmolen en voor 1845 tevens een oliewindmolen. De benaming "Grote Molen" werd pas gebruikt vanaf 1640 om het onderscheid met de "Kleyne Molen" duidelijk te maken.

We zien hem afgebeeld op een ets in Sanderus' Flandria Illustrata (1641-'44), op de Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen, in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1842) met het grondoppervlak van een stenen molen, op de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "Grooten Molen" en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855).

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Vercruysse-Fraeys Karel, olieslager te Torhout
- later, verkoop: Serruys Josephus Benedictus, eigenaar te Brussel
- 30.05.1842, erfenis: de erfgenamen: a) Serruys Marie, b) Serruys Mathilde en c) Serruys Joseph Constant (overlijden van Josephus Benedictus Serruys)
- voor 1845, verkoop: a) Serruys Constant Joseph, kandidaat-notaris te Torhout, b) Serruys Marie, echtgenote Lauwers Joseph, olieslager te Torhout en c) Serruys Nathalie, rentenierster te Tornhout (toen al graan- en oliewindmolen)
- later, eigenaar: Lauwers Alfred, ontvanger van de scheepvaartrechten te Marchenne-au-Pont en 4 consoorten
- 24.08.1871, verkoop: Lauwers-Delpoutte Theodoor, koopman te Torhout (notaris Kerkhofs - stenen oliewindmolen)

In 1875 werd een stoommachine van 12 pk zonder condensatie geplaatst. De windmolen werd dan onttakeld, enkel de romp bleef nog over. Deze werd, samen met een bijgebouw, nog gebruikt als "graan- en oliemolen door stoom". De molenromp werd in 1894 afgebroken.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Archieven
Manschepe bouck van de heerlijkheid Wijnendale (1774), bewaard in het museum "Kasteel van Wijnendale".

Werken
Roger Haelewijn, Slot en Heerlijkheid Wijnendale, Torhout, 1958, p. 49.
Roger Haelewijn, Torhout onder het Frans bestuur, Brussel, Gemeentekrediet, 1966.
Roger Haelewijn, Torhout onder het Hollands bestuur, Torhout, 1967.
Michiel Mestdagh, Archief beelden Torhout, Gent, 2002.
Michiel Mestdagh, Torhout. De geschiedenis van een stad, Torhout, 2000.
Michiel Mestdagh, Torhout, 1750-1950. Twee eeuwen stadsgeschiedenis, Brugge, 1989.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-U, Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2003.
P. Vanneste m.m.v. S. Moeykens & T. Callens, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Torhout, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL28, 2007.
M. Pyck, Torhout 1702, in Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige kring Het Houtland, Torhout, 1999, p. 53-125.