Molenzorg

Gent, Oost-Vlaanderen


Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

De Onrust

Ligging
Phoenixstraat
9000 Gent

zuidwestzijde
hoek met Karel Waeriplein


toon op kaart
Type
Staakmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1435
Verdwenen
tussen 1807 en 1810
Beschrijving / geschiedenis

De Onrust was een houten korenwindmolen aan de zuidwestzijde van de Phoenixstraat, op de hoek met het Karel Waeriplein,  buiten de vroegere Waalpoort of Brugsepoort.

De staakmolen werd voor 1435 gebouwd.

Vermeldingen:
- 1435: "van eenre muelen buten der waelpoerte gheheeten onruste" (Stadsarchief Gent, 301/33, 125 v°).
- 1486: "buuten Waelpoorten daerment iet Overbrouc tvierde deel eender coorenmuelene gheheeten onruste" (Stadsarchief Gent, 330/37, f° 390v°).

De weduwe en kinderen van Thomas Blancquaert waren in 1691 eigenaar van "d'Onruste": "Item wort alhier overgeleijt eene wettelijcke certificatie daer achter staende daerbij blijckt dat den meulen alsnu genaemt d'Onruste, competerende de weduwe ende hoirs Thomas Blancquaert, staende bij de Brugsche poorte, vrijhede der Stede van Ghent, oock haeren oorspronck ende erectie genomen heeft voor daete vande vernieuwinge vanden Renteboeck vanden jaere 1544 cotte n° vj°".

In het midden van de 18de eeuw was Thomas Scheere (°Oostakker, 15 maart 1716 - + Gent, 6 juni 1753), gehuwd met Isabella Joanna Cornier, de eigenaar. Thomas Scheere werd op 16 april 1743 in het Gents poortersboek ingeschreven als knecht van meester-molenaar Livinus De Cuypere.

Joannes Baptiste De Ronne, geboren te Afsnee op 5 februari 1742 en broer van molenaar Antonius De Ronne (zie Koolmolen en Rode Roe-molen te Gent) werd op 21 mei 1764 in het Gentse poortersboek ingeschreven als molenaarsknecht van de genoemde Isabella Joanna Cornier, weduwe van Thomaes Scheere. Joannes Baptiste De Ronne trouwde te Gent op 20 juni 1767 met de oudste dochter des huizes, Maria Anna Jacoba Scheere. Zij overleed echter te Gent op 20 juli 1769, na de geboorte van hun zoon Josephus Henricus De Ronne (°Gent, 26 juni 1769). Uit de opgemaakte staat van goed blijkt dat Joannes Baptiste De Ronne op dat ogenblik de helft van de korenwindmolen "de Onrust" als pachter gebruikte. Op 22 februari 1770 hertrouwde Joannes Baptiste De Ronne te Gent met Constancia Kesteloot. Uit dit tweede huwelijk werden drie kinderen geboren.

In 1786 besloten Joannes Baptiste De Ronne en Petrus Marinus De Ronne - oom en neef - de handen in elkaar te slaan om een eigen molen voor gemeenschappelijk gebruik te verwerven. In het kader van een gedwongen openbare verkoop ten laste van molenaar Ambrosius Van Watteghem kochten zij bij letteren van decreet uitgegeven door de schepenen van de keure van de stad Gent op 20 december 1786, ieder voor de onverdeelde helft, een korenwindmolen met de berg, op- en afrede en het woonhuis, stallingen en erdere afhankelijkheden, gelegen in de parochie van Sint-Martens-Ekkergem op Einde Were, vanouds genaamd de Vestmolen (zie verder onder: Gent, Vestmolen). 

In een akte van notaris Dominique Raman te Gent van 30 mei 1804 verkocht Marie Christine Scheere, tweede dochter van Thomaes Scheere en Isabella Joanna Cornier, de haar toebehorende helft van de korenwindmolen "de Onrust" aan molenaar Antone Cnudde, zoon van Joannes, te Gent. De andere helft behoorde op dat ogenblik toe aan Josephus Henricus De Ronne, zoon uit het huwelijk van Joannes Baptiste De Ronne en Maria Anna Jacoba Scheere, die eveneens molenaar werd. Uit een navolgende akte van notaris Jacques Van Baveghem te Gent van 13 oktober 1807 blijkt dat Josephus Henricus De Ronne en Anthone Cnudde nog steeds, ieder voor de onverdeelde helft, eigenaars waren van de windmolen "de Onrust": tot zekerheid van betaling van een jaarlijkse lijfrente ten gunste van Maria De Beer vestigden zij een hypotheek op deze molen. 

De Onrust verdween tussen 1807 en 1810. In een advertentie van de "Gazette van Gend" van 1810 werd de molenwal te koop aangeboden.

Lieven DENEWET, Bart VEECKMANS & Paul HUYS

Bijlagen

Bart Veeckmans, "Selectieve genealogie van de familie De Ronne", in: Id., "De brouwerij Colle en zijn voorgangers in de Veerstraat", Heemkundige Kring Dronghine (Drongen), Jaarboek 36 (2017), p. 117-216 (200-202).

I.- Antonius De Ronne, geboren te Sint-Denijs-Westrem op 30 april 1733 en overleden te Gent op 7 februari 1798 (64 jaar), gehuwd te Gent op 2 februari 1760 met Joanna Theresia Van De Kerckhove, geboren te Tielt op 19 april 1727 en overleden te Gent op 28 maart 1802.

II.- Kinderen van Antonius De Ronne en Joanna Theresia Van De Kerckhove:

1.-Petrus Marinus De Ronne, geboren te Gent op 30 juli 1761 en overleden te Gent op 13 mei 1838 (76 jaar), gehuwd te Gent op 5 november 1788 met Joanna Catharina De Vilder, geboren te Wachtebeke op 24 november 1755 en overleden te Gent op 13 augustus 1794, een tweede maal gehuwd te Kaprijke op 9 februari 1796 met Maria Theresia Bovijn, geboren te Kortrijk op 8 september 1757 en overleden te Gent op 27 augusutus 1836.
2. - Lucas Nicolaus De Ronne, geboren te Gent op 6 december 1763 en overleden te Gent op 26 maart 1835 (71 jar), gehuwd te Kortrijk op 6 oktober 1789 met Angelica Joseph Mijngaert, geboren te Kortrijk op 5 april 1770 en overleden te Gent op 15 april 1836.
3. - Josephus Joannes De Ronne, geboren te Gent op 26 oktober 1769 en overleden te Gent op 14 januari 1807 (37 jaar), gehuwd te Gent op 20 september 1802 met Marie Cathérine Castien, geboren te Gent op 11 oktober 1780 en overleden t Gent op 7 juli 1820.

III.A.- Kinderen van Petrus Marinus De Ronne en Joanna Catharina De Vilder:

A.-Antonius Joannes De Ronne, geboren te Gent op 3 augustus 1789 en overleden te Gent op 9 juni 1793 (3 jaar).
2.- Joannes Baptista De Ronne, geboren te Gent op 6 februari 1791 en overleden te Gent op 21 augustus 1879 (88 jaar), gehuwd te Gent op 3 oktober 1820 met Barbara Carolina Demoerloose, geboren te Gent op 28 februari 1799 en overleden te Gent op 8 september 1878.
3.- Carolus Ludovicus De Ronne, geboren te Gent op 15 maart 1793 en overleden te Gent op 21 februari 1859 (65 jaar), gehuwd te Gent op 28 juni 1820 met Maria Theresia Langerock, geboren te Gent op 2 december 1793 en overleden te Gent op 26 april 1859.

III.B- Kinderen van Petrus Marinus De Ronne en Maria Theresia Bovijn:

1A.- Coleta Antoinetta De Ronne, geboren te Gent op 2 april 1797 en overleden te Gent op 4 augustus 1797 (4 maanden).
2.- Coleta Josepha De Ronne, geboren te Gent op 1 januari 1802 en overleden te Gent op 6 november 1880 (78 jaar), gehuwd te Gent op 7 juni 1827 met Petrus Josephus Maeseele, geboren te Gent op 25 juli 1798 en overleden te Drongen op 1 februari 1840, een tweede maal gehuwd te Drongen op 31 januari 1842 met Angelus Colle, geboren te Sint-Martens-Leerne op 22 maart 1815 en overleden te Drongen op 10 december 1856.

IV.A- Kinderen van Carolus Ludovicus De Ronne en Maria Theresia Langerock:

1.- Petrus Marinus De Ronne, geboren te Gent op 9 juni 1821 en overleden te Gent op 16 januari 1849 (27 jaar).
2.- Carolus Lucas De Ronne, geboren te Gent op 17 oktober 1822 en overleden te Gent op 30 september 1823 (11 maanden).
3. - Maria Theresa De Ronne, geboren te Gent op 18 april 1824 en overleden te Gent op 9 januari 1871 (46 jaar).
4. - Carolus Livinus De Ronne, geboren te Gent op 21 septmeber 1825 en overleden te Gent op 15 mei 1891 (65 jaar).
5.- Eugenia Clemence De Ronne, geboren te Gent op 9 april 1827 en overleden te Gent op 25 december 1886 (59 jaar), gehuwd te Gent op 11 november 1858 met Philippus Josephus Beernaerts, geboren te Gent op 7 juli 1830 en overleden te Gent op 13 april 1886.
6.- Isidorus Bernardus De Ronne, geboren te Drongen op 5 september 1828 en overleden te Gent op 7 mei 1873 (44 jaar), gehuwd te Gent op 23 augustus 1870 met Leonida Francisca Martens, geboren te Gent op 19 decmeber 1833 enoverleden te Gent op 23 oktober 1927.
7.- Ludovicus Bernardus De Ronne, geboren te Drongen op 21 decmeber 1829 en overleden te Gent op 10 september 1866 (36 jaar).
8.- Prosper Leopoldus De Ronne, geboren te Drongen op 14 oktober 1831 en overleden op 14 jnuari 1903 (71 jaar).
9.-Leopoldus Ludovicus Philippus De Ronne, geboren te Drongen op 7 augustus 1833 en overleden te Gent op 6 augustus 1898 (65 jaar), gehuwd te Gent op 25 mei 1869 met Adeline Charlotte Valentine Tyman, geboren te Oudenaarde op 30 juni 1835 en overleden te Gent op 2 oktober 1919.
10.- Adelaïda Juliana De Ronne, geboren te Drongen op 27 mei 1835 en overleden te Gent op 2 januari 1886 (50 jaar), gehuwd te Oostakker op 5 juli 1866 met Robertus Geers, geboren te Oostakker op 7 juni 1810 en overleden te Oostakker op 5 augustus 1875, een tweede maal gehuwd te Oostakker op 14 juli 1877 met Charles Edouard Cambier, geboren te Ronse op 16 april 1818 en overleden te Ronse op 4 augustus 1912.
11.-Silvia Theresa De Ronne, geboren te Gent op 4 juni 1828 en overleden te Gent op 3 december 1898 (60 jaar).

IV.B. -Kinderen van Coleta Josepha De Ronne en Petrus Josephus Maeseele:

1.- Maria Camilla Maeseele, geboren te Drongen op 23 april 1828 en overleden te Gent op 21 januari 1908 (79 jaar).
2.- Petrus Marinus Hypolitus Maeseele, geboren te Drongen op 10 juli 1829 en overleden te Drongen op 10 juni 1830 (11 maanden).
3.- Stephania Joanna Francisca Maeseele, geboren te Drongen op 6 januari 1831 en overleden te Drongen op 17 december 1876 (45 jaar), gehuwd te Drongen op 16 mei 1857 met Bruno Schelstraete, geboren te Drongen op 25 februari 1831, en overleden te Drongen op 8 januari 1912, een tweede maal gehuwd te Drongen op 8 juni 1889 met Rosalia Machtens, geboren te Merendree op 7 augustus 1842.

V.- Kinderen van Leopoldus De ROonne en Adeline Tyman:
1.- Julius Karel Ghislenus De Ronne, geboren te Gent op 25 april 1871 en overleden te Blankenberge op 4 juli 1941 (70 jaar), gehuwd te Blankenberge op 19 oktober 1895 met Stépahnie Léonie De Clercq, geboren te Blankenberge op 20 juni 1873 en overleden te Gent op 23 feburari 1948.
2.- Cornelia Josephia Ghislena De Ronne, geboren te Gent op 5 okbtoeber 1872 en overleden te Blankenberge op 28 augustus 1930 (57 jaar), gehuwd te Gent op 12 decmeber 1896 met Charles Louis De Clercq, geboren te Blankenberge op 21 april 1871 en overleden te Blankenberge op 7 april 1948.
3.- Leo Adelinus Ghislenus De Ronne, geboren te Gent op 11 maart 1874 en overleden te Pittem op 23 augustus 1927 (53 jaar), gehuwd te Pittem op 25 januari 1902 met Esther Baert, geboren te Pittem op 13 mei 1882.
4.- Joanna Maria Ghislena De Ronne, geboren te Gent op 20 oktober 1875 en gehuwd te Gent op 14 juni 1902 met Albert Charles Paul De Smet, geboren te Sint-Amandsberg op 3 november 1878.

Literatuur

Archieven
Stadsarchief Gent, Reeks 301 (Jaarregisters van de Keure), 33, 125 v° (1435)
Stadsarchief Gent, 330/37, f° 390v° (1486)
Stadsarchief Gent, Reeks 179/4, farde 1 (15.03.1691, kopie van 1758)
Stadsarchief Gent, Reeks 98/8, kaart 9e deel, tussen f° 93-94. "Nieuwen Ommelooper" Akkergem-Rooigem (bij Gent), 1694.
Stadsarchief Gent, reeks 332, nr. 654/10. Staat van goed ten sterfhuize van Thomaes Scheere (+ Gent, 6 juni 1753).
Stadsarchief Gent, reeks 332, nr. 721/20. Staat van goed ten sterfhuize van Maria Anna Jacoba Scheere, echtgenote van Joannes Baptiste De Ronne (+ Gent, 20 juli 1767).
Rijksarchief Gent, F758, nr. 1633-50. AKte van notaris Dominique Raman te Gent van 30 mei 1804.
Rijksarchief Gent, Notariaat 643, nr. 13. Akte van notaris Jacques Van Baveghem te Gent van 13 oktober 1807.
Rijksarchief Gent, Notariaat 648, nr. 21. Akte van notaris Charles François Billiet te Gent van 12 oktober 1825.
Rijksarchief Gent, Notariaat 1, nr.
Rijksarchief Gent, Notariaat 1, nr.
Rijksarchief Gent, Notariaat 1, nr.
Rijksarchief Gent, Notariaat 1, nr.
Rijksarchief Gent, Notariaat 1, nr.
Rijksarchief Gent, Notariaat 1, nr.
Rijksarchief Gent, Notariaat 1, nr.
Rijksarchief Gent, Notariaat 1, nr.
Rijksarchief Gent, Notariaat 1, nr.

Werken
Paul Huys, "De Gentse molenaarsnering in het verweer (1690-1691)", Molenecho's, jg. 27, 1999, 3, p. 150-157.
Luc Van Durme, "Inventaris van de namen van de middeleeuwse Gentse windmolens", Molenecho's, XL, 2012, 1, p. 28-36.
Luc Van Durme, "Klapwiekend vrouwvolk in het middeleeuwse Gent", in: "Voor Magda: artikelen voor Magda Devos bij haar afscheid van de Universiteit Gent", Gent, Academia Press, 2010, p. 705-718.
Bart Veeckmans, "De brouwerij Colle en zijn voorgangers in de Veerstraat", Heemkundige Kring Dronghine (Drongen), Jaarboek 36 (2017), p. 117-216.
Noël Kerckhaert, "Oude Oostvlaamse huisnamen", Kultureel Jaarboek voor de Provincie Oost-Vlaanderen, nrs 4, 16, 21, 32, 34, 37 (1977, 1981,1983,1990,1991,1993), dl. 4, p. 32.
Paul Huys, "Over de naamgeving van windmolens. Volkskunde in Vlaanderen. Huldeboek Renaat van der Linden". Brugge, 1984.
Paul Huys, "Molen en molenaar te kijk gesteld. Molinologische opstellen II", Gent, 1996.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: maandag 17 september 2018

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens