Molenzorg

Vlissegem (De Haan), West-Vlaanderen


Het Gersthof. Foto: Patricia Van Vlaenderen, 22.04.2010.
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Rosmolen van het Gersthof

Ligging
Lepelemstraat 50
8421 Vlissegem (De Haan)
toon op kaart
Type
Buitenrosmolen
Functie
Korenmolen
Gebouwd
1864
Verdwenen
ca. 2003, ingestort en gesloopt
Beschrijving / geschiedenis

In 1864 werd ten zuiden van het woonhuis van hoeve "Gersthof" een bakstenen rosmolen opgericht. Tot rond 1940, bij het uitbreken van de oorlog, had deze rosmolen gewerkt.
Het was een ronde rosmolen in rode baksteen, wit gekalkt en met een spits dak, afgedekt met pannen en bovenop torend een fiere haan. De rosmolen werd in werking gebracht door twee paarden die naast elkaar liepen. Per uur kon 250 tot 300 kilogram graan grof gemalen worden voor dierenvoerder: "geslinderd" (gecilinderd) voor de paarden en gemalen voor de koeien. Voor huishoudelijk gebruik werd fijn gemalen.

De molen had buitenwerks een diameter van ca. 5 meter. Hij had aan de voorzijde, tegenover het woonhuis, een toegang en twee luikopeningen.

Na de instorting van het dak rond 2003, werd de rosmolen gesloopt. Deze verdwijning wordt sterk betreurd door Germain Monteyne en Ronny Vandaele, auteurs van de dorpsmonografie over Vlissegem (2006). Ze schrijven: "Wel is het in dit geval te betreuren dat er door de overheid nooit werk is van gemaakt om het "rossekot", zoals de kerk en haar omgeving, als monument te beschermen. Mocht men van overheidswege overwegen dit unieke exemplaar van agrarische archeologie uit De Haan op dezelfde plek her op te bouwen, dan zou dit pas een prachtige realisatie zijn!" De laatste eigenaar was landbouwer Willy Van Haecke.

Luc Devliegher & Lieven Denewet

-----------------

Historiek en architecturale beschrijving van hoeve "Gersthof" (Patricia Van Vlaenderen, Onroerend Erfgoed Vlaanderen)

Achterin gelegen hoeve "Gersthof" toegankelijk via een rechte, geasfalteerde oprit. Staat afgebeeld op de Ferrariskaart (1770-1778) met drie losstaande gebouwen binnen een rechthoekige omwalling. Op het primitief kadasterplan (circa 1830) en de Atlas der Buurtwegen (1842) ongeveer met dezelfde configuratie en met enkele kleinere bijgebouwen. Het erf is toegankelijk aan de westzijde. Het kadaster registreert in 1864 de bouw van een rosmolen ten zuiden van het woonhuis. Circa 1873 wordt een dwarse aanbouw aan de zuidkant van het woonhuis verlengd zie huidig. Circa 1913 verdwijnen enkele kleinere bijgebouwen en wordt de schuur ten noorden van het huis in noordelijke richting verlengd. De rosmolen is recent gesloopt.

Hoeve met gedeeltelijk bewaarde omwalling en losse bestanddelen rond een deels verhard erf. Boerenhuis, eventueel opklimmend tot de 18de eeuw, ten zuiden van het erf. Twee opkamertraveeën, de twee rechtertraveeën werden wellicht opgetrokken in de 19de eeuw zie huidig. Verankerde en witbeschilderde baksteenbouw onder zadeldak (Vlaamse pannen). Getoogde muuropeningen en beluikte vensters, bewaarde schuiframen met grote roedeverdeling bij de opkamer boven betraliede kelderopeningen. Aanpalende, lagere stal onder lessenaarsdak. Oostvleugel grotendeels van 1873 met vernieuwd parement. Bakstenen stoep. Ten noordoosten van het woonhuis een deels witbeschilderde stalling in verankerde baksteen onder zadeldak (Vlaamse pannen) met aanbouw van circa 1913. Ten noorden een schuur met in de westgevel een gevelsteen met jaartal "1925", vlechtingen en gevelnis met bekronend kruis.

Bijlagen
 
Literatuur

Archieven
- Kadasterarchief West-Vlaanderen te Brugge, 207: Mutatieschetsen, Vlissegem, 1864/21, 1873/4, 1913/19.

Werken
- Devliegher Luc, "Rosmolens in de Westvlaamse kuststreek", in: Biekorf, LXXVI, 1975-1976, p. 257-360; ook verschenen als monografie (Brugge, 1977, 110 p. en 1983, 154 p. - 2de herziene uitgave: Provinciaal Museum van het Bulskampveld te Beernem, Katalogen en Bijdragen, 2), p. 37-40.
- Monteyne G., Vandaele R., Vlissegem een 1000-jarige geschiedenis: van Scamel Weeke tot SunParks De Haan, Beernem, 2006, p. 175, 197, 200-201.

Mailberichten
- John Verpaalen, Roosendaal, 22.11.2016.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: donderdag 23 november 2017

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens