Molenzorg

Torhout, West-Vlaanderen


Foto: coll. Michiel Mestdagh, Torhout
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

De Korenblomme
De Korenbloem
De Koornbloem

Ligging
Korenbloemstraat 46
8820 Torhout

noordzijde
hoek met Korenbloemstraat
kadasterperceel C317a


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
1862, overgebracht uit Torhout, Bruggestraat
Verdwenen
1928 - 16 november, storm
Beschrijving / geschiedenis

De Korenbloem was een houten korenwindmolen op de noordzijde van de Korenbloemstraat, op de hoek met de Kleine Korenbloemstraat en de Korenbloemstraat, bij de nu verdwenen herberg "De Korenbloem".

De staakmolen met open voet werd in 1862 overgebracht uit de Bruggestraat te Torhout ("Molen Goddyn", gebouwd voor 1810). Bouwheer was Charles Kerckhove (Torhout, 1814-1893), gehuwd met Francisca Vande Kerckhove (Torhout, 1818-1901). Charles werd de molenaar, ziin vrouw baatte de nabijgelegen herberg "De Koornbloem" uit. Het gezin kreeg 9 kinderen, waaronder 4 zonen (Francis, Pieter, August en Camiel). Bij de verdeling in 1902 kwam het molenerf toe aan Pieter Kerckhove (°1853), gehuwd met Juliana Messelier. Pieter werkte als landbouwer, zijn broers Francis (°1850) en Camile (°1865) werkten als molenaar. Ze draaiden niet enkel met de windmolen, maar ook met de iets verder gelegen stoommaalderij die in 1883 was opgericht.

Op het eerste gezicht was er dus niets aan de hand. Door financiële moeilijkheden zag Pieter Kerckhove zich in 1903 genoodzaakt de molen te verkopen aan Pieter Bogaert-Depré, molenaar van de stenen windmolen aan de Torhoutsesteenweg in het gehucht De Leeuw in Zedelgem. Er ontstonden spanningen tussen de vroegere en de nieuwe eigenaars.

Een echt drama speelde zich af op dinsdag 21 september 1909. Molenaar Camiel Kerckhove, 43 jaar, werd vermoord. Hij had de avond doorgebracht bij zijn broer Frans op het molenerf. Op zijn weg naar huis, rond half elf, werd hij door een geweerschot geveld. Hierop wierpen de moordenaars zich op hem en sneden hem de keel over....

Onmiddellijk waren er twee verdachten: de 20-jarige Gustaaf Bogaert (zoon van de Zedelgemse molenaar die de Koornbloemmolen in 1903 had gekocht) en zijn jonge knecht Richard Verkeyn. Gustaaf was enkele jaren voordien op een boerderij in de wijk "De Koornbloem" komen wonen, samen met zijn 19-jarige zus Leontine. Ze  begonnen zelf ook een maalderij uit te baten. Voordien behoorde deze boerderij toe aan de Kerckhovens. Tussen beide families was er grote onenigheid. De politie moest een aantal keren tussenbeide komen, zoals voor het breken van ruiten en nachtgeraas.

Het "volk" wees hen ook onmiddellijk als de daders aan. Het kon niemand anders zijn. Toen Bogaert en Verkeyn de volgende dag naar de gevangenis van de "gendarmerie" in Torhout werden overgebracht, werden ze door een grote menigte afgewacht die hen uitjouwde en hen zelfs te lijf wilde gaan. Vrijdagmorgen stond er een grote volksmenigte op het Torhoutse stationsplein, om hetzelfde nog eens over te doen. De mensen waren echter bij de neus genomen: men had hen verteld dat de overbrenging van de verdachten naar Brugge om acht uur zou gebeuren, maar de verdachten waren al met de eerste trein, om kwart voor zes, vertrokken...

't is juist over den aankoop van de hofstede van X. dat er tusschen hem en de familie Kerckhove oneenigheid bestaat. Herhaalde malen zou er zelfs ruzie ontstaan zijn tusschen de tegenstrevers, bij zooverre dat er 3 of 4 processen-verbaal opgemaakt wierden door de plaatselijke politie, voor het breken van ruiten, nachtgeraas, enz., ontstaan door deze oneenigheid.
Een getuige heeft verklaard dat X. en een zijner dienstboden zondag laatst geheel den morgend een jachtgeweer beproefd hebben, achter eene dorschmachien die op het hof stond.

Op basis van getuigenissen waren er  bezwarende omstandigheden. De zondag voor de moord oefenden Bogaert en een van zijn dienstboden de hele morgen met een jachtgeweer. In de herberg de Koornbloem hing tot de dag voor de misdaag een tweeloop aan de muur. Sindsdien was dat wapen spoorloos verdwenen. Gustaaf Bogaert, bezitter van dat wapen, verklaarde dat hij het aan een onbekende had verkocht. Een vrouw uit de buurt verklaarde dat zij Richard Verkeyn de volgende morgen bij zonsopgang blootsvoets had zien lopen vanuit de plaats van de misdaad naar het huis van zijn broer Victor. Deze vertrok enkele dagen later naar Frankrijk.

Bovendien was er een liefdesaffaire. Zus Leontine Bogaert had een oogje op Richard Verkeyn. Op 15 augustus trok zij naar de kermis van Zedelgem, evenwel niet met Richard maar wel met zijn broer Victor. Hierop ontstond een gevecht tussen beide broers, die pas door een hondenbeet gestopt kon worden. Leontine zelf werd geheel onschuldig geacht. Men besloot dat Richard Gustaaf geholpen zou hebben in de moord, om alzo - door de invloed van Gustaaf - met Leontine te mogen trouwen. Men was er van overtuigd dat Gustaaf Bogaqert en Richard Verkeyn voor het assisenhof van Brugge zouden verschijnen. 

Deze moord maakte heel wat ophef en werd uitgebreid beschreven in de kranten. De Gazette van Brugge en van de provincie West-Vlaanderen heeft minstens 9 artikels aan de zaak gewijd. De gebeurtenis werd door de marktzangers uit de streek gretig gebruikt in hun liederen. Lange tijd herinnerde een groot houten kruis aan de misdaad.

Gustaaf Bogaert en Richard Verkeyn moesten  op 23 november 1909 voor de raadkamer van de rechtbank van Brugge verschijnen. Bij gebrek aan bewijzen werd hij vrijgesproken. Het aanhoudingsmandaat tegen Verkeyn werd bekracht. Laatstgenoemde verscheen op 21 maart 1910 voor de kamer van inbeschuldingstelling van het beroepshof van Gent. Deze verbrak de beslissing van de Brugse raadkamer, zodat ook hij in vrijheid werd gesteld.

Bij gift in 1913 kwam de molen toe aan Camiel Bonte-Bogaert, die zelf de molenaar werd. "Wardje" Janssens-Tanghe kocht de molen aan in 1926. Hij verwierf de "koornwindmolen en de maalderij met stoommachine" maar was eerst en vooral landbouwer.  

De staakmolen waaide om op 16 november 1928 en werd niet heropgebouwd. Er werd verder gemalen met de stoommaalderij.

Opeenvolgende eigenaars:
- 1862, opbouw: Kerckhove-Van de Kerckhove Charles, landbouwer te Torhout
- 12.11.1893, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Charles Kerkchove)
- 29.01.1901, erfenis: de kinderen (overlijden van de weduwe Van de Kerckhove van Charles Kerckhove)
- 09.04.1902, verkoop: Kerckhove-Messelier Pierre, landbouwer te Torhout (notaris Verté)
- 13.05.1903, verkoop: Bogaert Petrus, geboren te Zedelgem op 1 februari 1848, gehuwd te Varsenare op 19 april 1876 met Julie Depré (°Zedelgem 20.10.1851), molenaar te Zedelgem (Leeuwmolen of molen Bogaert, Torhoutsesteenweg, Zedelgem) (notaris Verté - graanwindmolen en stoommachine)
- 14.05.1913, gift: Bonte-Bogaert Camiel, molenaar te Torhout (notaris Dewulf - "moulin à vapeur")
- 06.07.1926, verkoop: Janssens-Tanghe Eduard ("Wardje Janssens"), landbouwer te Torhout (notaris Debouck - koornwindmolen, stoommachine met maalderij).

------------------------

In 1985 werd achter het huis van de Korenbloemstraat 36, aan de westzijde van de Kleine Korenbloemstraat en dicht bij de standplaats van de Koornbloemmolen, een kleine houten windmolen gebouwd, een "folie" eigenlijk, die het midden houdt tussen een kapel en een molen.

Het is een gebouwte op een rechthoekig grondplan. De roeden dragen het jaartal 1985. Het is een natuurstenen en bakstenen onderbouw, erboven houten beplanking onder zadeldak. Rechthoekige muuropeningen, groen en witbeschilderde deur, links gedenkplaat met opschrift "+ CAMMILLUS + KERCKHOVE LAF VERMOORD DE 21 SEPT. 1909 DOOR LOOZE VIJANDEN EN BOOSWICHTEN GIJ DIE MIJN WARE VRIENDEN ZIJT. DENK AAN MIJ", rechts witgeschilderd houten Christusbeeld. Binnenin maalderij. De wieken (opschrift "A.T./ 1985") kunnen niet naar de wind gericht worden. De folie/replica is niet beschermd, maar wel opgenomen in de vastgestelde inventaris van het bouwkundig erfgoed.

Zie ook onder: Torhout, Molen Goddyn.

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Bijlagen

Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 22.09.1909 (jg. 116, nr. 114), p. 2, kol. 1.
Thourout.
Schrikkelijke moord. - Gisteren avond is Camiel Kerckhove, gezeid Camiel Naeyaert, oud 40 jaar, molenaar, wonende gehucht "Koornbloem", op korten afstand van zijn huis wreedelijk vermoord.
Het slachtoffer, dat bij zijnen broeder werkzaam is, kwam rond 10 1/2 ure, naar huis, toen men onverwachts een schot op hem loste. Hij viel, getroffen door eenen kogel in den buik. Alsdan zijn de aanranders op hun slachtoffer gesprongen en hebben hem de keel afgesneden!!
De vrouw is op het noodgeschreeuw ter plaats geloopen en heeft er haren man in erbarmlijken toestand gevonden. Het slachtoffer is kort nadien overleden.
Er zijn zware vermoedens, daar er wraak in 't spel zou zijn.
Het onderzoek is door de gendarmerie ingesteld en het Parket wordt nog vandage ter plaats verwacht.

Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 25.09.1909 (jg. 116, nr. 115), p. 2, kol. 2-3.
Thourout.
Laffe moord. - Ziehier nadere bijzonderheden over de afschuwelijke misdaad die dinsdag avond alhier op het gehucht "Koornbloem" gepleegd werd en die wij woensdag reeds gemeld hebben:
Dinsdag, gelijk alle dagen, was Camiel Kerckhove in 't werk bij zijn broeder Francies Kerkhove: hij verliet 's avonds rond 10 1/2 ure zijn werk om naar huis te gaan; het machien der maalderij werd maar na 10 uren stil gelegd. De woningen der twee gebroeders Kerckhove zijn maar rond 2 à 300 meters afgelegen.
De vrouw van het slachtoffer Camiel Kerckhove was reeds te bed gegaan, om haren man af te wachten, toen zij rond 10 1/2 ure een geweerschot hoorde afgaan en daarna gericht en geroep. Zij stond op, maar dierf niet buiten gaan uit vrees dat er vreemde personen op het hof waren.
Eenige minuten later, niets meer hoorende en met vrees bevangen omdat haar man zoo lang wegbleef, ging zij toch buiten om hem te gemoet te gaan, maar eenige stappen ver op de gravier gekomen, zag zij hem op den boord der gracht uitgestrekt liggen; zij verschrikte zoodanig dat zij er niet dierf bijgaan, zij riep moord en liep haar schoonbroeder Francies Kerckhove opkloppen die reeds te bed gegaan was. Deze laatste is haastig opgestaan en tot bij zijn broeder gegaan; hij riep tot hem, maar hij kreeg geen antwoord; de ongelukkige was dood. De gendarmerie, aanstonds van den moord verwittigd, was reeds rond 1 ure ter plaats.
Camiel Kerckhove is eerst door een geweerschot in de billen en buik getroffen geworden en draagt niet min dan rond de 20 wonden van loodkorrels; hij moet op korten afstand getroffen zijn.
Daarna moest zijn aanvaller op hem gesprongen zijn, heeft hem met den kolf van het geweer zoo hevig geslegen op het hoofd dat de haan er afgesprongen is (men heeft hem ter plaats teruggevonden), en met een mes twee sneden in de keel gegeven: eene van ongeveer 15 centimeters en eene kleine van rond 8 centimeters; de spieren en de keelpijp zijn gansch afgesneden.
Er is in deze wreede moord ongetwijfeld eene wraak in 't spel; er bestaan zware vermoedens. Het parket, samengesteld uit de heeren onderzoeksrechter Heyvaert, de substituut Soenen, de wetsdoctor Van Caneghem en de greffier Staelens, is woensdag ter plaats gekomen en een neerstig onderzoek wordt gedaan.
Het verdriet der vrouw en vijf kinderen, waarvan de oudste maar 13 jaar oud is, is onbeschrijflijk.
Camiel Kerckhove was een voorbeeldig echtgenoot en een oppassend werkman. 't Was ook een sterk gebouwd persoon; en hij zou zeker goed zijnen man gestaan heben tegen zijne twee moordenaars, indien deze niet gewapend geweest waren.
De drijfveer. - In de gebuurte van het huis Camiel Kerckhove staat eene hofstede die vroeger aan de familie Kerckhove toebehoorde, en bewoond door den eigenaar X., een ongehuwd man die samenwoont met zijne zuster en verscheidene dienstboden.
't is juist over den aankoop van de hofstede van X. dat er tusschen hem en de familie Kerckhove oneenigheid bestaat. Herhaalde malen zou er zelfs ruzie ontstaan zijn tusschen de tegenstrevers, bij zooverre dat er 3 of 4 processen-verbaal opgemaakt wierden door de plaatselijke politie, voor het breken van ruiten, nachtgeraas, enz., ontstaan door deze oneenigheid.
Een getuige heeft verklaard dat X. en een zijner dienstboden zondag laatst geheel den morgend een jachtgeweer beproefd hebben, achter eene dorschmachien die op het hof stond.
De gerechtsheeren hebben inderdaad loodkorrels gevonden in een deurtje bij deze aangewezene plaats.
Tijdens eene huisoeking bij X. heeft men een oud geweer gevonden, maar de wapenmaker die het onderzocht, heeft bevonden dat dit wapen alreeds sedert geruimen tijd niet meer gediend had.
Overigens, niemand kan zeggen dat X. ooit meer dan een geweer in zijn bezit had.
Dat zijn de geruchten die te Thourout loopen en die wij slechts onder voorbehoud mededeelen. Immers in zulke zaken wordt er veel verteld....
Opzoekingen zijn woensdag en donderdag gedaan geweest om de twee moordtuigen - het geweer en het mes of het scheermes - te ontdekken, alsook de bebloede kleeren der moordenaars. Men heeft den aalput der hofstede X. geledigd, maar al die opzoekingen zijn vruchteloos gebleven.
Den schoonbroeder van het slachtoffer, C. genaamd, werd gevraagd wat hij dacht van de vermoedens die op X. en zijn dienstbode wegen. Hij antwoordde nagenoeg het volgende:
- X. is mijn kameraad niet. Hij is zelfs in ruzie met de famiie van mijne vrouw. Maar dat belet mij niet te zeggen dat ik twijfel. Ik ben in 't geheel niet zeker van hetgeen er gezegd wordt. 't En is op Camiel niet dat hij verbitterd was, maar op Frans. Met Frans was hij nog meest in oneenigheid over eene zaak van grond en van maalderij.
- Zou hij door de duisternis dan eenen voor den anderen niet genomen hebben? werd aan C. gevraagd.
- Dat is niet mogelijk: Frans is veel ouder dan Camiel en draagt geen baard, terwijl Camiel een langen baard heeft. En het was zoo donker niet om dat verschil niet te zien wanneer de moord bedreven werd. Nu, 't kan zijn dat ik mis ben; Camiel en X. kunnen onlangs in ruzie gelegen hebben. In alle geval, ik zie dat de rechters die slimmer zijn dan ik, X. gerust laten. Laat ons wachten om te zien indien zij bewijzen zullen krijgen. Dat is niet onmogelijk, maar....
En C. stak de hand omhoog, als wilde hij zeggen dat het niet goed is lichtzinnig een oordeel te vellen.
De lijkschouwing heeft donderdag plaats gehad; zij heeft bewezen dat Camiel Kerckhove bezweken is aan de gevolgen van de twee steken met een mes of een scheermes die de moordenaars hem toegebracht hebben. Maar deze steken hebben slechts de dood verhaast die onvermijdelijk eenige uren later zou voorgevallen zijn, ten gevolge van de loodkorrels die men zeer diep in den onderbuik gevonden heeft en die belangrijke levensdeelen getroffen hadden.
Men telefoneert ons uit Thourout:
Heden zaterdag morgend om 8 1/2, had de begravenis plaats van den ongelukkigen Camiel Kerckhove, onder een grooten toeloop van volk. Iedereen had deernis met de wreed getroffen familie.
Gisteren vrijdag hadden er huiszoekinen plaats, te Zedelghem waar de verdach(te) dienstbode woont waarvan wij hierboven spreken. Doch alle opzoekingen bleven vruchteloos.
Er wordt te Thourout van niets anders gesproken dan van deze afschuwelijke moord. Iedereen is het eens om te hopen dat de laffe moordenaars weldra zullen aangehouden worden om loon naar werken te krijgen.

Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 27.09.1909 (jg. 116, nr. 116), p. 2, kol. 5.
Thourout.
NOG DE MOORD. - Zooals wij gemeld hebben, had de begrafenis van den ongelukkigen Camiel Kerckhove zaterdag plaats, onder den toeloop van eene aanzienlijke menigte. De droefheid der echtgenoote Kerckhove, van hare vijf kleine kinderen en van de broeders van 't slachtoffer, die de lijkkist volgden, was pijnlijk om zien. Binst den dienst is de weduwe Kerckhove kwalijk geworden en moest weggeleid woren.
Op het kerkhof  hadden hertverscheurende tooneelen plaats: al de aanwezigen weenden.
Om 9 1/2 ure liep de droevige plechtigheid af.
Het parket van Brugge zet ievierig het onderzoek voort. Tot hiertoe hebben de magistraten maar vermoedens; er zijn geen stoffelijke bewijzen. 

Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 02.10.1909 (jg. 116, nr. 118), p. 2, kol. 4-5.
Thourout.
De schrikkelijke moord. - Twee aanhoudingen. - Er is nieuws in het onderzoek der schrikkelijke moord waarvan de molenaar Camiel Kerckhove het slachtoffer werd.
Woensdag avond werden twee aanhoudingen gedaan, tengevolge van eene getuigenis afgelegd door eenen achtbaren persoon. Gustaaf Bogaert en zijn dienstknecht Richard Verkeyn, werden aangehouden. 't Zijn juist die twee mannen die sedert de moord door de openbare mening als de plichtigen aangewezen werden.
Niettegenstaande de genomen voorzorgen, om het nieuws geheim te houden, liep het welhaast als een vuurtje rond. Toen men de beschuldigden naar het gevang van Thourout bracht, werden zij door eene groote menigte afgewacht die hen uitjouwde en hen zelfs wilde te lijve gaan. De twee mannen werden opgesloten in het gevang dat van de gendarmerie deelmaakt.
Gustaaf Bogaert is maar 21 jaar; hij werd nog nooit gestraft. Hij behoort tot eene achtbare familie van Zedelghem. Over zes jaar werd hij, door zijne ouders, op het gehucht "de Koornbloem", te zamen met zijne zuster, geplaatst. 't is sedert dien dat de ruzie met de familie Kerckhove dagteekent.
De tweede aangehoudene, Richard Verkeyn, is 26 jaar oud; hij werd vroeger nog veroordeeld voor dronkenschap, slagen en wonden, maar toch aanzag men hem niet als bekwaam in zulken afgrijzelijken moord mee te werken.
De zuster van Gustaaf Bogaert, die in de herberg "De Koornbloem" woont, niet ver van de plaats der misdaad, werd dondedag over de zaak ondervraagd.
- 't Is schrikkelijk wat wij tegenkomen, zegde zijn. Mijn broeder is onplichtig.
- Maar kunt gij zijn "alibi" niet bewijzen?
- Hij was in zijn huis binst de nacht van de moord. De gebroeders Verkeyn en ik kunnen dat getuigen.
Inderdaad, op den oogenblik der misdaad, wrochten de gebroeders Richard en Victor Verkeyn bij Bogaert. Den donderdag, hetzij twee dagen na de moord, vertrok Victor Verkeyn naar Frankrijk voor den beetenoogst, zooals hij ten andere verleden jaar gedaan had.
Een geweer, dat aan Richard Verkeyn toebehoorde, is verdwenen. Dienaangaande zegde de zuster van Bogaert dat er een onbekende in haar huis kwam den maandag (daags voor de misdaad). Het geweer hing aan de zoldering der herberg. De vreemdeling kocht het geweer en droeg het meê. Zoo zegt de zuster van den gevangene. Men leze verder de aanhouding van eenen verdachte in de zaak van den moordaanslag van Maldeghem. 't Is ook door de verdwijning van een geweer dat 't parket de aanhouding bevool.
- Ik heb het inzicht eene aankondiging in de gazetten te plaatsen om te vragen dat deze onbekende zich zou doen kennen, voegde de jonge dochter erbij.
Aangaande de moeilijkheden die zij en haren broeder hadden met de Kerckhove's zegde zij:
- Mijn vader had willen ons huis koopen, in openbare veiling. Maar het werd toegeslegen aan Pieter Kerckhove. Deze laatste lag weldra in oneenigheid met zijn broeder Francies en alsdan verkocht hij ons het huis uitterhand. Van daar komt de gramschap voort van de Kerckhove'n die ons zoo rap beschuldigen van al wat hier vorenvalt. Maar, voegde zij erbij, wij zijn alleen niet die in twist gelegen hebben met de Kerckhove'n. Volgens men mij gezegd heeft, moet de voruw van het slachtoffer iemand kennen die sedert tien jaar een eitje te pelen had met Kerckhove.
- Hebt gij dat niet gezegd aan de gendarmen als zij bij u gekomen zijn?
- 't Is eene vrouw die mij dat gezegd heeft en zij zou kwaad zijn indien ik dat moest overzeggen. Maar ik zal het nogtans moeten doen, want ik zou toch mijn broeder niet onschuldig kunnen laten straffen.
De twee aangehoudenen zijn langdurig ondervraagd geweest; zij schijnen met elkander in tegenspraak op verscheidene punten hunner verklaringen.
In stad was door de policie en gendarmen verteld dat de aangehoudenen vrijdag morgend met den trein van 8 ure naar Brugge zouden overgebracht worden. Maar zij deden zulks om het volk te verschalken. Ten einde erge moeilijkheden te voorkomen die voorzeker zouden voorgevallen zijn, werd besloten den eersten trein te nemen die van 5 u. 47 uit Thourout vertrekt. Intusschentijd werd door policie en gendarmen voorts verteld dat de overbrengst geheel zeker om 8 ure zou geschieden. Op deze uur stond er dan ook eene groote vomlsmenigte op de statieplaats. Maar zij bleef wachten om... niets te zien afkomen: In de grootste stilte waren de twee gevangenen met den eersten trein weggeleid.
Wat eigenlijk de aanhouding der twee verdachten veroorzaakt heeft, is de stellige verklaring van eene vrouw - en die verklaring is echt bevonden - dat zij daags na den moord, rond 5 ure 's morgends, Richard Verkeyn gezien heeft die blootsvoets van uit de richting van de plaats der misdaad geloopen is naar het huis zijns broeders - op ongeveer 600 meters afstand gelegen.
Het onderzoek wordt zeer neerstig voortgezet door het parket  van Brugge, hierin zeer ijverig geholpen door den bevelhebber der gendarmerie Defauw en den heer policie-commissaris.
Het zou niet verwonderen moesten er nog een of twee aanhoudingen geschieden. 

Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 09.10.1909 (jg. 116, nr. 121), p. 1, kol. 4-5.
Thourout.
De moord. - Het onderzoek wordt zeer ijverig voortgezet. Alle dage worden personen uit de streek gehoord die van verre of van bij iets zouden kunnen getuigen dat volgens de gerechtsdienaars kan helpen om meer klaarte in de zaak te brengen. Men spreekt nog steeds van een of twee andere aanhoudingen.
Gustaaf Bogaert en Rich. Verkeyn blijven vastzitten.
Dinsdag aanstaande zullen er een zeker getal getuigen ondervraagd worden in het kabinet van den heer onderzoeksrechter Heyvaert, te Brugge.
Eilaas! 't is droevig om vast te stellen: iedereen riep Barabas op twee personen voor dat zij aangehouden werden: 't en kon niemand anders zijn, zegde men; maar ja, nu deze personen vastzitten, zoeken degenen die tegen hen riepen, en zegden eene of andere bezwarende getuigenis in te brengen te hebben, nu zoeken zij hunnen knikkers uit de ronde te trekken: ze onvluchten deze die met het onderzoek gelast zijn; kortom ze zwijgen als een graf. Nog een beetje, en ze zouden de aangehouden personen reeds willen zien loslaten.
Het gerecht heeft een persoon ondervragd wonende zeer dicht de plaats waar de moord gepleegd is. Deze persoon heeft geheel zeker het vuurschot gehoord. Men heeft verscheidene redens, om daarvan overtuigd te zijn. Ehwel! hij houdt staande dat hij den knal niet gehoord heeft.
Zou de vrees voor het gerecht te verschijnen, voor iets zijn in deze houding van vele getuigen? Of wel is het schrik voor de verdachte personen die men, met de waarheid te zeggen, zou bezwaren?
En men vraagt zich af indien 't zelfde niet zou mogen gezegd worden van zoo menige andere gruwelijke misdaden, zooals van Ingelmunster, Wynghene?
Men zegt dan: 't Is een schande dat het gerecht de daders niet ontdekt. En men wil zelf niet meehelpen om de waarheid te doen uitkomen.

Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 13.11.1909 (jg. 116, nr. 136), p. 2, kol. 1-2.
West-Vlaanderen.
Thourout.
De moord. - Men heeft nog den afgrijselijken moord niet vergeten die gepleegd werd op Camiel Kerckhove, 43 jaar, molenaar, wonende te Thourout, op het gehucht de "Koornbloem".
Kerckhove had den avond doorgebracht bij zijn broeder Frans; in het naar huis gaan werd hij  's avonds, rond 10 1/2 ure, door een geweerschot neergeveld. De moordenaars wierpen zich daarna op den gekwetste en sneden hem de keel af. Dit gebeurde dinsdag 21 September, op een twintigtal stappen der woning van het slachtoffer.
Zekere Gustaaf Bogaert, 20 jaar, en diens knecht, Richard Verkeyn, verdacht dien laffen moord gepleegd te hebben, werden aangehouden eenige dagen na de misdaad.
Het aanhoudingsmandaat tegen de vermoedelijke daders werd door de kamer van beschuldigingen bekrachtigd en, alhoewel het gerecht overtuigd was de plichtigen in handen te hebben, bleven Bogaert en Verkeyn alle deelneming aan de misdaad halsstarrig loochenen. Deze weke is er eindelijk licht beginnen komen in dit afgrijselijke drama; het onderzoek heeft thans een gewichtige stap vooruit gegaan.
Camiel Kerckhove en zijn broeder Frans oefenden samen den molenaarsstiel uit. Hunne zaken gingen goed vooruit. Camiel was de spil waarop gansch de doening draaide. Hij woonde op korten afstand van den molen, die aan de zorgen van zijnen broeder Frans was toevertrouwd; het slachtoffer was gehuwd en had zeven minderjarige kinderen.
Gustaaf Bogaert, 20 jaar, zoon van eene welstellende familie van Zedelghem, kwam zich, voor eenigen tijd, met zijn zuster Leontine, 19 jaar, te Thourout vestigen op de wijk Koornbloem.
Zij begonnen insgelijks eenen molen uit te baten, in de nabijheid der doening van Kerckhove's en namen in hunnen dienst een jongeling uit de buurt, Richard Verkeyn. De zaken van de Bogaert's gingen in het geheel niet vooruit en, in de gegeven voorwaarden, was de ondergang in 't verschiet. 
Het duurde niet lang of het afloopen en opdoen van klanten veroorzaakte tusschen de twee mededingende familiën eene diepe afgunst.
Niet zelden ook werd er getwist, bij zoover dat de plaatselijke policie herhaalde malen verplicht was tegen de ruziemakers handelend op te treden.
BEZWARENDE OMSTANDIGHEID. - In de gegeven omstandigheden werd Gustaaf Bogaert onmiddelijk verdacht de misdaad gepleegd te hebben.
In de herberg dde "Koornbloem", waar Bogaert woont met zijne zuster, tot daags voor de misdaad, hing er een tweeloop aan den muur. Sedert dien is dit wapen spoorloos verdwenen.
Daarover ondervraagd, verklaarde de beschuldigde dat hij zijn geweer in den morgen van den moord aan een onbekenden verbruiker had verkocht.
Eene gewichtige getuigenis werd afgelegd door eene vrouw uit de buurt. Zij verklaarde dat in den morgen, na de misdaad, bij zonsopgang, zij Richard Verkeyn, knecht bij Bogaert, barvoets uit het land heeft zien komen om het huis zijns broeders, Victor Verkeyn, - die daar ook in de nabijheid woont, - binnen te loopen. Twee of drie dagen na de misdaad, vertrok Victor Verkeyn naar Frankrijk.
EENE DRIJFVEER. - Op zondag 15 Oogst, eenige weken voor den misdaad, was Leontine Bogaert, zuster van den bijzondersten beschuldigde, met eene harer vriendinnen afgesproken om naar de kermis van Zedelghem te rijden. Richard Verkeyn, knecht bij haren broeder die - zooals het overige van dit verhaal het zal bewijzen - haar minnaar was, moest haar, per velo, naar Zedelghem gaan vervoegen.
Echter moest een onvoorzien voorval dit ontwerp van kermistochtje dwarsboomen.
De Bogaert's bezaten een peerd, maar beschikten niet over een fatsoenlijk rijtuig. Zoo moest Leontine op zoek naar een gespan bij de geburen, die aan haar verlangen niet hadden kunnen voldoen. Van uitstapje kon er dus geen spraak meer zijn. Richard Verkeyn, hierover ingelicht, trok dan ook niet naar Zedelghem en ging zich vermaken, met vrienden, in de naburige herbergen.
In het begin van den namiddag nochtans, had Leontine Bogaert eene koets in leening gekregen. Zij vertrok onmiddellijk naar Zedelghem kermis, niet met Richard Verkeyn - daar zij niet wist waar hij zich op dit oogenblik bevond om hem te kunnen verwittigen - maar met Victor Verkeyn, broeder van Richard, die per velo, het gespan naar Zedelghem vergezelde. Na den namiddag op de kermis te hebben doorgebracht, keerde zij 's avonds, in gezelschap van den jongeling, naar Thourout terug. Victor, na zijnen velo langs achter in het rijtuig te hebben gelegd, had nevens Leontine plaats genomen.
Zoo kwam het gevaarte aan, op de "Koornbloem" rond 7 uur 's avonds.
Ondertusschen was Richard Verkeyn, die vernomen had dat Léontine algelijk naar Zedelghem was vertrokken, naar Bogaert's gegaan om de terugkomst van het meisje af te wachten. Maar wanneer hij, bij hare terugkomst, bemerkte dat zijn broeder Victor, in zijne plaats, de reis had medegemaakt, riep hij uit, in eenen aanval van jaloerscheid: "Ach! gij valschaards die ge zijt!"
De twee gebroeders werden handgemeen. De tusschenkomst van Bogaert's grooten hond stelde een einde aan het gevecht. Het beest had zich op Victor geworpen, daar hij vreemd aan den huize was, en had hem verscheidene gevaarlijke beten toegebracht.
Er valt op te merken dat Leontine Bogaert stellig loochende ooit liefdebetrekkingen te hebben gehad met haren knecht, Richard Verkeyn. De voorgaande feiten, door het onderzoek vastgesteld, bewijzen het tegenovergestelde. Voor de wezenlijkheid gesteld, heeft zij dan ook geëindigd met te bekennen.
Het gerecht is overtuigd dat Leontine Bogaert ten volle vreemd is aan de moord. Maar uit deze betrekkingen besluit men dat de knecht Richard Verkeyn, haren broeder Gustaaf Bogaert zou geholpen hebben in den moord, om alzoo, door den invloed van Gustaaf, met Leontine te mogen trouwen.
Gustaaf Bogaert en Richard Verkeyn zullen voor het assisenhof van West-Vlaanderen verzonden worden. 

Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, woensdag 24.11.1909 (jg. 116, nr. 141), p. 1, kol. 3.
Thourout.
DE MOORD. - EENE INVRIJHEIDSSTELLING. - De molenaar Bogaert en zijn dienstknecht Verkeyn, op 30 september laatst aangehouden als verdacht plichtig te zijn aan den moord op Kerckhove, zijn gisteren dinsdag voor de raadskamer der rechtbank verschenen.
Bogaert werd in vrijheid gesteld bij gebrek aan bewijzen. De aanhouding van Verkeyn is bekrachtigd. 

Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 22.12.1909, (jg. 116, nr. 153), p. 2, kol. 5.
West-Vlanderen. Thourout.
De moord van Thourout. - Wij vinden volgende bericht in de gazetten van Thourout van zaterdag laatst:
"Oproep tegen goede belooning.
Iedereen, twintig uren in 't ronde, kent dien afschuwelijken moord op Camiel Kerckhove te Thourout. Men weet dat onzen broeder eerst door een geweerschot neêrgeveld, dan het hoofd met kolfslagen verbrijzeld en eindelijk de keel afgesneden werd.
Iedereen weet dat Richard Verkeyn verdacht, aangehouden en te Brugge werd opgesloten onder andere bezwarens, omdat zijn geweer des zondags te voren geprobeerd, daags na de moord verdwenen was. Iedereen weet dat Verkeyn beweert zijn geweer daags voor den moord verkocht te hebben aan eenen onbekende.
Het is onverstaanbaar dat de verdachte personen geenen oproep deden opdat dien onbekende zich zou verklaren en zeggen: Hier is het geweer.
Welnu, wij, familie van den vermoorde om ter wille van de waarheid, wij bieden eene goede belooning aan den kooper, die het geweer van Verkeyn ongeschonden in de brigade van Thourout inlevert."
"De familie Kerckhove."

Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 23.03.1910, p. 2, kol. 1
Thourout.
DE MOORD. - IN VRIJHEID GESTELD. - Onze lezers zullen zich nog de moord herinneren die in de maand september 1909 gepleegd werd op Camiel Van de Kerckhove, 43 jaar, maaldersgast bij zijn broeder. De genaamde Richard Verkeyn 35 jaar oud, werd den 27 september aangehouden en naar de gevangenis van Brugge overgebracht, onder betichting de moordenaar te zijn van de ongelukkigen Van de Kerckhove. De raadskamer der rechtbank van Brugge had het aanhoudingsmandaat tegen Verkeyn bekrachtigd. Deze laatste verscheen maandag (21 maart) voor de kamer van inbeschuldingstelling van het beroepshof van Gent, die de beslissing der raadskamer van de rechtbank van Brugge verbroken heeft. Bijgevolg werd Richard Verkeyn maandag namiddag in vrijheid gesteld.

Gazette van Kortrijk, 35ste jg., nr. 24, donderdag 24 maart 1910, p. 2, kol. 4.
Thourout
- In vrijheid. Onze lezers zullen zich nog de moord herinneren die in de maand september 1909 gepleegd werd op Camiel De Kerckhove, 43 jaar oud, maaldersgast bij zijn broeder. De genaamde Richard Verkeyen 35 jaar oud, werd den 27 september aangehouden en naar de gevangenis van Brugge overgebracht, onder betichting de moordenaar te zijn van de ongelukkigen De Kerckhove. De raadskamer der rechtbank van Brugge had het aanhoudingsmandaat tegen Verkeyen bekrachtigd. Deze laatste verscheen maandag (21 maart) voor de kamer van inbeschuldingstelling van het beroepshof van Gent, die de beslissing der raadskamer van de rechtbank van Brugge verbroken heeft. Bijgevolg werd Richard Verkeyen maandag namiddag in vrijheid gesteld.

--------------

De molenaarsfamilie Kerckhove
Joannes "Jan" Kerckhove, geboren te Waardamme op 10 januari 1787 en overleden te Torhout op 21 augustus 1873. Hij huwde te Torhout in 1813 met Eugenia "Reine" Ryde (1786-1851)

Zoon:
Carolus "Charles" Kerckhove, molenaar-herbergier, geboren te Torhout op 25 oktober 1814 en er overleden op 12 november 1893.
Hij huwde te Torhout op 10 mei 1843 met Francisca Vande Kerckhove, herbergierster, geboren teTorhout op 6 november 1818 en overleden te Torhout in 1901. Zij was de dochter van Carolus Vande Kerckhove (°Krtemark 21.12.1786) en Coleta D'Hondt (°Ruddervoorde 30 september 1793.

Kinderen:
1. Seraphina Kerckhove (Torhout 1844 - 1908)
2. Rosalia Kerckhove (°Torhout 1846)
3. Francis Kerckhove (°Torhout 10.08.1850), gehuwd te Aartrijke op 10 september 1894 met Leona Denoo (1869-1953).
   Kinderen:
   a. Maria Sylvie Kerckhove (°Torhout 1895)
   b. Richard Henri Kerckhove (°Torhout 1896)
   c. Julie Emilie Kerckhove (Torhout, 1898-1898)
   d. Adronie Julie Kerckhove (°Torhout 1900)
   e. Henri Joseph Kerckhove (Torhout, 1903-1904)
   f. Lucia Herminie Kerckhove (Torhout, 1906-1906)
   g. Henri Maurice Kerckhove (°Torhout 1907)
   h. Leonie Kerckhove (°Torhout 1908)
   i. Emile Marie Kerckhove (°1908)
4. Pieter Kerckhove, geboren te Torhout op 12 november 1853.
Gehuwd te Torhout op 2 noember 1887 met Juliana Messelier (°Bekegem 13 mei 1852). Zij was een eerste keer gehuwd met Edouard Moenaert die in 1886 overleden was.
    Uit het huwelijk met Pieter Kerckhove:
    a. Eugenie Kerckhove (°Torhout 1888)
    b. Octavie Kerckhove (1892-1981)
    c. Franciscus Kerckhove (°Torhout 24.10.1892)
5. August "Odo" Kerckhove (°Torhout 22 mei 1856 - +Ruddervoorde 14 juni 1917), gehuwd met Julia Vanslambrouck (1862-1922). Elf kinderen
6. Lucia Kerckhove (°Torhout 1858)
7. Julie Kerckhove (°Torhout 1860)
8. Marie Louise Kerckhove (Torhout, 1863-1866)
9. Camillus Kerckhove, mulder. Geboren te Torhout op 26 november 1865 en overleden (vermood) te Torhout op 21 september 1909, 43 jaar oud.
Hij huwde te Torhout op 18 juni 1894 met Octavie Marie Loobuyck. Hij was geboren te Torhout op 25 december 1866 en overleed er op 10 oktober 1930.
Zij hadden als kinderen:
a. Charles Kerckhove, geboren te Torhout op 1 januari 1896 en overleden te Brugge op 10 maart 1970. Gehuwd te Torhout op 28 september 1920 met Irma Maria Vangheluwe (1894-1978)
b. Henri Albert Kerckhove, geboren te Torhout op 8 april 1899 en overleden te Torhout po 8 februari 1971. Gebuwd te Zedelgem op 29 april 1925 met Helena Verduyn (°1901) en een tweede maal op 27 januari 1935 met Albertine Benoot (1901-1995).
c. Rosalie Adronie Kerckhove (1900-1965)
d. Leonie Adronie Kerckhove (1902-1968).

Johan Sabbe, "Daniël spit moordzaak uit 1909 uit voor jaarboek van heemkring", Krant van West-Vlaanderen, 01.01.2021.
Daniël Lansens bij de molen die wijlen Maurice Hollevoet, kleinzoon van moord-slachtoffer Camiel Kerckhove, bij zijn huis in de Korenbloemstraat liet bouwen. (JS)
TORHOUT - Een bloedige moord op 21 september 1909 op ‘t Rozeveld leidde destijds tot een gerechtelijk onderzoek dat liefst vier jaar duurde. Met twee verdachten, maar uiteindelijk geen bewijzen en dus geen veroordelingen. Daniël Lansens, die al sinds 1982 op de wijk woont, spit de zaak uit. Zijn verhaal van liefst 50 pagina’s staat straks in het nieuwe jaarboek van de geschied- en heemkundige kring Het Houtland.
Daniël (64) woont met zijn vrouw Kristien Vancompernolle (64) in de Korenbloemstraat, op enkele honderden meters van waar molenaar Camiel Kerckhove, officieel Camillus, op die dramatische septemberavond eerst met een hagelgeweer werd neergeschoten en vervolgens brutaal de keel overgesneden. Jarenlang stond er ter nagedachtenis van hem een ijzeren kruis op de plaats van de feiten, vlakbij het afslagje naar de doodlopende Kleine Korenbloemstraat. Aan de overzijde van de straat liet wijlen Maurice Hollevoet, van 1977 tot en met 1982 schepen van de stad en kleinzoon van het slachtoffer, bij zijn huis een kleinere versie bouwen van de windmolen die jarenlang in de buurt heeft gestaan.
Rijksarchief in Brugge
Daniël heeft al langer interesse in de lokale geschiedenis. Hij kijkt als lid van de heemkring telkens uit naar het jaarboek vol boeiende artikels. Dit keer heeft hij zélf een ruim aandeel in de redactie ervan, want een verhaal van 50 bladzijden is niet niets.
“Ik heb me gebaseerd op getuigenissen van nakomelingen van Camiel en vooral op het gerechtelijk dossier van liefst 8 centimeter dik, dat ik in het Rijksarchief in Brugge kon raadplegen”, zegt hij. “Ik heb de lijvige bundel gefotografeerd en me door die honderden bladzijden geworsteld: van a tot z handgeschreven documenten. Mijn gedetailleerde verhaal is het resultaat. Geleidelijk aan vielen de puzzelstukjes op hun plaats.”
Ruzie tussen molenaars
In de negentiende eeuw plaatste Charles Kerckhove langs de Korenbloemstraat een windmolen, die hij tweedehands had gekocht. Hij runde bij de molen herberg De Korenbloem. Hij kreeg vier zonen: Francis, Petrus, Augustus en Camillus. Francis, de oudste, zette begin jaren 1900 het café voort en Camiel werd de molenaar.
Toen Petrus Bogaert, afkomstig van het gehucht De Leeuw in Zedelgem, de molen en het café kon kopen, zaten Francis en Camiel plots zonder werk. Om hen te helpen, bouwde hun broer Augustus aan de overzijde van de straat het café De Nieuwe Korenbloem plus een maalderij. Meteen felle concurrentie tussen de families Bogaert en Kerckhove met een hoog oplopende burenruzie tot gevolg.
Geen bewijzen gevonden
Toen Camiel, een kloeke kerel, op 21 september 1909 om 22.20 uur op straat vermoord werd, keek iedereen direct in de richting van Gustaaf Bogaert, de zoon van Petrus, en diens knecht Richard Verkeyn. Maar nooit kwamen er bewijzen daarvoor aan het licht. Toch prijkte nadien op het ijzeren herdenkingskruis de tekst: Hier hebben B en V op laffelijke wijze Camillus Kerckhove vermoord.
“In mijn artikel spit ik het verhaal uit zonder iemand met de vinger te wijzen”, zegt Daniël Lansens. “Het is uiteraard niet aan mij om mensen te beschuldigen.”
Het jaarboek kost 25 euro. Info: daniel.lansens56@gmail.com of desender.decramer@scarlet.be.




Literatuur

Gedrukte bronnen
Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 22.09.1909 (jg. 116, nr. 114), p. 2, kol. 1. 
Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 25.09.1909 (jg. 116, nr. 115), p. 2, kol. 2-3.
Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 27.09.1909 (jg. 116, nr. 116), p. 2, kol. 5.
Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 02.10.1909 (jg. 116, nr. 118), p. 2, kol. 4-5.
Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 09.10.1909 (jg. 116, nr. 121), p. 1, kol. 4-5.
Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 13.11.1909 (jg. 116, nr. 136), p. 2, kol. 1-2.
Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, woensdag 24.11.1909 (jg. 116, nr. 141), p. 1, kol. 3.
Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 22.12.1909 (jg. 116, nr. 153), p. 2, kol. 5.
Gazette van Brugge en van de Provincie West-Vlaanderen, 23.03.1910, p. 2, kol. 1.
Gazette van Kortrijk, 35ste jg., nr. 24, donderdag 24 maart 1910, p. 2, kol. 4.

Werken
K. De Flou, Woordenboek der toponymie van westelijk Vlaanderen, Vlaamsch Artesië, het land van den Hoek, de graafschappen Guines en Boulogne en een gedeelte van het graafschap Ponthieu, Brugge, deel 8, 1928, kolom 279-280. Roger Haelewijn, Torhout in oude prentkaarten, Zaltbommel, 1979.
Roger Haelewijn, Torhout onder het Frans bestuur, Brussel, Gemeentekrediet, 1966.
Roger Haelewijn, Torhout onder het Hollands bestuur, Torhout, 1967.
Michiel Mestdagh, Archief beelden Torhout, Gent, 2002.
Michiel Mestdagh, Torhout. De geschiedenis van een stad, Torhout, 2000.Michiel Mestdagh, Torhout, 1750-1950. Twee eeuwen stadsgeschiedenis, Brugge, 1989.Michiel Mestdagh, Torhout. De geschiedenis van een stad, Torhout, 2000, p. 125, 131.
P. Vanneste m.m.v. S. Moeykens & T. Callens, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Torhout, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL28, 2007.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-U, Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2003.

Persberichten
Johan Sabbe, "Daniël spit moordzaak uit 1909 uit voor jaarboek van heemkring", Krant van West-Vlaanderen, 01.01.2021.

Overige foto's

<p>De Korenblomme<br>De Korenbloem<br>De Koornbloem</p>

Duitse oorlogskaart, 1914-1918 (coll. Ton Meesters, Breda - uitg. als prentkaart Stichting Levende Molens, Roosendaal, 2007)

<p>De Korenblomme<br>De Korenbloem<br>De Koornbloem</p>

De replica (folie) uit 1985. Foto Pol Vanneste, 2007

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: woensdag 17 februari 2021

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens