Molenzorg

Wijtschate (Heuvelland), West-Vlaanderen


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Molen Vandevivere
Vande Vyveres molen
Deneckermolen
Viversmolen

Ligging
Mesenstraat
8953 Wijtschate (Heuvelland)

1,9 km ZO v.d. kerk
kadasterperceel D94


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen, oliemolen
Gebouwd
voor 1748
Verdwenen
1914, oorlog
Beschrijving / geschiedenis

De Molen Vandevivere, in de volksmond Viversmolen, was een houten graan- en oliewindmolen, type driezolder-staakmolen. Hij stond halverwege de weg van Wijtschate naar Mesen, op een halve kilometer van de Blauwe Molen.

De staakmolen werd voor 1748 gebouwd.

Hij staat aangeduid als staakmolen op de Ferrariskaart van ca. 1775.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Delobel Romanus, rentenier te Mesen
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Romanus Delobel)
- 01.02.1840, ruil: Deneckere Justinus Lucas, olieslager te Mesen (ruilt met Deneckere Luc, olieslager te Mesen) (notaris Victoor)
- 1840, molenaar: Wullepit
- 23.12.1850, ruil: Deneckere Eugenius Benedictus, eigenaar te Mesen (ruilt met Deneckere Justin Luc, rentenier te Duinkerke)(notaris Tommens)
- later, erfenis: de erfgenamen (overlijden van Eugenius Deneckere)
- 02.03.1852, deling: Deneckere Adèle Camille Adelaïde, handelaarster te Ieper (notaris Rommens)
- 02.03.1852, verkoop: Picavet Augustine Josèphe, weduwe Hosdez J.J., zonder beroep te Wijtschate (notaris Rommens)
- 09.09.1853, verkoop: Baelen-Deman Pieter Joannes, landbouwer te Zonnebeke (notaris Rommesn)
- 29.03.1858, verkoop: Vandevivere-Dekindt Edouard, molenaar te Zonnebeke (notaris Veys)
- 17.08.1887, erfenis: de weduwe en de kinderen (overlijden van Edouard Vandevivere)
- 09.05.1903, erfenis: de kinderen (overlijden van de weduwe Dekindt van Edouard Vandevivere)
- 09.09.1903, verkoop: Vandevivere-Decrock Emile, molenaar te Wijtschate (notaris Thevelin)

De Viversmolen werd in 1914, in het begin van de eerste wereldoorlog, vernield. 

Lieven DENEWET, Guy MENU & Herman HOLEMANS

Bijlagen

Archiefgegevens over de molen Vandevivere (Guy Menu, Ieper) 

De landbouwgronden behoorden aanvankelijk toe aan de abdij van Voormezele.

De hoeve Paulus Deconinck (en vervolgens zoon Louis Deconinck - Debobel) is de hoeve aan de overzijde van de windmolen.

De molen met behuizing werd benut door de weduwe Parquet en vervolgens in 1782 door Theodor Delobel. 

Folio uit het Fonds Merghelynck, nr. 133bis: Rentegelden abdij Voormezele, 1756. Tekening van landerijen met windmolen.

Ontvangstenboek abdij Voormezele 1768-1795. 

Uit het register Generael gebruijck (nr. 4299) van de abdij Voormezele, blz. 39 nr. 70: getrokken uit de hofstede in gebruik door Deconinck Paulus, vercheinst aan Parquet Weduwe voor 29 jaren, waar de oliemolen en huizingen opstaan, pacht beginnende 1 september 1748 met einde 1 september 1777. Deze 150 roeden zijn nu in cheins door Delobel Theodor, voor 36 jaren.

Uit het ontfanckboek (4298) van enige goederen van d’ abdij Voormezele, nr. 70: ‘150 roeden, getrokken uit een partie, deel makende van de hofstede in gebruik door Deconinck Paulus, volgens handboek van de heer prelaet f° 126. Vercheinst aan Parquet Laurens alwaar de oliemolen met huizingen opstaan, voor 29 jaren, beginnende 1 september 1748. Op 21 april 1782 werd de cheins verlengd aan Theodor Delobel voor 36 jaren, à 9 gulden : 16 : 0, ontvangen 1 september 1792 – 1793 – 1794 – 1795 – 1796’.

Franse Hoofdbesturen nr. 659: nr. 32, affiche 179, art. 15 van 9 prairial l’an VII, ’50 roeden grond met huis en windmolen, aanpalende oost en zuid de grond van de abdij Voormezele, door Deconinck Louis in gebruik, west de weg van Mesen naar St. Eloij, noord een weg’.

Fonds Merghelynck nr. 133Bis Terrier der landen: Rentegelden aan de abdij, 1756 – oliemolen en huyserie Laurens Parquet.

Kadaster Popp, omstreeks 1850, legger nr. 1006: sectie D nr. 93 huid 1a 30ca, nr. 94 molen 4a, nr. 95 tuin 9a, in eigendom van Justin Deneckere te Mesen.

Op 20 juni 1853 werd de molen verkocht en was toen in gebruik door Charles Vandemoortele, krant Le Propagateur 11 juni 1853. 

De molen bleef aanvankelijk in het bezit van de familie Delobel.

Op 18 mei 1808 was Fidele Amand Theodor Delobel, huillier de profession, aanwezig op het huwelijk van zijn dochter Libarie Colete met Charles Bertehlemé Deneckere, medecin.

In september 1833 werd de oliewindmolen in Wijtschate, langs de steenweg van Mesen naar Ieper openbaar verpacht. Men moest zich wenden tot Romanus Delobel (Le Propagateur 21 september 1833).

Daarna ging ze over op de familie Deneckere.

Voor 1851 was Benoit Deneckere eigenaar, in 1851 was dat Justin Deneckere, olieslager van Mesen (Le Propagateur, woensdag 19 maart 1851).

Literatuur

Archieven
Stadarchief Ieper, Fonds Merghelynck, nr. 133bis. Rentegelden abdij Voormezele, 1756. Tekening van landerijen met windmolen.
Stadarchief Ieper, Fonds Merghelynck. Ontvangstenboek abdij Voormezele, 1768-1795.
Stadsarchief Ieper, Fonds Merghelynck. nr. 4299, Register "Generael gebruijck " (van de abdij Voormezele, f° 39, nr. 70.
Stadsarchief Ieper, Fonds Merghelynck, nr. 4298, ontfanckboek van enige goederen van de abdij Voormezele, nr. 70, f° 126.
Stadsarchief Ieper, Fonds Merghelynck, nr. 133bis. Terrier der landen: Rentegelden aan de abdij (1756).
Rijksarchief Brugge, Franse Hoofdbesturen, nr. 659: nr. 32, affiche 179, art. 15 (9 prairial an VII).

Gedrukte bronnen
Kadaster Popp, legger gemeente Wijtschate (ca. 1850), nr. 1006.
Le Propagateur, 11 juni 1853 (verkoop op 20 juni 1853)
Le Propagateur, 21 september 1833 (openbare verpachting)
Le Propagateur, 19 maart 1851 (eigendom)

Werken
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z , Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.
John Verpaalen, Molens van de frontstreek, Koksijde, De Klaproos, 1995.
M. Vansuyt, Wijtschate, in De Gidsenkring, VI, 1968, 2.
Hubert Masquelin & Raymond Six, "Molens in het Heuvelland", in: "Bijdragen ter herdenking aan Hubert Masquelin", Heuvelland, 2011, p. 111-156.
Jozef Maes, "Wijtschate en zijn vroegere molens", De Belgische Molenaar, 22.06.1971; 07.10.1971.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: maandag 23 april 2018

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens