Molenechos's Homepage Molenechos.org

Diest, Vlaanderen - Vlaams-Brabant

Verdwenen molen

karakteristiek

Naam
Onderste Molen, 's Herenmolen, Molen Peeters
Ligging
Oude Baan
3290 Diest
zijde Eduard Robeynslaan
nabij kruising Meidoornstraat
Klein Wijngaardsveld
1,1 km ten ZO v.h. centrum
kadasterperceel B44
Vlaanderen - Vlaams-Brabant
toon op kaart
Gebouwd
1699
Verdwenen
1870, verplaatst naar Loksbergen
Type
Staakmolen
Functie
Moutmolen, later korenmolen
Database nummer
7084

Beschrijving / geschiedenis

De Onderste Molen was een houten korenwindmolen buiten de Beverpoort of de latere Hasseltpoort, tussen de Oude Baan en de Eudard Robeynslaan (weg naar Hasselt), op 1,1 kilometer ten zuidoosten van het centrum van Diest. Oude toponiemen: Klein Wijngaardsveld, Molenberg.

De standaardmolen werd in 1699-1700 opgericht als moutwindmolen door Willem III, koning van Engeland en heer van Diest, vandaar de benaming 's Herenmolen. Dit gebeurde op aanvraag van het stadsbestuur, om de Diesterse brouwers altijd van voldoende mout te kunnen voorzien, in het bijzonder wanneer de watermolens van Diest niet konden malen (grote droogte, waterovervloed, vorst). Het was dus een moutmolen. 

We zien hem aangeduid op de Ferrariskaart (ca. 1775) met het bruin symbool van een standaardmolen.

Eigenaars na 1830:
- voor 1834, eigenaar: a) Smaekers Ludovicus, brouwer te Diest en b) Lemmens Petrus, brouwer te Diest
- later, mutatie: Peeters-Heylen Jean Eugène, brouwer te Diest
- 26.10.1849, erfenis: a) Peeters-Lowet Jean Henri (voor 3/4), te Diest (als voogd van Peeters Edouard Eugène) en (samen voor 1/4) b) Peeters-Heylen Jean Eugène, de weduwe (als voogd van Peeters Marie Leonie Philomène, Peeters Marie Virginie Odile, Peeters Anne Marie Julienne, Peeters Marie Charles Joseph, Peeters Marie Henri, Peeters Marie Emile Felix, Peeters Jean Ludovic en Peeters Marie Hubertine Virginie (overlijden van Jean Eugène Peeters)
- 13.06.1851, deling: a) Peeters Edouardus, geneesheer te Lier en b) Peeters Jean Eugène, leerlooier te Diest (notaris Goelen)
- 27.01.1860, verkoop: Peeters-Heylen Jean Eugène, de weduwe, brouwster te Diest (notaris Bosmans)
- 24.02.1863? ruil: a) Peeters-Heylen Jean Eugène, de weduwe, b) Peeters-Mattijn Jan, brouwer te Diest en c) Sterckens-Desmaeker Jan-Baptist Joseph, rentenier te Arendonk (notaris Verreydt)

De Onderste Molen werd in 1870 verplaatst naar Loksbergen.

Zie verder: Loksbergen, Molen Vandepoel

Lieven DENEWET & Herman HOLEMANS

Literatuur

G. Van der Linden, "De Diesterse molens vroeger en nu", in: Brabant, X, 1960, p. 1-45;
G. Van der Linden, "Diest, het Oranjestadje", in: De Brabantse Folklore, nr. 158, juni 1963, p. 238-257;
M.A. Duwaerts e.a., "De molens in Brabant", Brussel, Dienst voor Geschiedkundige en Folkloristische Opzoekingen van de Provincie Brabant, 1961;
Herman Holemans, "Kadastergegevens: 1835-1985. Brabantse wind- en watermolens. Deel 4: arrondissement Leuven (A-L)", Kinrooi, Studiekring 'Ons Molenheem', 1993, p. 28.
Paul Kempeneers, "Over de oprichting van een windmolen buiten de Beverpoort te Diest", Oost-Brabant, XX, 1983, 2, p. 98.
F. Claes, Geschiedenis van Webbekom, 1982, p. 78