Molenzorg

Voormezele (Ieper), West-Vlaanderen


Prentkaart. Verzameling Ons Molenheem
Algemeen
Collectie
Verdwenen Belgische Molens
Naam

Abdijmolen
Oude Molen
Molen Philippe

Ligging
Abdijmolenstraat 43
8902 Voormezele (Ieper)

400 m ZW v.d. kerk
kadasterperceel A241


toon op kaart
Type
Staakmolen met open voet
Functie
Korenmolen
Gebouwd
voor 1279 / 1549 / 1795
Verdwenen
voor 1549 / 1794, oorlog / 1914 - oktober, oorlog
Beschrijving / geschiedenis

De Abdijmolen, Oude Molen of Molen Philippe (naar de laatste molenaar) was een houten korenwindmolen aan de zuidoostzijde van de Abdijmolenstraat (nr. 43), op 400 meter ten zuidwesten van de kerk van Voormezele.

De abdij van Voormezele bezat al een windmolen in 1279. Deze verdween voor 1549.

Op 9 februari 1549 werd octrooi verleend  aan Jan Filluel, proost van Voormezele, om een nieuwe graanwindmolen op te richten op de grond van de abdij van Voormezele, "op den wal" (= van de vroegere molen), gelegen aan de straat "van Vlaemerbrugghe naer de Kerckewal" (= in Dikkebus). De molen was de banmolen van de heerlijkheid Voormezele, met de Joigny de Pamele als laatste heren .

In 1794 werd de staakmolen door de binnenvallende Fransen in brand gestoken. Het jaar daarop gebeurde de heroprichting. Naast de molen stond een rosmolen: we vinden hem vernoemd in enkele akten uit 1865.

We zien de molen aangeduid op de Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een staakmolen, in de Atlas der Buurtwegen (ca. 1844), op de topografische kaart van Ph. Vandermaelen (ca. 1850) met de benaming "Voormezeele Molen" en op de kadastrale kaart van P.C. Popp (ca. 1855).

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: De Capmaker Pieter, de kinderen, molenaars te Voormezele
- 08.03.1852, deling: De Capmaker Jan Franciscus Ivo, molenaar te Voormezele (notaris Vandermeersch)
- 27.10.1859, verkoop: Syssauw-Markey Pieter Jacobus, molenaar te Voormezele (notaris Vandenbogaerde)
- 25.03.1865, verkoop: Vandenbogaerde Desiderius, notaris te Poperinge (notaris Titeca - windmolen en rosmolen)
- 19.08.1865, verkoop: Six-De Capmaker Jan-Baptist, landbouwer te Voormezele (notaris Titeca - windmolen en rosmolen)
- 01.10.1884, erfenis: a) Debruyne-Six (later Waels-Six) Polydoor Arsenius, brouwer te Nieuwkerke, b) Six-De Capmaker Jan-Baptist, de erfgenamen van de vrouw en c) Leuridan-Dehem Jan François, rentenier te Kemmel (overlijden van Jan-Baptist Six)

De molenaarsfamilie Philippe was hier actief sna het vertrek van molenaar Pieter Jacobus Syssauw in 1865: Henri Philippe, gehuwd met Sophie Debeuf en zoon Emiel Philippe-Callens.

In het najaar 1914 werd Voormezele tijdens de verbeten eerste slag om Ieper zwaar door de oorlog getroffen. Ook de molen werd in oktober 1914 vernield.

Op een bewaarde foto bemerken we naast de molen het eenlaagse molenaarshuis met strodak. Dit was tevens een herberg met het opschrift "In het Molenhuis". Rechts op de voorgrond staat de laatste molenaar Emiel Philippe en links van het midden zijn moeder, Sophie Debeuf, echtgenote van Henri Philippe.

John VERPAALEN & Herman HOLEMANS

Literatuur

Stadarchief Ieper, "Boek Westrozebeke", nr. 3741.
Luc Goeminne, "Een windmolen te Voormezele in 1279", Molenecho's, XXI, 1993, 1, p. 33.
W. Desodt, "Voormezele", eigen beheer, 1982.
Herman Holemans, West-Vlaamse wind- en watermolens. Kadastergegevens 1835-1990. Deel 8. Gemeenten V-Z , Opwijk, Studiekring Ons Molenheem, 2005.
John Verpaalen, Molens van de frontstreek, Koksijde, De Klaproos, 1995.
Jozef Maes, "Twee molens te Voormezele", De Belgische Molenaar, LXII, 1962, 12 (22 juni).
Roland Annoot, "De molens in het Westland", Ieper, 1950 (o.a. mededeling van René Decadt).
Molenecho's, jg. 16, p. 119 (octrooi van 1549)
Herman Holemans, "Rosmolens in de Provincie West-Vlaanderen", Ons Molenheem, 1995, nr. 2.
Mailbericht Guy Menu, Langemark-Poelkapelle, 02.06.2015.

Stuur uw teksten over deze molen  | 
Stuur uw foto's van deze molen
  
Laatst bijgewerkt: donderdag 22 december 2016

 

De inhoud van deze pagina's is niet printbaar.

zoek in database zoek op provincie Stuur een algemene e-mail over molens vorige pagina Home pagina Naar bestaande molens