Molenzorg

Torhout, West-Vlaanderen


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Bonjourtjesmolen
Molen aan De Uil
Molen Phlypo

Ligging
Kortemarkstraat 266
8200 Torhout

zuidzijde
hoek met Zandstraat
grens met Kortemark


toon op kaart
Type
Staakmolen op torenkot
Functie
Korenmolen, oliemolen
Gebouwd
1810
Verdwenen
1917, gedynamiteerd
Beschrijving / geschiedenis

De Bonjourtjesmolen, Molen aan De Uil of molen Phlypo was een staakmolen op torenkot (cf. pentekening J. Vandecasteele) aan de zuidzijde van de Kortemarkstrat (nr. 266), op de hoek met de Zandstraat, bij de verdwenen herberg 't Bonjourtje, nabij de grens met Kortemark.

De eerste twee benamingen hebben betrekking op toponiemen. Phlypo's molen verwijst naar de molenaars Phlypo, die de molen evenwel nooit in hun bezit hebben gehad.

We zien hem aangeduid, telkens zonder benaming, in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1842) met een rond grondoppervlak, op de topografische kaart van Vandermaelen (ca. 1850) en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855).

De molen werd gebouwd in 1810, in de Franse tijd. Tegen die oprichting was er flink wat protest, o.m. ook van molenaars uit Kortemark (van de Markhovemolen, Hoets molen) omdat ze concurrentie vreesden van de nieuwe molen net over de grens Kortemark-Torhout.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Pol Carolus, zaakwaarnemer te Torhout; de huurder is Sans Peter
- later, erfenis: de erfgenamen: a) Pol Colette Victoire, zonder beroep te Oostende, b) Pol Eugeniua, echtgenote Depuydt Ferdinand, handelaar te Ichtegem en c) Pol-Debal Charles Joseph, de kindeen (overlijden van Carolus Pol)
- 11.11.1846, verkoop: Pollet-Roelens Ivo, herbergier te Torhout (notaris Vansieleghem)
- 1859, verkoop: a) Vandermeersch Quintinus en b) Vandermeersch Athanasia (registratie op 18.12.1858)
- 30.06.1867, erfenis: a) Vandermeersch Engel, b) Vandermeersch Amelia en c) Vandermeersch Quintinus (overlijden van Athanasia Vandermeersch)
- 20.05.1868, erfenis: a) Vandermeersch Engel en b) Vandermeersch Quintinus (overlijden van Amelia Vandermeersch)
- 0202.1883, erfenis: a) Vandermeersch Quintinus, molenaar te Torhout (overlijden van Engel Vandermeersch)
- 10.06.1897, erfenis: Vandermeersch-Dewulf Quintinus, de weduwe, winkelierster te Torhout en b) Deparck-Vandermeersch Henri, molenaar te Torhout (overlijden van Quintinus Vandermeersch)
- 28.05.1909, erfenis: Deparck-Vandermeersch Henri, molenaar te Torhout (overlijden van de weduwe Dewulf van Quintinus Vandermeersch)

De laatste molenaars waren leden van de familie Phlypo.

Op het naastgelegen perceel (G 587k) werd in 1893 een stoommaalderij gebouwd, maar er werd verder ook nog met de wind graan gemalen en olie geslagen.

De Bonjourtjesmolen werd in 1917 door de Duitsers  gedynamiteerd. Een  miniatuurmolen en een restant van een 19de-eeuws schuurtje verwijzen naar de vroegere molen. Het schuurtje was oorspronkelijk tweebeukig (cf.  pentekening) en had dus lage nokken voor de windvang. Na de oorlog werd het schuurtje tot een  hoger zadeldak opgehoogd (sporen herkenbaar in rode baksteenbouw).

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

Pentekening van de Bonjourtjesmolen van J. Vandecasteele (private collectie)
M. Pyck,De historiek van de Torhoutse straten en straatnamen. Deel 3:De straten van het stadscentrum voor 1830, in: Jaarboek van de Geschied- en Heemkundige kring Het Houtland, Torhout, 1977, p. 17-18.
Roger Haelewijn, Torhout onder het Frans bestuur, Brussel, Gemeentekrediet, 1966.
Roger Haelewijn, Torhout onder het Hollands bestuur, Torhout, 1967.
Michiel Mestdagh, Archief beelden Torhout, Gent, 2002.
Michiel Mestdagh, Torhout. De geschiedenis van een stad, Torhout, 2000.
Michiel Mestdagh, Torhout, 1750-1950. Twee eeuwen stadsgeschiedenis, Brugge, 1989.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 7. Gemeenten S-U, Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2003.
P. Vanneste m.m.v. S. Moeykens & T. Callens, Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Torhout, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL28, 2007.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: woensdag 28 december 2016

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens