Molenechos's Homepage Molenechos.org

Tollembeek (Galmaarden), Vlaanderen - Vlaams-Brabant

Verdwenen molen

karakteristiek

Naam
Mottingemolen
Ligging
Kwadestraat
1570 Tollembeek (Galmaarden)
noordzijde
op de Mark
Vlaanderen - Vlaams-Brabant
toon op kaart
Gebouwd
voor 1234
Verdwenen
1580, oorlog
Type
Onderslag watermolen
Functie
Korenmolen
Database nummer
5703

Beschrijving / geschiedenis

De Mottingemolen was een korenwatermolen aan de noordzijde van de Kwadestraat  op de Mark. Vroeger heette deze straat (naast de hoeve Robijns) de Molenkeitse. De oude molenbaan naar de Dries bestaat nog gedeeltelijk. Hij stond aan de Mottingeplank, Op oude kaarten zien we dat de brug net naast de vroegere Mottingeplank is gebouwd.

De molen werd voor het eerst vermeld in 1234 als "molendino de motengien".

Vermeld in rekeningen van 1474 en 1517, behoorde hij dan toe aan de erfgenamen van Joost van Heetvelde.

Pierre Elincx was er molenaar in 1514-1517. De watermolen maakte deel uit van het domein van Heetvelde. Adriaan van Etten was eigenaar in 1575.

Hij werd afgestookt in 1580 ("estre brusle") en werd niet meer herbouwd. Toch kon rond 1930 in de rivierbedding bij laag water nog enkele grote stenen bemerken. Iets meer stroomopwaarts dan de Mottingeplank werd de Modrielaan aangelegd. Mogelijk heeft men bij die werken de fundamenten van de oude molen verwijderd of gebruikt. Misschien heeft men gewoon puin geruimd?

Lieven DENEWET & Bernard ROOBAERT

Literatuur

Archieven
Archives Départementales du Nord, 36 H 277/4425 (Fonds Sint-Aubertusabdij Cambrai) (vermelding uit 1234)
Algemeen Rijksarchief Brussel, Rekenkamer, nr. 19744 (1474)
Algemeen Rijksarchief Brussel, Arenbergfonds, D (comptes des Domaines) 3 LA 5218, Recette d'Enghien 1513-1514, f° 6v°.
Algemeen Rijkarchief Brussel, Schepengriffie Tollembeek, nr. 9472 (1517)
Algemeen Rijksarchief Brussel, Arenbergfonds, D (comptes de Domaines) 5 LA 7162 (1620), f° 22 r° (melding "pour estre brusle")
Gemeentearchief Galmaarden, "Kadastrale legger van Thollembeek", jaar X (1801)

Werken
Hubert De Weerdt & Luc Cromphout, "De molens van Galmaarden", Londerzeel, 2017.
Bernard Roobaert, "Overzicht van de molens van de streek van Edingen met hun oudste vermeldingen", Molenecho's, XXIV, 1996, nr. 3-4, p. 116-180 (160);
Maurits Peremans, "Thollembeek. Landkunde, Geschiedenis. Volkskunde", Brussel, 1926, p. 33.
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961, p. 252;
B. Roobaert, "Een overzicht van de molens van het Oude Land van Edingen en hun oudste vermeldingen", in: "Het oude Land van Edingen en Omliggende, Herne, jg. XXI, 1993, nr. 2, p. 97-133, ill.