De Volmerbekemolen was een houten korenwindmolen aan de zuidwestzijde van de Bergstraat, aan de overzijde van de vroegere molenaarshoeve (nr. 4), op de hoek met de Kleine Hazewindstraat, op 2,9 kilometer ten noordwesten van de kerk van Hooglede.

De molen wordt aangeduid op:
- Ferrariskaart (ca. 1775), met het bruin symbool van een staakmolen: "Volmerbeke Molen"
- Atlas der Buurtwegen (1844): "Volmersbekemolen"
- Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850): "M(oul)in de Vonderbeke
- Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860): "Moulin de Volmersbeek"

Het was de banmolen van de heerlijkheid Volmerbeke.
Hij werd voor 1550 gebouwd. De molen was bij een boerderij gelegen.
Het molenerf was doorheen de eeuwen eigendom van de opeenvolgende heren van Volmerbeke. De molen was één van de weinige in de streek die niet vernield werd tijdens de godsdiensttroebelen. In 1588 werd hij samen met de heerlijkheid Volmerbeke verkocht aan de Roeselaarse koopman Gillis Coucke.

Toen na de brandstichting van Hooglede-centrum in augustus 1590 er geen windmolen meer aanwezig was in het centrum van Hooglede, werd overwogen om de Volmerbekemolen aldaar over te brengen, maar dat plan ging niet door, o.m. door de tegenstand van de eigenaar van de molenwal van de vernielde molen.

De molen werd door de heren van Volmerbeke steeds aan molenaars verpacht.

Ook na de Franse revolutie bleef het kasteel in het bezit van de adellijke familie van Rockelfing de Nazareth. Op  24 september 1891 werd de molenhoeve verkocht aan landbouwer Jozef Colpaert-Vergote, landbouwer te Gits (zie bijlage).

Eigenaars sinds 1834
- 1834, eigenaar: van Rockelfing de Nazareth Louis Carolus, eigenaar te Gent
- 14.12.1860, deling: Kervyn d'Oudmoreghem - van Rockelfing de Nazareth Valentinus Ludovicus Ghislenus (de vrouw), eigenares te Mariakerke (notaris Eggermont)
- later, erfenis: Kervyn d'Oudmoreghem - van Rockelfing de Nazareth Valentinus Lodewijk Ghislenus, de weduwe en consoorten (overlijden van Valentinus)
- 19.03.1873, deling: Kervyn d'Oudmoreghem - van Rockelfing de Nazareth Valentinus Lodewijk Ghislenus, de weduwe, eigenares te Mariakerke (notaris Lammens)
- 17.10.1886, erfenis: Kervyn d'Oudmoreghem - van Rockelfing de Nazareth Valentinus Lodewijk Ghislenus, de kinderen (overlijden van de weduwe)
- 15.12.1887, deling: Geelhand - Kervyn d'Oudmoreghem Alfred Dieudonné Paul Joseph, eigenaar te Schoten (notaris Vanassche)
- later, erfenis: de weduwe (overlijden van Alfred Geelhand)
- 24.09.1891, verkoop: Colpaert-Vergote Joseph, landbouwer te Gits (notaris Vanassche)
- 05.04.1905, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Joseph Colpaert)

Rond 1850 was Carolus Cloet de pachter-molenaar.

De laatste molenaar was Victor Maes. Op "Schuwe Maandag" 19 oktober 1914, werd zijn hoeve bestormd door het Reserve Infanterie Regiment nr. 215, aangevoerd door Oberst von Oertzen, dat zich op de Vosseberg in twee colonnes had gesplitst. Nabij deze hoeve had rond de middag een Franse artilleriebatterij gestaan die de Duitsers bij het Leenbos had beschoten. De verbittering voor de Duise verliezen aldaarwerd uitgewerkt op Victor Maes. Hij werd bruut uit de kelder gehaald, waar hij juist bezig was met boter karnen. Ze dwongen hem mee op te stappen met de Duitse colonne naar Staden. In die colonne bevonden zich onder meer ook negen gegijzelde mannen uit Gits. Victor Maes zou nooit meer terugkeren: hij werd gefusilleerd in Staden. Hij werd slechts 36 jaar oud. In december 1914 werd hij ontgraven en bijgelegd nabij de tramlijn naast zes andere neergeschoten burgers. Pas na de oorlog werd zijn stoffelijk overschot naar Hooglede overgebracht.

In 1911 werd de molen gesloopt. Er bleken grote herstellingen nodig te zijn.
Spijtig genoeg is van de molen geen foto bekend. De molensteen op de boerderij (aan de overkant van de Bergstraat) is het enige wat nog aan de aloude Volmerbekemolen herinnert. 

Lieven DENEWET

Archieven
Rijksarchief Gent, Familiearchieven (familie de Rockolfing)
Gewestelijke Directie van het Kadaster te Brugge

Uitgegeven bronnen
Ferrariskaart (ca. 1775)
Atlas der Buurtwegen (1844)
Topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850)
Kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1860)

Werken
Lieven Denewet, Windmolens vroeger en nu. Hooglede-Gits, Hooglede, 1979.
Karel De Flou, "Toponymisch Woordenboek van Westelijk Vlaanderen ..." (onder Volmerbeke, Volmerbekemolen)
Herman Holemans, Westvlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel III. Gemeenten H-J, Kinrooi, Studiekring Ons Molenheem, 1995, p. 31.
Désiré De Laey, Geschiedkundige aanteekeningen over Hooghlede, Roeselare, J. De Meester- Roeselare, 1902.
Freddy Anckaert & F. Vanacker, Hooglede door de jaren heen, Hooglede, 1995, 2 dln
Marcel Vermeulen, Hooglede in vroeger dagen, Hooglede, 1973.
Geert Hoornaert, Roeselaarse molenkroniek (vervolg - 2), Rollarius, XX, 1991, 1.
Geert Hoornaert, Roeselaarse molenkroniek (vervolg - 3 en slot), Rollarius, XXII, 1993, nr. 2.
G. Dumon, Over Roeselaarse Handelaarsfamilies in de 16de eeuw (Coucke-Deechbroot), Vlaamse Stam, XXXI, 1995.
Guido Aerbeydt, Jan Deechbroot, Rollarius, XIX, 1990, nr. 1.
E. Strubbe, Prosopografische studie, fiche Lauwers Coucke, in: De Magistraat van het Schependom Roeselare 1578-1626, Roeselare, 2004, p. 152-154.
E. Strubbe, Prosopografische studie, fiche Gillis Coucke, in: De Magistraat van het Schependom Roeselare 1578-1626, Roeselare, 2004, p. 154-156.
Paul Billiet, Staden 1914-1918.
Mededeling door landbouwer Michel Maes, bewoner van de vroegere molenhoeve en zoon van de laatste molenaar Victor Maes, aan Lieven Denewet in 1979.
Jozef Maes, "Rondom de oude molens van Hooglede", De Belgische Molenaar, 22.06.1976.
Dirk Verhelst, "Vleugels boven Hooglede-Gits 1914-1918", Koekelare, 2008,  p. 37.
"Edward Vermeulen (Warden Oom). Nalatenschap", Langemark, Vonksteen, 1964, p. 23-24.

Mondelinge info
Nestor Maes (Hooglede, 1913-1987), landbouwer op de vroegere molenaarshoeve, zoon van de laatste molenaar Victor Maes, aan Lieven Denewet in 1979.