Molenechos's Homepage Molenechos.org

Schaarbeek, Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Verdwenen molen

Karakteristiek

Naam
Nedermolen, Metermansmolen
Ligging
rue Portaels
1030 Schaarbeek
Portaelsstraat
1,1 km ten N v.d. kerk
op de Maelbeek
kadasterperceel A501
Brussels Hoofdstedelijk Gewest - Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Gebouwd
voor 1830
Verdwenen
1880, stoommaalderij
Type
Onderslag watermolen
Functie
Korenmolen
Bescherming
niet,
Database nummer
4537

Beschrijving / geschiedenis

En aval de la route marchande médiévale vers Cologne (chaussée de Haecht), le Maelbeek alimentait encore quelques étangs, faisait tourner les roues du Wijngaertmolen (rue Metsys), du Pladdermolen (av. Pr. Elisabeth) et du Nedermolen (rue Portaels). Ensuite, il décrivait dans les prairies humides une série de petits méandres avant de se jeter dans la Senne en un point qu'on peut situer assez précisément, à l'arrière de la cour du Familistère Godin.
Le moulin apparait encore sur le plan de 1858.

--------------

Stroomafwaarts van de middeleeuwse handelsroute naar Keulen (Haachtsesteenweg) voorzag de Maalbeek nog enkele vijvers van water, deed het rad draaien van de Wijngaertmolen (Metsysstraat), het rad van de Pladdermolen (Pr. Elisabethlaan) en de Nedermolen (Portaelsstraat). Vervolgens beschreef hij door de vochtige graslanden een reeks kleine kronkels alvorens zich in de Zenne te storten op een plaats die men tamelijk precies kan situeren, achteraan de koer van de arbeiderswijk Godin.

De Nedermolen of Metermansmolen werd voor 1830 opgericht op de Maelbeek aan de huidige Portaelsstraat, op 1,1 km ten noorden van de Sint-Servaaskerk van Schaarbeek.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: Vandervelde Franciscus, de weduwe, molenarin te Schaarbeek
- 16.01.1843, verkoop: Vandervelde Jan Baptist, molenaar te Schaarbeek (notaris Verhaghen)
- 21.01.1880, deling: Vandervelde Isidoor, molenaar te Schaarbeek (notaris Crick)

Nadat Isidoor Vandervelde in 1880 de eigenaar-molenaar werd, maalde hij niet meer met het waterrad, maar met een stoommachine.

Literatuur

Alexandre Henne & Alphonse Wauters, "Histoire de la Ville de Bruxelles", Brussel, I-II, 1845.
Alphonse Wauters, "Histoire des Environs de Bruxelles", 1855, livre 8A, heruitgave 1973, p 111.
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961, p. 245;
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1980. Brabantse wind- en watermolens. Deel 1: arrondissement Brussel-Hoofdstad", Kinrooi, Studiekring 'Ons Molenheem", 1989;
Paul Bauters & Marc Villeirs, "Les moulins à eau et à vent de Woluwe-Saint-Lambert et de la région bruxelloise. Histoire et technologie / Water- en windmolens van Sint-Lambrechts-Woluwe en van het Brussels gewest. Geschiedenis en techniek", Woluwe-Saint-Lambert/Sint-Lambrechts-Woluwe, 1996 (Musée communal de Woluwe-Saint-Lambert, cahier n° 2 / Gemeentelijk museum van Sint-Lambrechts-Woluwe, tijdingen n° 2).
P. De Ridder & L. Goeminne, "De Herenmolen van het kapittel van St.-Goedele te Schaarbeek in 1370", Eigen Schoon en de Brabander, jg. 1980, p. 301-307.
Mailbericht Wim Van der Elst, Laken, 03.12.2013.